Phú Thọ: Bứt phá hạ tầng hướng tới trung tâm kết nối vùng

Đột phá từ những công trình trọng điểm

Sau hợp nhất địa giới hành chính, Phú Thọ bước vào giai đoạn phát triển với quy mô lớn chưa từng có: hơn 9.000 km² diện tích, dân số trên 4 triệu người. Cùng với kỳ vọng mới là những thách thức không nhỏ, đặc biệt là điểm nghẽn hạ tầng chưa đồng bộ. Nhận diện rõ điều này, tỉnh đã nhanh chóng “xốc lại toàn bộ hệ thống”, xử lý dứt điểm hàng chục dự án tồn đọng, cơ cấu lại hàng trăm dự án đầu tư công và trụ sở làm việc theo hướng tinh gọn, hiệu quả.

Một quyết sách quan trọng được ban hành ngay trong năm bản lề: Nghị quyết số 26/NQ-HĐND ngày 23/7/2025, thông qua kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 – 2025 với tổng vốn hơn 108.000 tỷ đồng. Riêng năm 2025, tỉnh dành hơn 21.000 tỷ đồng cho các công trình hạ tầng chiến lược, khẳng định cam kết mạnh mẽ về chính trị và tầm nhìn dài hạn. Trọng tâm là các tuyến giao thông liên vùng: cao tốc Hòa Lạc – Việt Trì, đường vành đai 5, cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu, cùng nhiều cây cầu vượt sông Hồng, sông Đà, sông Lô. Những công trình này không chỉ rút ngắn khoảng cách địa lý mà còn mở ra không gian phát triển mới, kiến tạo hành lang kinh tế, thúc đẩy giao thương và thu hút đầu tư.

Đồng chí Quách Tất Liêm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ kiểm tra dự án Đường liên kết vùng Hòa Bình – Hà Nội và cao tốc Sơn La (Hòa Bình – Mộc Châu) tại km30, phường Kỳ Sơn, tỉnh Phú Thọ.

Dự án cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu (km19 - km53) qua địa phận tỉnh Phú Thọ) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 579/QĐ-TTg ngày 15/7/2019 và chính thức khởi công tháng 9/2024. Dự án đang được tăng tốc thi công với quyết tâm không gián đoạn, bất chấp những thay đổi lớn về mô hình chính quyền địa phương và địa giới hành chính. Đây không chỉ là công trình giao thông trọng điểm mà còn là “mạch kết nối” chiến lược cho vùng Tây Bắc trong giai đoạn chuyển mình.

Dài 34km, 4 làn xe, gần 10.000 tỷ đồng đầu tư, cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu không chỉ là tuyến đường, mà còn là kỳ vọng phát triển. Đi qua các địa hình đặc biệt, công trình có các cầu cao, hầm dài và điểm nhấn là cầu Hòa Sơn vượt hồ Hòa Bình dài 1,2km nằm trong quy hoạch Khu du lịch quốc gia hồ Hòa Bình.

Không chỉ đẹp về cảnh quan, dự án còn có ý nghĩa chiến lược: Kết nối hệ thống giao thông liên vùng như đường liên kết vùng Hòa Bình - Hà Nội và cao tốc Sơn La (Mộc Châu); đường Đà Bắc - Thanh Sơn... Nhờ đó, dự án khi đi vào hoạt động được kỳ vọng sẽ giảm chi phí logistics, nâng cao năng lực vận chuyển, thúc đẩy du lịch và xuất khẩu nông sản vùng Tây Bắc. Đặc biệt, trong bối cảnh ba tỉnh Hòa Bình, Phú Thọ, Vĩnh Phúc hợp nhất thành một đơn vị hành chính mới, cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu càng trở nên cấp thiết, đóng vai trò là “trục xương sống” kết nối Tây Bắc với trung tâm tỉnh mới và vùng đồng bằng sông Hồng.

Lãnh đạo UBND tỉnh Phú Thọ tiến độ thi công tại km28, dự án Đường liên kết vùng Hòa Bình – Hà Nội và cao tốc Sơn La (Hòa Bình – Mộc Châu)

Sau gần một năm khởi công, dự án cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu (đoạn km19 - km53) đã đạt nhiều dấu mốc quan trọng, đặc biệt trong công tác giải phóng mặt bằng và triển khai các gói thầu xây dựng. Đến quý II/2025, công tác mặt bằng đã hoàn thành gần như toàn bộ. Các nhà thầu lớn như Vinaconex, VNCN E&C, Đèo Cả, Sơn Hải, Trường Sơn... đang tăng tốc thi công trên nhiều mũi, với khối lượng đắp nền lên tới hàng trăm nghìn mét khối. Các hạng mục như cầu cạn, cống ngầm được thi công với kỹ thuật hiện đại. Dự kiến, các hạng mục trọng yếu như hầm số 1, hầm số 2 và các cầu cấp đặc biệt sẽ cơ bản hoàn thành trong năm 2025, tiến tới thông tuyến giai đoạn 1 vào 2026.

