Thứ trưởng Bộ Công thương nói về cách giải quyết dự án điện tái tạo không trong quy hoạch

Tại buổi họp báo Chính phủ chiều 3/6, Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải đã có những chia sẻ liên quan đến việc thiếu điện và các dự án điện tái tạo không nằm trong quy hoạch.

Theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, thực tế có một số nơi hiện nay đang thiếu điện cho sản xuất cũng như đời sống của người dân.

"Chúng tôi xin chia sẻ khó khăn của một số doanh nghiệp, cũng như sự bất tiện, nỗi khổ của người dân trong sinh hoạt, trong cuộc sống hằng ngày, nhưng đây chỉ là trong một thời gian nhất định thôi", ông Hải nói.

Lãnh đạo Bộ Công thương chia sẻ, trong 4 tháng đầu năm 2023, tình hình cung cấp điện ổn định. Tuy nhiên, từ đầu tháng 5 đến nay, tình trạng nắng nóng kỷ lục đã xảy ra tại nhiều địa phương trên cả nước và diễn biến khó lường, dự kiến còn có thể tiếp tục kéo dài đến sang tháng 6.

Tình trạng này đã làm tăng nhu cầu tiêu thu điện sinh hoạt, trong khi đó lưu lượng nước về các hồ thủy điện lại rất thấp, đặc biệt là tại các hồ thủy điện miền Bắc, gây ảnh hưởng lớn đến cung ứng điện trong mùa khô năm 2023, nhất là trong thời gian đến cuối tháng 5 khi nguồn than nhập khẩu về chậm hơn nhu cầu.

Ngay từ đầu năm 2023, nhận định tình hình khó khăn trong cung ứng điện năm 2023, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương đã chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) và các đơn vị có liên quan chủ động theo dõi sát tình hình diễn biến thời tiết, bảo đảm nguồn cung nhiên liệu cho phát điện, đẩy nhanh tiến độ xây dựng, nâng cấp, sửa chữa các công trình nguồn và lưới điện.

Thứ trưởng Bộ Công thương Đỗ Thắng Hải.

Nhằm ứng phó với tình hình khó khăn trong cung cấp điện thời gian cao điểm nắng nóng năm 2023, Chính phủ, trực tiếp Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các nộ, ngành và các đơn vị liên quan khẩn trương, quyết liệt thực hiện các giải pháp cần thiết để bảo đảm cung ứng đủ điện.

Cung cấp đầy đủ than cho các nhà máy nhiệt điện sử dụng than trong nước; cân đối đủ khí, dầu cho các nhà máy điện. Các nhà máy điện sử dụng than nhập khẩu triển khai các giải pháp phù hợp, kể cả giải pháp vay, mượn, mua, ứng trước… than chưa dùng đến của các nhà máy điện khác để phát điện.

Đồng thời, Bộ Công thương cũng đã chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương hoàn tất đàm phán với chủ đầu tư các dự án điện gió, điện mặt trời đã hoàn thành đầu tư xây dựng, đủ điều kiện theo quy định để có thể phát điện ngay lên hệ thống điện quốc gia; tăng cường công tác tiết kiệm điện.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương đã triển khai ngay lập tức các giải pháp nhằm đảm bảo cung cấp điện, chỉ đạo các đơn vị thực hiện các giải quyết liệt, khẩn trương nhằm ứng phó, đảm bảo cung cấp điện trong các tháng cao điểm nắng nóng.

Cụ thể, Bộ Công thương đã chỉ đạo các đơn vị điện lực tập trung thực hiệu quả các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao về bảo đảm cung ứng điện mùa khô năm 2023, lãnh đạo Bộ Công thương trực tiếp chỉ đạo, hỗ trợ EVN thực hiện các nhiệm vụ được giao.

Bộ Công thương cũng đã chỉ đạo EVN rà soát công tác vận hành hệ thống điện, chỉ đạo các đơn vị phát điện chuẩn bị nhiên liệu sẵn sàng phục vụ cho phát điện, thành lập, tăng cường các bộ phận trực ca và ứng trực hỗ trợ công tác vận hành, thực hành tiết kiệm điện ngày trong các đơn vị nội bộ, đảm bảo an toàn lưới điện truyền tải, lưới điện phân phối đảm bảo cho vận hành an toàn, hiệu quả, khẩn trương khắc phục những sự cố, tồn tại để đưa vào vận hành các nhà máy điện phục vụ cho cung cấp điện.

