Cá hun khói Đông Cao - Vị quê nồng ấm ngày Tết

Người dân Đông Cao quan niệm, năm mới mà không có món cá hun khói thì chưa có Tết. Thôn Đông Cao trước kia nhiều ao, đầm, cuối năm thu hoạch được nhiều cá, người dân nghĩ ra cách hun khói để thịt cá khô chắc, bảo quản được lâu, dần dần, món Cá hun khói đã trở thành món ăn không thể thiếu của người dân Đông Cao mỗi dịp Tết đến, Xuân về.

Cá hun khói Đông Cao - Vị Xuân quê nồng ấm

Năm nào cũng vậy từ ngày 20 tháng Chạp, người dân thôn Đông Cao lại bắt tay chế biến món Cá hun khói cho ngày Tết. Theo anh Vũ Văn Lợi - Người có nhiều kinh nghiệm làm món cá hun khói ở thôn Đông Cao: Nguyên liệu để làm món cá hun khói phải là những con cá trắm, cá trôi từ 3kg trở lên, cá tươi được làm sạch, thái khúc rồi đem ướp mắm, muối, mì chính, gừng và các gia vị khác… để khoảng 1-2 giờ. Sau đó, xếp những khúc cá vào phên, buộc lạt thật chặt rồi cho lên bếp nướng.

Tre làm phên nướng cá phải là tre bánh tẻ, tươi, không quá già, cũng không quá non. Quá trình hun khói, nước từ cây tre thấm vào cá tạo ra vị thơm ngọt nhưng không làm cá bị cháy, điều đặc biệt ở món Cá hun khói là không được nướng bằng than mà nướng bằng trấu và cần nhất là sự kiên trì.

Bà Nguyễn Thị Hoa - Thôn Đông cao chia sẻ: Quá trình hun cá phải cần sự kiên trì, không được để lửa quá to, cá sẽ nhanh cháy, canh cho khói đừng mù mịt quá, cá khi ăn sẽ có mùi vị "khé" không đúng vị của quê hương. Khi hun cá cần lật trở từng phên, cho đến khi cá khô cứng, ngả màu nâu cánh gián.

Thường thì cá được hun khói trong khoảng 8 giờ đồng hồ liên tục sẽ đạt yêu cầu. Những người làm nghề hun nhiều năm mới nhận ra cá nướng đã "được" không chỉ nhờ màu thịt cá mà còn phải bằng cảm nhận, bí quyết: ấn tay vào thấy thớ thịt rắn và khô. Ấy là lúc chuyển sang công đoạn sau cùng, phơi cá. Có nắng đẹp để phơi là tốt nhất, còn không nhất định phải đem cá để nơi khô thoáng, hong bằng gió.

Những miếng cá nướng chín có thể dùng ngay trong bữa ăn ngày Tết hoặc đem kho tùy theo sở thích của từng gia đình.