Bài 3: Đề xuất các giải pháp, đưa thuế vào đời sống

Lắng nghe ý kiến người đóng thuế

Để chính sách thuế mới nhanh chóng đi vào thực tiễn, góp phần tạo chuyển biến trong đời sống kinh doanh và nhận thức xã hội, Cục Thuế (Bộ Tài chính) đã tổ chức hàng loạt các hoạt động nhằm phổ biến kiến thức đến với người đóng thuế.

Ông Nguyễn Tiến Minh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực I cho biết, đơn vị đã tổ chức các chương trình đối thoại, hỗ trợ, giải đáp các vướng mắc của hộ kinh doanh; tích cực phối hợp với các nhà cung cấp giải pháp hóa đơn điện tử để kịp thời hỗ trợ tận nơi, giúp hộ kinh doanh trên địa bàn từng bước làm quen với thao tác, sử dụng thành thạo hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Cán bộ thuế trao đổi chính sách với người đóng thuế

Chỉ ra nguyên nhân khiến hộ kinh doanh lúng túng với chính sách thuế mới, ông Nguyễn Ngọc Tú, nguyên Vụ trưởng, Tổng cục Thuế cho rằng khi cơ quan quản lý thay đổi cách thức vận hành sẽ dẫn tới tâm lý e ngại của các hộ kinh doanh khi phải khai báo doanh thu thực tế.

Bởi lẽ trước đây, nhiều hộ kinh doanh kê khai doanh thu thấp để được áp dụng thuế khoán, nhờ đó mức đóng thuế nhẹ hơn. Với việc triển khai hóa đơn điện tử kết nối trực tiếp với cơ quan thuế thông qua máy tính tiền, doanh thu thực sẽ được ghi nhận đầy đủ và minh bạch, khiến số thuế phải nộp tăng đáng kể. Điều này trực tiếp ảnh hưởng đến lợi nhuận và thu nhập, dẫn đến tâm lý lo lắng, lúng túng.

Ngoài ra, một bộ phận không nhỏ các hộ kinh doanh cá thể vẫn còn lúng túng với các khái niệm mới như hóa đơn điện tử, phần mềm quản lý bán hàng, máy tính tiền kết nối dữ liệu với cơ quan thuế... Họ e ngại rủi ro, chi phí phát sinh và những yêu cầu kỹ thuật vượt quá khả năng hiện tại.

Theo một số chuyên gia thuế, trước thực trạng phát sinh một số vụ mua bán hóa đơn lớn thì việc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế nhằm tăng cường tính minh bạch, bảo đảm công bằng và nâng cao mức độ tuân thủ pháp luật về thuế.

Thói quen kinh doanh đang dần thay đổi

Các chính sách thuế mới mà tiêu biểu là việc tính thuế dựa trên doanh thu thực tế nhằm mục đích tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và bình đẳng cho tất cả các chủ thể tham gia thị trường, từ doanh nghiệp lớn đến hộ kinh doanh nhỏ lẻ.

Việc thu thuế đúng, đủ và công bằng là nền tảng để Nhà nước có nguồn lực đầu tư vào cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục, phúc lợi xã hội, phục vụ lại chính người dân và doanh nghiệp. Quan trọng hơn, việc tuân thủ các quy định về thuế là một trong những tiêu chuẩn quốc tế mà Việt Nam cần phải đáp ứng.

Trong khi đó, hàng giả, hàng kém chất lượng không chỉ gây thiệt hại trực tiếp cho người tiêu dùng, ảnh hưởng đến uy tín của các doanh nghiệp làm ăn chân chính mà còn hủy hoại nghiêm trọng hình ảnh hàng hóa Việt Nam trên trường quốc tế, đánh mất đi lợi thế cạnh tranh.

Đề xuất hàng loạt giải pháp

Được biết, Cục Thuế (Bộ Tài chính) vừa ban hành công điện yêu cầu các chi cục thuế trên toàn quốc tăng cường hỗ trợ doanhnghiệp và hộ kinh doanh triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Đây được đánh giá là nỗ lực của cơ quan quản lý nhằm triển khai nghị quyết 198/2025 của Quốc hội.

