Bộ Tài chính muốn Bộ Công thương chủ động điều hành giá xăng dầu

Bộ Tài chính vừa có ý kiến phản hồi công văn của Bộ Công thương đề nghị góp ý dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 95/2021/NĐ-CP và Nghị định số 83/2014/NĐ-CP về kinh doanh xăng dầu.

Trong đó, Bộ Tài chính cho rằng cần sửa đổi Nghị định số 95/2021/NĐ-CP để giao thống nhất một đầu mối về Bộ Công thương - là cơ quan quản lý ngành thực hiện nhiệm vụ về xác định giá và định mức chi phí (bao gồm các nhiệm vụ về tính toán các khoản định mức trong giá cơ sở; điều hành và giám sát việc thực hiện trích lập, sử dụng Quỹ bình ổn giá xăng dầu); Bộ Tài chính chỉ thực hiện chức năng thanh, kiểm tra theo đúng quy định.

Cụ thể, Bộ Công thương là cơ quan quản lý Nhà nước trong lĩnh vực kinh doanh xăng dầu; đồng thời là cơ quan chủ trì điều hành giá xăng dầu; tuy nhiên, một số nhiệm vụ thuộc công tác điều hành giá xăng dầu lại được phân công cho Bộ Tài chính như giám sát trích lập, sử dụng Quỹ Bình ổn giá (BOG); rà soát tính toán công bố các khoản định mức để tính giá cơ sở dẫn đến sự phân tán trong khâu tổ chức thực hiện.

Vì vậy, Bộ Tài chính đề nghị sửa đổi Nghị định số 95/2021/NĐ-CP để giao thống nhất về một cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh xăng dầu, đồng thời là cơ quan điều hành giá xăng dầu để tăng tính chủ động, nâng cao hiệu quả hoạt động.

Bộ Tài chính cho rằng cần giao thống nhất 1 đầu mối về Bộ Công thương để điều hành giá xăng dầu

Bộ Tài chính cũng nêu, theo quy định, Bộ Công thương là cơ quan quản lý, cấp phép các thương nhân đầu mối, thương nhân phân phối xăng dầu; hướng dẫn thực hiện hoạt động kinh doanh, phân phối xăng dầu; hướng dẫn thực hiện hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, tạm nhập tái xuất, chuyển khẩu, gia công xuất khẩu xăng dầu và nguyên liệu; bảo đảm việc cung ứng xăng dầu được ổn định, đáp ứng nhu cầu xăng dầu trên địa bàn.

Với chức năng, thẩm quyền nêu trên, Bộ Công thương nắm được chi tiết các khâu tổ chức hoạt động, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của các đơn vị; các chi phí cần thiết phát sinh để duy trì, phát triển hệ thống phân phối; tình hình cung cầu, diễn biến giá xăng dầu nguyên liệu và thành phẩm.

Do đó, cơ quan chủ trì điều hành giá cơ sở xăng dầu có thể chủ động xác định chính xác và tính toán các yếu tố hình thành giá cơ sở và công bố điều hành; chủ động phương án điều hành trong những tình huống thiếu hụt, bất thường.

Theo Bộ Tài chính: “Việc giao thống nhất nhiệm vụ về giá chuyển về Bộ Công thương, sẽ giúp cơ quan chủ trì điều hành giá nắm bắt bản chất của các yếu tố hình thành giá cơ sở, để điều hành giá xăng dầu phù hợp với thực tế phát sinh cũng như tăng cường công tác giám sát đối với chi phí thực hiện của các thương nhân. Việc phân tán như hiện nay làm phát sinh thêm quy trình và gây khó khăn cho cơ quan điều hành giá vì giá cơ sở là tổng hòa của các yếu tố hình thành giá, không chỉ đơn giản là việc quyết định tăng/giảm giá tại thời điểm điều hành giá. Do vậy, phương án giao toàn bộ việc điều hành giá về một đầu mối và tính toán các chi phí kinh doanh xăng dầu cho Bộ Tài chính chủ trì là không phù hợp”.

Bộ Tài chính cũng đề nghị Bộ Công thương tiếp tục nghiên cứu để xây dựng, hoàn thiện dự thảo Nghị định.

Liên quan đến phương án điều hành giá cơ sở và quỹ bình ổn giá xăng dầu, Bộ Tài chính cũng nêu rõ việc cơ quan chủ trì soạn thảo Nghị định (Bộ Công thương) chịu trách nhiệm trước Chính phủ về nội dung, chất lượng và tiến độ soạn thảo nghị định. Đồng thời đề nghị Bộ Công thương không phân công Bộ Tài chính viết các nội dung của dự thảo Nghị định.

Đối với những vấn đề xin ý kiến Chính phủ, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công thương bỏ nhận định chủ quan và chưa chính xác về việc thị trường xăng dầu có nhiều biến động, nguồn cung xăng dầu cho thị trường có một số bất ổn, một trong những nguyên nhân là do các chi phí kinh doanh xăng dầu chưa được tính đúng, tính đủ trong cơ cấu giá cơ sở xăng dầu do Nhà nước điều hành dẫn đến doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu bị thua lỗ, không có động lực duy trì hoạt động kinh doanh.

Bộ Tài chính cũng đề nghị Bộ Công thương rà soát đánh giá để xác định rõ các khoản chi phí cần bổ sung trong giá cơ sở và tổ chức lấy ý kiến để có cơ sở báo cáo Chính phủ xem xét quyết định. Do xăng dầu là mặt hàng quan trọng, thiết yếu đối với kinh tế - xã hội và đời sống nhân dân, việc thay đổi ngay và căn bản cơ chế cần phải có đánh giá cụ thể để xác định thời điểm, lộ trình phù hợp.

Đối với Quỹ Bình ổn giá, Bộ Tài chính thống nhất với Bộ Công thương tiếp tục giữ quỹ để điều hành giá xăng dầu, nhưng có sửa đổi theo hướng quy định nguyên tắc sử dụng công cụ Quỹ bình ổn giá, cơ quan nhà nước có thẩm quyền chỉ can thiệp điều hành giá thông qua việc điều chỉnh mức trích lập, chi quỹ khi giá xăng dầu công bố kỳ này so với kỳ công bố trước tăng từ 10% trở lên hoặc giảm từ 7% trở lên.