Đọc báo giấy TTTĐ Tuổi trẻ thủ đô online Khởi nghiệp trẻ congan.hanoi.gov.vn

Cẩn trọng khi chọn thực phẩm chay

Ăn chay mùa Vu lan đang dần trở thành một nét đẹp trong đời sống văn hóa của người Việt. Theo dân gian, ăn chay trong tháng Vu lan để tránh sát sinh, là cách thanh lọc thân tâm rất tốt. Đồng thời, đây cũng là dịp để cầu phúc cho cha mẹ luôn sống khỏe mạnh, thanh bình và an nhiên.

Tốt cho sức khỏe

Ăn chay không chỉ có ý nghĩa về mặt tôn giáo, theo nhiều nghiên cứu ăn chay rất tốt cho sức khỏe, giúp giảm cân và tăng tuổi thọ.

Trên thực tế, người ăn chay thường có chất lượng chế độ ăn tốt hơn những người ăn thịt. Họ cũng nạp vào cơ thể rất nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như chất xơ, vitamin C, vitamin E và magie. Do đó, nó thúc đẩy quá trình giảm cân, giảm nguy cơ ung thư, ổn định lượng đường huyết, tăng cường sức khỏe tim mạch…

Bên cạnh đó, ăn chay còn giúp tâm tính con người an nhiên, hiền hòa hơn. Các nhà nghiên cứu khẳng định, thịt và máu động vật chứ nhiều chất kích thích, khiến người ăn dễ nổi nóng và kích động. Trong khi đó, đồ chay có nguồn gốc thực vật lại giúp họ thư giãn, tâm hồn cảm thấy thanh bình hơn.

Thực phẩm chay ăn sẵn hút khách mùa vu lan (Ảnh: Vietnamplus)

Chính vì vậy ngày càng có nhiều người hướng đến việc ăn chay thường xuyên hơn. Nhất là trong mùa Vu lan báo hiếu thì việc ăn chay lại càng trở nên phổ biến ở khắp mọi gia đình.

Hiện nay, với sự phát triển của phong trào ăn chay trên toàn thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, cửa hàng bán thực phẩm chay, nhà hàng chay mở ra khắp nơi. Thị trường thực phẩm chay ngày một đa dạng, xuất hiện phong phú các sản phẩm khác nhau, từ loại đóng hộp đến thực phẩm khô; Thực phẩm chay lạnh, ăn liền...

Xu hướng ăn chay thịnh hành hơn khiến các cửa hàng bán đồ chay mọc lên tràn lan, từ chợ truyền thống cho đến các trang thương mại điện tử, hay trong siêu thị đều có bán rất nhiều món đồ chay. Chỉ cần vài thao tác tìm kiếm, người mua dễ dàng thấy hàng chục, đến hàng trăm sản phẩm với nhiều mức giá khác nhau trên mạng.

Cẩn trọng lựa chọn

Càng có nhiều người chọn ăn chay, thị trường thực phẩm chay càng phong phú, đa dạng hơn. Tuy nhiên, việc kiểm soát chất lượng thực phẩm chay sẽ khó khăn hơn.

Nguy cơ ngộ độc từ thực phẩm chay không đảm bảo chất lượng luôn tiềm ẩn. Nhiều người đã phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch.

Theo đó, khoảng tháng 9/2020, hơn 10 trường hợp bị ngộ độc pate chay tại TP HCM với sản phẩm pate Minh Chay.

Tiến sĩ Nguyễn Vũ Hồng, Viện Nghiên cứu Ung thư City of Hope của Mỹ cho biết, vi khuẩn Clostridium Botulinum chủng B có trong pate chay tiết ra độc tố Botulinum rồi tấn công các dây thần kinh của cơ thể, làm tê liệt các cơ, dẫn đến ngộ độc. Đây là vi khuẩn kỵ khí bắt buộc, gram dương, hình que, được ký hiệu từ A-G và chủng A, B thường gây bệnh cho người.

Vi khuẩn Clostridium Botulinum chỉ phát triển được ở môi trường không có khí oxy, đặc biệt là ở môi trường kín như các loại thực phẩm đóng hộp (trong đó có pate chay). Chính vì thế, nếu thực phẩm được đóng hộp không đúng cách, dù vi khuẩn này có bị tiêu diệt nhưng bào tử của chúng vẫn phát triển và tạo ra độc tố.

Chọn mua các sản phẩm, thực phẩm chay có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, đạt tiêu chuẩn an toàn và được công nhận an toàn vệ sinh thực phẩm

Vì vậy, khi chọn thực phẩm chay khô hoặc đã chế biến sẵn ăn liền, người tiêu dùng nên tìm những thương hiệu có uy tín, lâu năm, đặc biệt là có giấy chứng nhận đạt vệ sinh an toàn thực phẩm.

Ngoài ra, người tiêu dùng cần lựa chọn những loại thực phẩm chay có hạn sử dụng ghi rõ ràng; Nên xem kĩ càng nhãn mác, xuất xứ của sản phẩm, ghi rõ thành phần và cách chế biến, có tem nhập khẩu của cơ quan có thẩm quyền… Bên cạnh đó, khách hàng cần chú ý tới màu sắc của sản phẩm, tránh mua nhầm thực phẩm đã bị mốc.

So với các món ăn mặn, nguyên liệu làm các món chay không được phong phú và hấp dẫn bằng. Vì thế, rất nhiều cơ sở sẽ sử dụng thêm các chất phụ gia để làm cho hương vị món ăn thơm ngon hơn. Tuy vậy, không phải loại phụ gia nào cũng có thể sử dụng được và đạt chất lượng như nhau.

Chính vì vậy, khi chọn mua các chất phụ gia cho món chay, người tiêu dùng cần chọn những loại nằm trong danh sách được Bộ Y tế cho phép sử dụng trong thực phẩm; Chọn những chất phụ gia được sản xuất bởi những thương hiệu chất lượng.

Theo PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh - Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam, khẩu phần chay là khẩu phần ăn thuần thực vật. Vì vậy, người ăn chay trường không đúng cách có thể thiếu một số vitamin và chất khoáng, đặc biệt thiếu sắt, kẽm, canxi dẫn tới thiếu máu, loãng xương, đau nhức xương, đái tháo đường.

Ông Ninh cũng cho rằng nhiều người ăn chay dù ăn nhiều rau quả nhưng vẫn thiếu vitamin bởi trong rau quả có nhiều khi dùng tươi, chưa nấu; Khi đã nấu lên, nhất là nấu quá kỹ thì hầu như sẽ bị mất hết vitamin.

Vì thế để ăn chay đủ chất, người dùng cần đảm bảo bữa ăn có đủ thành phần chất đạm, đường, béo và các vi chất. Ví dụ, những thực phẩm chay giàu sắt là các loài họ đậu, hạt hướng dương, ngũ cốc, bột mì, bắp cải, cải canh, mơ, nho…