Đồng thời, Bộ Công thương cũng đã chỉ đạo tăng sản lượng than cho cấp điện, điều tiết việc cung cấp than để tăng lượng than cho phát điện khoảng 300.000 tấn cho tháng 5 và khoảng 100.000 tấn cho mỗi tháng tiếp theo (tháng 6, tháng 7); tăng 18% lượng khí cấp khu vực Đông Nam Bộ và 8% lượng khí cấp khu vực Tây Nam Bộ cho sản xuất điện.

Về các nhà máy điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp, theo Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải, tính đến 17h30 ngày 31/5/2023, có 7 dự án với tổng công suất 430,22MW đã chính thức được phát điện thương mại lên lưới. Ngoài ra, có 40 dự án đã được Bộ Công thương phê duyệt giá tạm.

Có 59/85 dự án với tổng công suất 3.389,811MW đã gửi hồ sơ cho Công ty Mua bán điện để đàm phán giá điện, hợp đồng mua bán điện; trong đó có 50 dự án (tổng công suất 2.751,611 MW) đã đề nghị giá tạm bằng 50% giá trần của khung giá (theo Quyết định số 21/QĐ-BCT ngày 7/1/2023 của Bộ Công thương). EVN và chủ đầu tư đã hoàn thành đàm phán giá và ký tắt hợp đồng mua bán điện (PPA) với 46/50 dự án.

Tuy nhiên, vẫn có 26 nhà máy điện chuyển tiếp (công suất khoảng 1,346MW) chưa gửi hồ sơ đến EVN để đàm phán giá điện.

Đối với việc giải quyết đối với các dự án điện gió, điện mặt trời không nằm trong quy hoạch, ông Hải cho biết, ngày 15/5/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quyết định số 500/QĐ-TTg Quy hoạch điện VIII, trong đó chỉ nêu tổng công suất các nguồn điện gió, điện mặt trời dự kiến phát triển đến năm 2030, không có tên dự án cụ thể. Trong đó, điện gió, điện gió ngoài khơi, điện mặt trời… cũng đã nêu rất rõ, cụ thể từng chỉ số.

Hiện nay, Bộ Công thương đang triển khai xây dựng Kế hoạch thực hiện quy hoạch theo nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao, khi đó sẽ cụ thể hóa quy mô công suất, tiến độ các dự án theo từng địa phương để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt, làm cơ sở triển khai theo quy định.

Tuy nhiên, đối với các dự án không nằm trong quy hoạch, hiện nay Bộ Công thương đã có những văn bản, những hướng dẫn để giải quyết vấn đề này. Căn cứ quy định tại Luật điện lực và Luật giá, Bộ Công thương đã ban hành Thông tư số 15/2022/TT-BCT và Quyết định số 21/QĐ-BCT làm cơ sở cho EVN và các dự án chuyển tiếp thỏa thuận giá điện đảm bảo không vượt quá khung giá phát điện do Bộ Công thương ban hành.

Ngoài ra, Bộ Công thương cũng đã ban hành 10 công văn chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc EVN và các chủ đầu tư khẩn trương đàm phán thống nhất giá điện đảm bảo nguyên tắc giá điện với lợi nhuận hợp lý, các dự án tuân thủ quy định pháp luật và không vượt quá khung giá phát điện.

"Chúng tôi cũng thấy rằng, việc tháo gỡ khó khăn cho các dự án là cần thiết, tuy nhiên ngoài vấn đề cơ chế giá điện, các dự án phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về quy hoạch, đầu tư, đất đai, môi trường, xây dựng, phòng cháy chữa cháy…", ông Hải nói.

Theo ông Hải, Bộ Công thương đã thường xuyên làm việc trực tiếp với EVN và các nhà máy điện chuyển tiếp để trực tiếp hướng dẫn, chỉ đạo xử lý. Đồng thời, Bộ Công thương cũng đã ban hành các văn bản chỉ đạo cụ thể cho EVN cũng như gửi các địa phương để kịp thời hướng dẫn các nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ theo quy định.

"Chúng tôi nghĩ rằng, với sự thiện chí theo đúng như Thủ tướng vẫn nói, chúng ta phải hài hòa, chia sẻ rủi ro, tuân thủ quy định của pháp luật, chúng ta phải căn cứ vào đó. Rất mong, trong thời gian sớm nhất, những dự án này khắc phục những vướng mắc, khó khăn. Đối với các địa phương, cũng rất mong hỗ trợ cho các dự án này để sớm đưa các dự án này vào lưới điện, bảo đảm được điện cho sản xuất cũng như đời sống của người dân", ông Hải chia sẻ thêm.