Thị xã Sơn Tây: Linh thiêng lễ hội truyền thống cụm di tích quốc gia đền Măng Sơn

Được biết, cụm di tích đền Măng Sơn, đình Sơn Trung và đình Sơn Đông là di tích kiến trúc nghệ thuật đã được xếp hạng di tích cấp quốc gia, thờ Tản Viên Sơn Thánh, là Đệ Nhất Phúc Thần, một trong bốn vị tướng quân “Tứ bất tử” và có vị trí đặc biệt quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt cổ, là biểu tượng của sức mạnh về truyền thống đấu tranh anh dũng trong quá trình chống giặc ngoại xâm, bảo vệ chủ quyền quốc gia, dân tộc.

Đền Măng Sơn thờ Tản Viên Sơn Thánh – vị thần đứng đầu trong hàng “tứ bất tử” của tín ngưỡng dân gian Việt Nam – người đã có công trị thủy, bảo vệ mùa màng để người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Để ghi tạc công ơn của vị thần sông núi, Nhân dân trong vùng xứ Đoài đã lập nhiều đình, đền, để tôn thờ, một trong những đền thờ đó có cụm di tích Quốc gia đền Măng Sơn, đình Sơn Trung và đình Sơn Đông, trong đó đền Măng Sơn là Nam chấn cung điện tại xã Sơn Đông, thị xã Sơn Tây.

Đền Măng Sơn được khởi dựng từ đầu thế kỷ 17 trên khu đất có vị trí đẹp của Sơn Đông hiện nay. Kiến trúc của Đền Măng Sơn theo dạng cổng nghi môn, nhà Đại bái, hậu cung, tả mạc, hữu mạc; các cỗ long ngai, bài vị, kiệu bành đều điêu khắc hoa văn tinh xảo; các bức hoành phi, câu đối, bát hương, đôi Nghè tứ linh đều được tạo tác từ thế kỷ 17. Bia đá 4 mặt được khắc tạo bằng chữ Hán từ năm 1746; chuông đồng được đúc năm 1923. Đặc biệt, đền còn lưu trữ 4 đạo sắc phong của Đền Măng Sơn từ các đời vua triều Nguyễn.

Lễ hội truyền thống của đền Măng Sơn nhằm tưởng nhớ công ơn của Đức Thánh Tản Viên, được tổ chức vào ngày 7 tháng Giêng hàng năm.

Ngoài ra tại đình Sơn Trung và đình Sơn Đông còn lưu giữ được nhiều sắc phong, hiện vật quý như mũ, bia, quần áo và các đồ thờ bằng gốm.

Với những giá trị về lịch sử văn hóa, năm 1997 cụm di tích được UBND tỉnh Hà Tây cấp bằng công nhận Di tích lịch sử văn hóa đền Măng Sơn, đình Sơn Trung và đình Sơn Đông. Ngày 15/4/2022, cụm di tích đền Măng Sơn, đình Sơn Trung và đình Sơn Đông được Bộ Văn hóa Thông tin và thể thao cấp Bằng xếp hạng di tích cấp Quốc gia. Đây là vinh dự, là niềm tự hào đối với nhân dân xã Sơn Đông và Nhân dân trong vùng.

Bí thư Thị uỷ Sơn Tây Trần Anh Tuấn dâng hương tại đền Măng Sơn sáng 16/2

Từ năm 1993 đến nay, vào ngày mùng 7 tháng Giêng hằng năm, địa phương tổ chức lễ hội truyền thống cụm di tích đền Măng Sơn, đình Sơn Trung, đình Sơn Đông, rước Tam Vị Đức Thánh đi du ngoạn, thể hiện sự tôn kính của Nhân dân đối với các vị thần có công với đất nước.

Chủ tịch UBND xã Sơn Đông Nguyễn Mạnh Hùng cho biết thêm: Năm 2024, Lễ hội truyền thống cụm di tích Quốc gia đền Măng Sơn, đình Sơn Trung và đình Sơn Đông bao gồm những nghi lễ hết sức độc đáo mang đậm nét văn hóa truyền thống của vùng quê Xứ Đoài như: Nghi lễ rước Tam vị Đức Thánh Tản đi du ngoạn; nghi lễ tế thần cầu cho Quốc thái - Dân an, cầu cho muôn dân, trăm họ được mạnh khỏe - hạnh phúc - bình an; nghi lễ dâng hương cầu cho mưa thuận, gió hòa, cầu cho mùa màng tươi tốt, cầu cho mọi nhà luôn được an khang, thịnh vượng.

Buổi chiều ngày 16/2 và ngày 17/2, Lễ hội truyền thống cụm di tích Quốc gia đền Măng Sơn sẽ tiếp tục với lễ tế thần tại đình Măng, tổ chức các trò chơi dân gian như đập niêu, kéo co, bắt vịt, đi cầu khỉ, chương trình văn nghệ...