Trẻ 7 ngày tuổi phải thay máu vì vàng da nhân não

Theo BSCKI. Vương Thị Hào - Trưởng khoa Sơ sinh cho biết trẻ nhập viện với nồng độ Bilirubin rất cao (720 µmol/l) và được chẩn đoán vàng da nhân não tiên lượng nặng. Được biết lý do là trẻ không được gia đình đưa đi khám và điều trị kịp thời.

Theo người nhà, trẻ được sinh bằng phương pháp sinh thường, đủ tháng. Ba ngày sau sinh, gia đình có thấy da của trẻ hơi vàng nhưng do tâm lý chủ quan, trẻ đã không được tắm nắng cũng như đi khám kịp thời. Đến ngày thứ 7 trẻ có biểu hiện vàng da đậm, quấy khóc nhiều, bỏ bú, gia đình mới cho trẻ đi khám.

Cũng theo bác sĩ Vương Thị Hào, trẻ được chỉ định thay máu.

Đối với trường hợp này, việc điều trị cho trẻ gặp rất nhiều khó khăn hoặc để lại di chứng bại não, có thể tử vong.

Theo các bác sĩ, vàng da là biểu hiện thường gặp ở lứa tuổi sơ sinh. Vàng da vàng mắt là do tích tụ chất gây vàng da, tên y học gọi là bilirubin, do tăng phá hủy hồng cầu phôi thai, do giảm chức năng của các men chuyển hóa hoặc do tăng chu trình sản xuất/hấp thu chất bilirubin ở ruột và gan.

Trong một số trường hợp, lượng bilirubin trong máu tăng quá cao, tích tụ lên não, gây ngộ độc thần kinh (còn gọi là vàng da nhân), có thể gây tử vong hoặc di chứng tâm thần vận động về sau.

Để phát hiện vàng da, mẹ nên nhìn bé bằng ánh sáng mặt trời (không nên nằm phòng tối và nhìn trẻ bằng ánh sáng đèn sẽ không phát hiện kịp thời), nhìn bé mỗi sáng để phát hiện mức độ vàng da (ít nhất là liên tục trong 2 tuần đầu sau sinh). Vàng da là bệnh lý khi vàng da sớm từ 1-2 ngày tuổi, vàng da tăng nhanh mỗi ngày, hoặc vàng da nhiều (vàng da đến cẳng tay, cẳng chân).

Trẻ có nguy cơ vàng da nhiều như trẻ non tháng, có khối máu tụ, có bướu huyết thanh ở đầu, trẻ đỏ da (đa hồng cầu), trẻ bị nhiễm trùng,…, trẻ có các triệu chứng khác đi kèm như bỏ bú, li bì, co gồng,..là những dấu hiệu nặng, cần phải được khám ngay.

Trẻ 7 ngày tuổi phải thay máu vì vàng da nhân não

Để tránh những biến chứng có thể xảy ra, bác sĩ khuyến cáo: các bậc phụ huynh cần phân biệt rõ vàng da sinh lý và vàng da bệnh lý để sớm có hướng điều trị cho trẻ:

Vàng da sinh lý: xuất hiện 24 giờ sau sinh. Đối với vàng da sinh lý trẻ tỉnh, phản xạ nhanh nhẹn, bú mẹ tốt. Mức độ vàng da nhẹ ở vùng mặt, ngực, bụng (phía trên rốn).

Vàng da bệnh lý: Xuất hiện trước 24 giờ sau sinh. Bệnh có biểu hiện vàng đến cổ tay, cổ chân, lòng bàn tay, lòng bàn chân có thể kèm theo các dấu hiệu bú kém hoặc bỏ bú, co giật. Bệnh sẽ không hết sau 1 tuần đối với trẻ sinh đủ tháng và 2 tuần đối với trẻ sinh thiếu tháng. Lúc này các bậc phụ huynh cần đưa trẻ đến khám để có hướng điều trị kịp thời.

Dấu hiệu cần đưa trẻ đến cơ sở y tế khám và tìm nguyên nhân của bệnh vàng da kịp thời: Vàng da xuất hiện trước 48 giờ sau sinh; Vàng da đến lòng bàn tay, bàn chân ở bất kỳ ngày tuổi nào; Vàng da kéo dài trên 1 tuần đối với trẻ đủ tháng và trên 2 tuần đối với trẻ thiếu tháng; Trẻ vàng da kèm theo các dấu hiệu bất thường: bú kém, bỏ bú…Trẻ có yếu tố nguy cơ mắc bệnh rối loạn chuyển hóa như: tăng sản thượng thận bẩm sinh, thiếu men G6DP…