Hạ tầng trở thành trục chiến lược phát triển

Trong quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021-2030, Phú Thọ đã xác định một tầm nhìn xa hơn: Phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, đóng vai trò mũi nhọn để thúc đẩy kinh tế - xã hội toàn diện. Định hướng phát triển hạ tầng giao thông được xác định thứ nhất là hoàn thiện các trục kết nối liên vùng và quốc gia. Trọng tâm là hình thành hành lang giao thông chiến lược Nội Bài – Việt Trì – Vĩnh Yên – Hòa Bình, tạo trục động lực kết nối Phú Thọ với Thủ đô Hà Nội, trung tâm công nghiệp Vĩnh Phúc và không gian du lịch Hòa Bình.

Tỉnh sẽ ưu tiên đầu tư hoàn thiện các tuyến cao tốc đi qua địa bàn như Nội Bài – Lào Cai, Tuyên Quang – Phú Thọ, đồng thời nâng cấp các tuyến quốc lộ huyết mạch như QL2, QL6, QL32 và đường Hồ Chí Minh. Hệ thống đường sắt Yên Viên – Lào Cai cũng được định hướng phát triển thành đường sắt đôi, nâng cấp ga Việt Trì thành trung tâm vận tải đa phương thức.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Đại tướng Phan Văn Giang cùng các lãnh đạo, đại biểu thực hiện nghi thức gắn biển cầu Phong Châu.

Thứ 2 là phát triển mạng lưới nội vùng và giao thông xanh. Để nâng cao khả năng tiếp cận các khu du lịch và giảm tải cho hệ thống giao thông trung tâm, Phú Thọ sẽ khai thác hiệu quả tiềm năng đường thủy trên sông Hồng, sông Đà và hồ Hòa Bình, hình thành các tuyến du lịch sông nước độc đáo. Song song đó, tỉnh định hướng thúc đẩy giao thông xanh với việc triển khai xe bus điện, shuttle bus kết nối các điểm du lịch trọng điểm, xây dựng hình ảnh du lịch thân thiện với môi trường.

Các tuyến đường dẫn vào các khu du lịch đặc thù như Vườn Quốc gia Xuân Sơn, Bản Dao cũng sẽ được ưu tiên nâng cấp. Bên cạnh đó, tỉnh cũng xác định, giao thông không chỉ phục vụ du lịch mà còn là nền tảng cho thương mại và công nghiệp. Trên cơ sở đó sẽ tập trung mở rộng hai ICD trọng điểm tại Thụy Vân và Hải Linh, nâng cấp thành các trung tâm logistics đa chức năng.

Tỉnh cũng hướng tới tăng cường liên kết trên trục hành lang kinh tế chiến lược Côn Minh – Lào Cai – Yên Bái – Phú Thọ – Hải Phòng, đưa Phú Thọ trở thành một trung tâm trung chuyển và nghỉ dưỡng quan trọng trong toàn vùng.

Khát vọng vươn tầm

Với quyết tâm chính trị cao nhất, tỉnh triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, coi đây là khâu then chốt. Lãnh đạo tỉnh trực tiếp xuống công trường, lập tổ công tác đặc biệt để tháo gỡ vướng mắc về đất đai, thủ tục, vật liệu. Phương châm “giải quyết tại chỗ – không chờ báo cáo” được thực hiện nhất quán.

Kết quả, đến hết tháng 9/2025, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công toàn tỉnh đạt 74,4% so với kế hoạch Thủ tướng giao – mức khả quan trong bối cảnh hợp nhất. Hàng loạt dự án trọng điểm đã khởi công, khánh thành đúng dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong toàn dân.

Hạ tầng đô thị và các khu công nghiệp ở tỉnh Phú Thọ ngày càng được đầu tư theo hướng hiện đại, xanh, sạch, đẹp.

Với lợi thế hơn 300km đường cao tốc, 670km đường thủy, tuyến đường sắt huyết mạch cùng vị trí gần sân bay quốc tế Nội Bài, Phú Thọ hội đủ điều kiện trở thành trung tâm logistics của miền Bắc. Tỉnh cũng quy hoạch thêm 21 khu công nghiệp giai đoạn 2026 – 2030, thu hút các tập đoàn lớn như Vingroup, Phú Mỹ Hưng. Đô thị trung tâm Việt Trì, Vĩnh Yên, Hòa Bình được quy hoạch hiện đại, hình thành trục động lực gắn với Hà Nội. Các mô hình đô thị sinh thái, nhà ở xã hội, nông thôn mới tiếp tục được chú trọng, đảm bảo an sinh xã hội và nâng cao chất lượng sống.

Từ những công trình hạ tầng chiến lược hôm nay, diện mạo Phú Thọ đang từng ngày đổi thay, mở ra chân trời phát triển, hiện thực hóa khát vọng đưa Đất Tổ trở thành cực tăng trưởng năng động, trung tâm kết nối thịnh vượng của vùng Trung du và miền núi phía Bắc. Trên nền tảng truyền thống lịch sử, văn hóa và con người Phú Thọ kiên cường, sáng tạo, những công trình trọng điểm sẽ trở thành động lực để tỉnh bứt phá, đóng góp xứng đáng vào sự phát triển chung của đất nước.

Với tầm nhìn chiến lược, quyết tâm chính trị cao và sự đồng lòng của nhân dân, Phú Thọ đang từng bước khẳng định vị thế là cực tăng trưởng mới, trung tâm kết nối thịnh vượng của vùng Trung du, miền núi phía Bắc và của cả quốc gia trong thời kỳ hội nhập, phát triển.