Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Thúc đẩy khởi nghiệp, tạo sự bứt phá cho các doanh nghiệp

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, tình hình phát triển doanh nghiệp thời gian qua “có nhiều điểm sáng ấn tượng”. Tinh thần khởi nghiệp kinh doanh ngày càng mạnh mẽ, thể hiện qua số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới tăng cao liên tục trong 5 năm gần đây. Trung bình giai đoạn 2016-2019, mỗi năm có trên 126 ngàn doanh nghiệp thành lập mới. Năm 2019, dự kiến đạt 136 ngàn doanh nghiệp thành lập mới, tổng số vốn đăng ký khoảng 1,7 triệu tỷ đồng, nâng tổng số doanh nghiệp đang hoạt động lên khoảng 760 ngàn doanh nghiệp.

Đáng lưu ý, chuyển dịch cơ cấu quy mô doanh nghiệp diễn ra theo hướng tích cực, tỷ trọng các doanh nghiệp quy mô vừa có xu hướng tăng trong khi tỷ trọng nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ giảm, tạo tiền đề hình thành lực lượng doanh nghiệp Việt Nam có vai trò dẫn dắt. Đồng thời, những năm gần đây, xu hướng phát triển các mô hình kinh doanh khởi nghiệp sáng tạo đang diễn ra sôi động.

Theo kết quả điều tra của Bộ Khoa học và Công nghệ, năm 2018 có khoảng 30% doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo (đạt mục tiêu đề ra trong Nghị quyết số 35/NQ-CP về hỗ trợ phát triển doanh nghiệp đến năm 2020). Bên cạnh đó, ngày càng nhiều các tập đoàn đầu tư vào khoa học và công nghệ như: Viettel, FPT, Vingroup...và được kỳ vọng tạo bước tiến đột phá. Năm 2018, theo số liệu thống kê sơ bộ, tổng nguồn vốn đầu tư cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trong nhóm ngành hoạt động chuyên môn, khoa học và công nghệ đã có mức tăng đột phá, đạt 965 ngàn tỷ đồng: tăng 53,2% so với năm 2017 (630 ngàn tỷ đồng) và là mức tăng cao nhất trong tất cả các nhóm ngành, nghề.

Tuy nhiên, sự phát triển của khu vực doanh nghiệp vẫn còn chưa thực sự hiệu quả và bền vững. Số lượng doanh nghiệp thành lập mới liên tục tăng nhưng tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn phải tạm ngừng kinh doanh vẫn còn ở mức cao. Tỷ lệ doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh và giải thể so với tổng số doanh nghiệp thành lập mới hàng năm trong giai đoạn 2017- 2019 trung bình khoảng 58,1%.

Bên lề hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu đã tham quan trưng bày các sản phẩm, công nghệ của một số doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, mặc dù đã có những dấu hiệu tích cực trong 2-3 năm gần đây, số lượng doanh nghiệp quy mô lớn và vừa của Việt Nam vẫn còn khá khiêm tốn; năng lực khoa học công nghệ còn hạn chế, máy móc thiết bị còn lạc hậu; chưa mạnh dạn đầu tư cho ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ trong doanh nghiệp, đặc biệt là những công nghệ lõi, công nghệ tiên phong; trình độ quản trị doanh nghiệp còn thấp…

Đặc biệt, mối liên kết giữa các doanh nghiệp tư nhân trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài rất yếu và có nhiều hạn chế. Theo một cuộc khảo sát của JETRO, các công ty Nhật Bản - một trong những nền kinh tế đầu tư lớn nhất tại Việt Nam, mua sắm khoảng 32,4% các dịch vụ và sản phẩm đầu vào từ các nhà cung cấp địa phương trong năm 2016. Con số này thấp hơn nhiều với các doanh nghiệp FDI của Nhật tại các nước láng giềng ví dụ như Trung Quốc (67,8%), Thái Lan (57,1%) và Indonesia (40,5%)…

Hiện tại, chỉ 21% doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) Việt Nam là một phần trong chuỗi giá trị toàn cầu và chỉ 14% DNNVV đã thành công trong việc thu hút khách hàng hoặc đối tác nước ngoài, mặc dù số lượng FDI được đầu tư trong nước là rất lớn.

Tại hội nghị, Thủ tướng, các thành viên Chính phủ tiếp tục lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp, chuyên gia, hiệp hội, tổ chức quốc tế về các khó khăn, vướng mắc, đề xuất các giải pháp và đối thoại, giải đáp, gỡ vướng để cải thiện hơn nữa môi trường kinh doanh Việt Nam.

Hội nghị cũng được kỳ vọng là cơ sở để có thêm nhiều giải pháp, chính sách mới thúc đẩy doanh nghiệp phát triển, để làm sao chúng ta đạt được mục tiêu có 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã nêu các nguyên nhân đang gây trở ngại cho doanh nghiệp trong quá trình hội nhập. Từ đó, hội nghị sẽ là cơ hội để tìm ra cơ chế đột phá, giúp doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu phát triển bền vững. Đồng thời, qua các ý kiến, chia sẻ của các doanh nghiệp sẽ nâng cao sự tương tác, phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương để thúc đẩy khởi nghiệp, các mô hình sáng tạo, nhân rộng điển hình, giải phóng mọi nguồn lực tạo sự bứt phá cho doanh nghiệp, doanh nhân.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: "Doanh nghiệp phải dám nghĩ, dám làm, năng động, đề xuất ý kiến thẳng thắn, trung thực".