Quốc hội chốt áp trần giá vé máy bay, bỏ thịt lợn ra khỏi mặt hàng bình ổn giá

Chiều 19/6, với 92,91% đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật Giá (sửa đổi).

Luật Giá (sửa đổi) được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 5 có nhiều điểm mới nhằm khắc phục một số hạn chế bất cập của luật hiện hành.

Về phạm vi điều chỉnh, luật bổ sung quy định cơ sở dữ liệu về giá, quy định về quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân, người tiêu dùng trong lĩnh vực giá, thẩm định giá; Hoạt động quản lý, điều tiết giá của Nhà nước; Tổng hợp, phân tích, dự báo giá thị trường; Cơ sở dữ liệu về giá; Thẩm định giá; Thanh tra chuyên ngành về giá, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá, thẩm định giá.

Luật Giá (sửa đổi) quy định bình ổn giá là việc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thực hiện các giải pháp, biện pháp theo quy định của luật này nhằm ổn định giá hàng hóa, dịch vụ khi giá biến động bất thường về giá trong một khoảng thời gian nhất định.

Đồng thời, Luật Giá (sửa đổi) cũng bổ sung quy định về chứng thư thẩm định giá là văn bản do doanh nghiệp thẩm định giá, chi nhánh doanh nghiệp thẩm định giá phát hành sau khi kết thúc hoạt động thẩm định giá để thông báo cho khách hàng, các tổ chức, cá nhân có liên quan (nếu có) được ghi trong hợp đồng thẩm định giá về giá trị tài sản thẩm định giá và những nội dung chính của báo cáo thẩm định giá.

Bên cạnh đó, Luật Giá (sửa đổi) cũng sửa đổi, bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm trong lĩnh vực giá, thẩm định giá, như: Loan tin, đưa tin không đúng sự thật, không chính xác về tình hình kinh tế - xã hội gây nhiễu loạn thông tin thị trường, giá hàng hóa, dịch vụ; Lợi dụng tình trạng khẩn cấp, sự cố, thảm họa, thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh để tăng giá bán hàng hóa, dịch vụ không phù hợp với biến động của giá thành toàn bộ so với điều kiện bình thường nhằm trục lợi...

Đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Giá (sửa đổi).

Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự án Luật Giá (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh cho biết, nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội đề nghị bổ sung mặt hàng “sữa dành cho người cao tuổi” vào diện bình ổn giá thể hiện sự quan tâm, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng nói chung, trong đó có đối tượng yếu thế là người già, trẻ em, phù hợp với chính sách của Đảng, Nhà nước.

Tuy nhiên, trên thực tế, hiện nay, mặt hàng “sữa dành cho người cao tuổi” có tính chất như một thực phẩm chức năng và xét về mức độ biến động giá, phạm vi ảnh hưởng, tác động thì mặt hàng sữa đối với người cao tuổi không lớn so với mặt hàng sữa dành cho trẻ em, nên không đưa nhóm này vào diện bình ổn giá.

Đối với "thịt lợn", Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng đây là mặt hàng có nhu cầu tiêu dùng cơ bản lớn trong đời sống của người dân. Tuy nhiên, hiện nay, tỷ lệ sử dụng thịt heo trong cơ cấu bữa ăn của các gia đình có xu hướng giảm, các cá nhân kinh doanh cơ bản sẽ khó thực hiện quy định kê khai giá.

Do vậy, tại thời điểm hiện nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho phép không quy định các mặt hàng này tại danh mục hàng hóa, dịch vụ bình ổn giá.

Cũng theo Luật Giá (sửa đổi) được thông qua, Nhà nước vẫn quy định khung giá với vé máy bay, tức áp giá trần với mặt hàng này.

Giải trình trước Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, hiện có 6 hãng hàng không khai thác các tuyến nội địa, nhưng thực tế vẫn do 3 hãng lớn nắm thị phần, trong đó Vietnam Airlines khoảng 35%, Vietjet Air 40% và Bamboo Airway 16%.

Theo Luật Cạnh tranh, thị trường này có tính cạnh tranh hạn chế, trước mắt Nhà nước vẫn cần công cụ quản lý giá dịch vụ hàng không nội địa để ổn định thị trường. Về lâu dài, khi các loại hình giao thông phát triển đồng bộ, nhiều lựa chọn, Nhà nước sẽ tính toán quy định giá dịch vụ vận chuyển hành khách hàng không nội địa phù hợp.

Mặt khác, việc quy định giá trần vé máy bay vẫn bảo đảm quyền chủ động của doanh nghiệp. Hiện các hãng hàng không toàn quyền quyết định giá dịch vụ, trong đó có giá vé máy bay, chỉ riêng giá vé hạng phổ thông thì không được vượt giá trần.

"Nếu không quy định giá trần, đồng nghĩa Nhà nước bỏ công cụ điều tiết giá. Các hãng hàng không hoàn toàn có thể đưa ra giá vé máy bay cao với hạng vé phổ thông, nhất là các dịp lễ, tết, mùa du lịch nhu cầu đi lại tăng cao. Việc này ảnh hưởng đến người dân, nhất là người có thu nhập thấp khó có thể tiếp cận các dịch vụ hàng không, làm tăng chi phí xã hội", Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình.

Luật Giá (sửa đổi) cũng quy định giá trần với sách giáo khoa. Theo đó, để ổn định thị trường đối với giá sách giáo khoa, tạo sự cạnh tranh lành mạnh, bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin Quốc hội cho phép chỉ quy định giá trần, không quy định giá sàn đối với mặt hàng sách giáo khoa tại dự thảo luật.

Chiều cùng ngày, Quốc hội cũng đã họp phiên toàn thể tại hội trường và biểu quyết thông qua Nghị quyết phê chuẩn quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2021 với 473 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 95,75% tổng số đại biểu Quốc hội.