Về vấn đề này, luật sư Lê Ngọc Hoàng, Trưởng Văn phòng luật sư Long Tâm nhận định, việc Cục Thuế ban hành công điện về việc triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền là một bước đi cụ thể hóa chủ trương hiện đại hóa quản lý thuế và phù hợp với tinh thần của Nghị quyết 198/2025/QH15 có quy định đặc biệt về các hộ, cá nhân kinh doanh chuyển sang nộp thuế theo pháp luật về quản lý thuế từ năm 2026 nhằm đích đến “Minh bạch và chuẩn hóa trong kê khai thuế”. Tuy nhiên, luật sư Hoàng cho rằng, cần phải thực hiện bằng “phương thức tối ưu”.

Theo luật sư Hoàng, cấp thiết cần ban hành các văn bản quy phạm pháp luật (khung pháp lý) hướng dẫn chi tiết, rõ ràng và dễ hiểu với chất lượng ban hành phải đảm bảo hộ kinh doanh siêu nhỏ, người lớn tuổi, trình độ thấp hoặc những người ở vùng sâu, vùng xa…cũng hiểu được. Đồng thời thực hiện công tác truyền thông chính sách một cách đa dạng và tiếp cận sâu rộng cũng là then chốt để tang tính hiệu quả áp dụng.

Ông Lê Ngọc Hoàng cũng đề xuất xây dựng và triển khai các chương trình hỗ trợ, tư vấn pháp lý và kỹ thuật miễn phí hoặc chi phí thấp. "Nhà nước nên bố trí nguồn lực để thành lập các trung tâm hỗ trợ tại cấp quận/huyện hoặc các điểm tư vấn lưu động, nơi các chuyên gia thuế, luật sư, kế toán có thể trực tiếp giải đáp thắc mắc, hướng dẫn kê khai, sử dụng phần mềm. Có thể xem xét hợp tác với các trường đại học, tổ chức xã hội nghề nghiệp để huy động nguồn nhân lực tình nguyện tham gia hỗ trợ", Trưởng Văn phòng luật sư Long Tâm nhấn mạnh.

Đồng thời, đề xuất áp dụng chính sách một cách linh hoạt, có lộ trình và phù hợp dân trí theo cá nhân cũng như từng khu vực trong đó sự phản hồi, tiếp nhận thông tin và có chính sách phù hợp liên quan đến người kinh doanh là rất quan trọng.

Ông Lê Hồng Quang, Tổng Giám đốc MISA cho hay, MISA đã phát triển bộ giải pháp hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, tích hợp quản lý Bán hàng - Hóa đơn - Kế toán với mục tiêu quản lý toàn diện hiệu quả, dễ triển khai, tuân thủ đầy đủ quy định về thuế và tối ưu chi phí cho người dùng.

Giải pháp cho phép hộ kinh doanh tự động hóa quy trình phát hành hóa đơn điện tử, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian nhập liệu. Phần mềm kết nối trực tiếp với Cục thuế, đảm bảo xuất và truyền hóa đơn đúng hạn, tuân thủ quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, hệ sinh thái MISA đồng bộ dữ liệu giữa các phần mềm bán hàng và kế toán giúp tối ưu hóa quy trình quản lý tài chính, tự động hạch toán chứng từ và báo cáo thuế. Điểm nổi bật của bộ giải pháp là được MISA phát triển đảm bảo tiêu chỉ dễ sử dụng, đầy đủ tính năng, đáp ứng quy định về pháp luật thuế với mức chi phí tối ưu.

“Việc ứng dụng giải pháp công nghệ để xuất hoá đơn điện tử sẽ giúp các hộ và cá nhân kinh doanh chủ động trong giao dịch với khách hàng, mở rộng cơ hội kinh doanh và gia tăng uy tín, sự chuyên nghiệp”, ông Quang khẳng định.