Bắc Giang: Tăng cường tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong các khu công nghiệp

Những năm qua, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người lao động các doanh nghiệp đã được thực hiện có trọng tâm, trọng điểm dưới nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Nội dung tuyên truyền tập trung vào quyền, nghĩa vụ của người sử dụng lao động và người lao động; Các quy định liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp; Việc thực hiện mức lương tối thiểu chung, lương tối thiểu vùng, chế độ về bảo hiểm xã hội, quy chế nghỉ ngơi, kỷ luật lao động…

Thông qua công tác tuyên truyền, giao lưu đối thoại trực tiếp với người lao động và người sử dụng lao động, công nhân đã nắm được các chính sách, pháp luật liên quan; Quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân khi tham gia quan hệ lao động. Từ đó, hạn chế đến mức thấp nhất việc vi phạm trong quá trình thực hiện pháp luật về lao động và các quy định pháp luật khác liên quan; Góp phần hình thành thói quen hành động theo pháp luật, giúp người lao động giải quyết hài hòa các mối quan hệ xã hội; Hạn chế tình trạng xung đột trong mối quan hệ với người sử dụng lao động.

Lễ ký kết Chương trình phối hợp, tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho công nhân lao động trong các KCN trên địa bàn tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2022 - 2025

Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong các doanh nghiệp thời gian qua cũng còn nhiều mặt hạn chế. Ở những doanh nghiệp chưa có tổ chức Công đoàn, người lao động được tiếp cận với kiến thức pháp luật khá hạn chế, nhất là những vấn đề liên quan đến lĩnh vực lao động và chính sách của người lao động. Bên cạnh đó, vẫn có doanh nghiệp đã có tổ chức Công đoàn nhưng chưa thường xuyên bố trí thời gian cho công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật.

Mặt khác, bản thân người lao động dù thiếu kiến thức nhưng chưa tích cực tham gia các buổi tuyên truyền pháp luật. Việc tuyên truyền pháp luật ở các doanh nghiệp chưa thường xuyên, liên tục, do vậy các quy định của pháp luật về lao động chưa tới người lao động và người sử dụng lao động. Đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật về lao động còn hạn chế, kể cả về số lượng, chất lượng. Từ đó dẫn đến một số lượng khá lớn người lao động chưa am hiểu các quy định của pháp luật lao động, dẫn đến tình trạng tranh chấp lao động, ngừng việc tập thể vẫn xảy ra. Bên cạnh đó, kinh phí phục vụ cho công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người lao động và người sử dụng lao động ở các doanh nghiệp còn hạn chế.

Các đại biểu dự hội nghị tuyên truyền phổ biến pháp luật

Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên là do người sử dụng lao động phải tập trung lo toan khắc phục những khó khăn để giữ vững sản xuất, kinh doanh nên ít quan tâm đến việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho người lao động. Cùng với đó là trình độ nhận thức của nhiều người lao động phổ thông tại các doanh nghiệp còn hạn chế, dẫn đến nhận thức về pháp luật lao động còn kém và ý thức chấp hành nội quy lao động chưa nghiêm túc.

Từ thực trạng nêu trên, trong năm 2022, Ban Quản lý các KCN tỉnh Bắc Giang đã phối hợp với Sở Tư pháp, Liên đoàn Lao động tỉnh ký kết chương trình phối hợp, tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật cho công nhân lao động trong các KCN trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022 - 2025. Đây là lần đầu tiên ba đơn vị ký kết chương trình phối hợp nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nói chung, pháp luật về lao động, công đoàn, bảo hiểm xã hội nói riêng cho người lao động, người sử dụng lao động trong các KCN toàn tỉnh. Thực hiện chương trình phối hợp, các cơ quan đã tổ chức được 3 hội nghị tập huấn, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về lao động, bảo hiểm xã hội, công đoàn, phòng, chống tệ nạn xã hội, hôn nhân, gia đình và bạo lực gia đình… Mỗi hội nghị trung bình có trên 150 doanh nghiệp với khoảng 200 đại biểu tham dự.

Tại các hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, báo cáo viên đã làm rõ được cơ sở lý luận và thực tiễn khoa học liên quan đến nội dung tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; Hệ thống hóa các văn bản pháp luật liên quan…; Đồng thời trực tiếp trao đổi, trả lời các ý kiến băn khoăn, vướng mắc của đại biểu dự hội nghị.

Lãnh đạo BQL các KCN và lãnh đạo Sở Tư pháp Bắc Giang trao đổi, giải thích những khúc mắc của người lao động

Thông qua đó, hội nghị đã giúp các cán bộ trực tiếp thực hiện chính sách của doanh nghiệp cập nhật, hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành liên quan đến lĩnh vực chuyên môn để tiếp tục nâng cao trình độ về mọi mặt, đáp ứng yêu cầu đề ra; Người lao động và người sử dụng lao động nhận thức được kiến thức pháp luật, nhất là về các quyền và nghĩa vụ của mình liên quan lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, công đoàn… để doanh nghiệp quan tâm tổ chức thực hiện và người lao động bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

KCN Vân Trung, Bắc Giang (Ảnh: Trần Văn Tuấn)

Đồng thời, các hội nghị cũng có tác dụng đẩy mạnh tuyên truyền theo mô hình “chân rết”. Trong đó, các chủ sử dụng lao động và cán bộ chính sách của doanh nghiệp sau khi tham gia hội nghị sẽ tổ chức tuyên truyền sâu rộng, trực tiếp đến người lao động trong doanh nghiệp; Tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong hoạt động tuyên truyền pháp luật ở các doanh nghiệp, việc tuyên truyền pháp luật cũng được lồng ghép thông qua các buổi nói chuyện chuyên đề, hội thi sân khấu hóa của công nhân lao động; Tăng cường tổ chức tọa đàm, đối thoại chính sách pháp luật lao động giữa người lao động và người sử dụng lao động, đảm bảo quan hệ lao động hài hòa, tiến bộ, thúc đẩy các doanh nghiệp phát triển bền vững.