Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả đã tạm lắng xuống

Sáng 18/9, Đoàn công tác Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia do ông Trần Đức Đông, Phó Chánh Văn phòng Thường trực làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính về kết quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong thời gian gần đây.

Báo cáo tại buổi làm việc, đại diện Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, trong 3 tháng cao điểm ( 6,7,8/2025), tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trong thời gian qua tiếp tục diễn biến phức tạp, cơ quan Hải quan đã phát hiện các vụ việc vi phạm liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại, tập trung vào một số hành vi như: Không khai báo, khai hải quan không đúng với thực tế hàng hóa; che giấu nguồn gốc, tuyến đường của lô hàng nhằm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, ma túy, động vật hoang dã, tiền tệ qua biên giới nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn,...

Tình hình tội phạm ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp. Các đối tượng tội phạm ma túy thường lợi dụng đường biên giới dài, địa hình rừng núi phức tạp, nhiều đường mòn, lối mở và kẽ hở, sự thông thoáng trong cơ chế, chính sách tạo thuận lợi đối với hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh, quy trình thủ tục hải quan và các chính sách quản lý liên quan để trà trộn, cất giấu, vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào, Campuchia vào Việt Nam...

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi phát biểu tại buổi làm việc. Ảnh: T. Hằng

Về tình hình gian lận thuế, một số doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đã lợi dụng sự thông thoáng của việc thành lập doanh nghiệp theo quy định để thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật, thành lập doanh nghiệp không để sản xuất kinh doanh mà để thực hiện hành vi bán hóa đơn khống để thu lợi bất chính, một số doanh nghiệp thực hiện hành vi mua hóa đơn không hợp pháp để chiếm đoạt tiền thuế của Nhà nước như: Kê khai khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào, giảm số thuế giá trị gia tăng phải nộp ngân sách Nhà nước; sử dụng hóa đơn để hợp thức hóa cho hàng hóa trôi nổi, hợp thức hoá hàng buôn lậu, tham ô, lập khống chi phí phát sinh, làm giảm chi phí dẫn đến giảm thu nhập chịu thuế và thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp ngân sách Nhà nước; sử dụng hóa đơn đầu vào để tăng số thuế được hoàn.

Tính từ ngày 15/5/2025 đến ngày 15/8, toàn ngành Thuế thực hiện thanh tra, kiểm tra 19.048 doanh nghiệp. Tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra: 16.138 tỷ đồng, trong đó tổng số tiền tăng thu qua thanh tra, kiểm tra là 5.269 tỷ đồng; giảm khấu trừ 750 tỷ đồng; giảm lỗ 10.118 tỷ đồng. Tổng số thuế đã nộp vào ngân sách Nhà nước là 2.876 tỷ đồng (số thuế đã nộp vào ngân sách Nhà nước bao gồm số tiền tăng thu qua thanh tra, kiểm tra phát sinh trong kỳ và số tiền tăng thu qua thanh tra, kiểm tra của các kỳ trước).

Ông Trần Đức Đông, Phó Chánh Văn phòng, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia đề xuất giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác của Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính.

Lũy kế 8 tháng năm 2025, toàn ngành Thuế thực hiện thanh tra, kiểm tra 32.812 doanh nghiệp. Tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra 35.317 tỷ đồng, trong đó tổng số tiền tăng thu qua thanh tra, kiểm tra 10.411 tỷ đồng; giảm khấu trừ 1.501 tỷ đồng; giảm lỗ 23.406 tỷ đồng. Tổng số thuế đã nộp vào ngân sách Nhà nước là 5.399 tỷ đồng.

Ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ 5.459 vụ việc, tổng trị giá hàng hóa vi phạm ước tính trên 4.855 tỷ đồng. Trong đó, cơ quan Hải quan đã khởi tố 10 vụ, chuyển khởi tố 35 vụ; tổng số tiền thu ngân sách trên 184 tỷ đồng.

Lũy kế 8 tháng năm 2025, cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý là 11.912 vụ, trị giá hàng hoá vi phạm ước tính đạt 16,151 tỷ đồng; khởi tố 14 vụ và chuyển khởi tố 76 vụ. Riêng công tác đấu tranh phòng, chống ma túy, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy phát hiện, bắt giữ: 61 vụ/74đối tượng (trong đó Hải quan chủ trì 26 vụ). Tang vật thu giữ được khoảng 366 kg ma túy các loại.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi, thời gian qua, công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, gian lận thuế, hàng giả và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đã được Bộ Tài chính quan tâm chỉ đạo sâu sát, quyết liệt và bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389 quốc gia.

Bộ Tài chính cũng đã giao nhiệm vụ cụ thể cho lực lượng Hải quan, Thuế từ Trung ương đến địa phương đồng loạt ra quân đấu tranh trấn áp tội phạm buôn lậu, gian lận thương mại, gian lận thuế nên địa bàn được kiểm soát tốt.

"Với sự trấn áp mạnh mẽ của lực lượng chức năng tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả đã tạm lắng xuống hoặc giảm đi. Tuy nhiên, từ nay đến cuối năm, các đơn vị như Hải quan, Thuế tiếp tục tăng cường các giải pháp để đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả tình trạng buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, trốn thuế...", Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Trần Đức Đông đề nghị trong thời gian tới, Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị thuộc, trực thuộc Bộ, đặc biệt là lực lượng Hải quan, lực lượng Thuế quán triệt thực hiện nghiêm túc các công điện, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban chỉ đạo 389 quốc gia về đấu tranh, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Cơ quan Hải quan, Thuế chủ động nắm tình hình, nhận diện các phương thức thủ đoạn mới của các đối tượng buôn lậu, trốn thuế, hàng giả... gây thất thu ngân sách Nhà nước, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân; tập trung rà soát các quy trình nghiệp vụ, cơ chế chính sách, quy định pháp luật còn bất cập, vướng mắc, sơ hở liên quan đến công tác quản lý Nhà nước về hải quan, quản lý thuế để trình cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, chặn đứng, chặn ngay, không để các đối tượng lợi dụng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Đồng thời ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu, chia sẻ thông tin giữa các đơn vị thuộc Bộ Tài chính với các lực lượng chức năng như: Công an, Biên phòng, Cảnh sát biển, Quản lý thị trường.... nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới, gian lận thương mại, trốn thuế; đẩy mạnh công tác truyền thông về những nguy hại của buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; về các chính sách thuế mới; tuyên truyền, vận động người dân không tham gia, tiếp tay buôn lậu, vận chuyển hàng lậu....