Những "lỗ hổng" trong quản lý đất đai tại Bắc Giang- Bài 1: Sở TN&MT tham mưu giao đất trái pháp luật

Thấy gì từ một dự án làng nghề

Thời gian qua, báo Tuổi trẻ Thủ đô, Chuyên trang Tuổi trẻ và Pháp luật đã phản ánh hàng loạt những sai phạm nghiêm trọng tại Dự án Đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng làng nghề Mai Hương (Dự án làng nghề Mai Hương) tại xã Hương Lâm, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang.

Thanh tra tỉnh Bắc Giang đã chỉ ra hàng loạt sai phạm tại dự án Làng nghề Mai Hương

Ngay sau đó, Lãnh đạo tỉnh Bắc Giang đã chỉ đạo Thanh tra tỉnh thành lập đoàn thanh tra để làm rõ những dấu hiệu sai phạm tại dự án của Công ty CP Xây dựng đô thị số 1 Hà Nội.

Tại kết luận thanh tra số 1850/KL-UBND về thực hiện Dự án làng nghề Mai Hương, Thanh tra tỉnh đã chỉ ra nhiều sai phạm nghiêm trọng trong quá trình triển khai dự án.

Cụ thể, ngay từ khi lập dự án, chủ đầu tư đã không lập báo cáo đánh giá tác động môi trường mặc dù đây là dự án phải lập theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2014 và Nghị định số 18/2015/NĐ-CP của Chính phủ. Tiến độ sử dụng đất của dự án chậm so với tiến độ của dự án đầu tư đã được chấp thuận giai đoạn 1, tính đến tháng 02/2020, dự án đã chậm tiến độ đến 30 tháng.

Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu cho UBND tỉnh Bắc Giang giao đất làm dự án làng nghề Mai Hương khi hồ sơ pháp lý chưa đầy đủ, có dấu hiệu trái pháp luật, trong đó người phải chịu trách nhiệm chính là Chi cục Trưởng Chi cục quản lý đất đai.

Theo tìm hiểu của phóng viên, mặc dù tiến độ dự án chậm đến hơn 30 tháng, chưa hoàn chỉnh hạ tầng kỹ thuật và các thủ tục pháp lý nhưng chủ đầu tư đã tự ý chia lô, bán nền.

Theo đó, hàng trăm hộ dân đã nộp tiền mua đất tại dự án này nhưng nhiều năm qua, tất cả khách hàng vẫn chưa nhận được hồ sơ pháp lý liên quan đến những thửa đất đã mua, đã bàn giao.

Căn cứ Kết luận Thanh tra tỉnh Bắc Giang, Dự án làng nghề Mai Hương cũng đã vi phạm Luật Xây dựng vì thi công khi chưa có giấy phép xây dựng.

Chủ đầu tư dự án đã có hành vi tổ chức quảng cáo rao bán đất tại dự án khi chưa được phép, rao bán đất lô, đất nền sai quy định, có biểu hiện thực hiện sai mục đích đầu tư.

Trong quá trình thực hiện dự án, chủ đầu tư còn đổ đất, san nền vượt phần diện tích đất được UBND tỉnh Bắc Giang cho thuê, vi phạm quy định về đất đai; Chưa nộp thuế, tiền thuê đất và nghĩa vụ tài chính liên quan cho Nhà nước theo quy định.

Mặt khác, chủ đầu tư đã có hành vi tổ chức quảng cáo rao bán đất trái luật tại dự án khi chưa được phép, rao bán đất lô, đất nền sai quy định, có biểu hiện thực hiện sai mục đích đầu tư.

Hàng trăm hộ dân đã nộp tiền mua đất tại dự án này nhưng nhiều năm qua, tất cả khách hàng vẫn chưa nhận được hồ sơ pháp lý liên quan đến những thửa đất đã mua, đã bàn giao.

Đáng nói hơn, một số nội dung trong Kết luận Thanh tra đã chỉ ra những sai phạm có dấu hiệu bất thường của Chi cục quản lý đất đai thuộc Sở TN&MT khi tham mưu cho lãnh đạo Sở làm tờ trình UBND tỉnh Bắc Giang giao đất làm dự án làng nghề Mai Hương cho chủ đầu tư Công ty Xây dựng đô thị số 1 Hà Nội dù biết rằng Dự án không có báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt và chủ đầu tư chưa hoàn tất thủ tục pháp lý theo quy định.

Trách nhiệm của Chi Cục trưởng Cục Quản lý đất đai đã không hề được đề cập một cách cụ thể, cũng như không có các hình thức kỷ luật tương ứng trước sai phạm trong việc tham mưu giao đất tại Làng nghề Mai Hương.

Chi cục Trưởng Chi cục quản lý đất đai có vô can?

Trước đó, để có thể "qua mặt" lãnh đạo tỉnh Bắc Giang, theo nguồn tin riêng của PV, ngày 27/10/2016, Sở TN&MT đã có tờ trình số 583/TTr-TNMT do ông Bùi Quang Huy, Phó giám đốc Sở ký (nay là Chủ tịch UBND huyện Yên Dũng) gửi UBND tỉnh Bắc Giang đề nghị cho Công ty Xây dựng đô thị số 1 Hà Nội thuê đất.

Nhờ có Tờ trình số 583 của Sở TN&MT và sau khi chủ đầu tư thực hiện việc bồi thường giải phóng mặt bằng, UBND tỉnh Bắc Giang đã ra quyết định số 635/QĐ-UBND ngày 02/11/2016 về việc chuyển mục đích sử dụng đất cho Công ty Xây dựng đô thị số 1 Hà Nội thuê đất tại xã Hương Lâm với diện tích gần 50.000m2, mục đích sử dụng đất là đất thương mại dịch vụ, thời gian thuê đất đến năm 2064, phương thức trả tiền 1 lần cho cả thời gian thuê (Theo Kết luận Thanh tra của UBND tỉnh Bắc Giang - pv).

Chủ đầu tư cho phép sàn bất động sản SKYLAND (thuộc Công ty CP Dịch vụ và Đầu tư BĐS Bầu Trời) công khai rao bán đất nền trái phép tại huyện Hiệp Hòa.

Trước những sai phạm nêu trên, ngày 12/06/2020, Sở TN&MT ban hành văn bản số 1724/STNMT-VP gửi Sở Nội vụ Bắc Giang về việc kiểm điểm trách nhiệm, trong đó có nêu: “Để xảy ra tình trạng trên, lãnh đạo Sở, Trưởng các chi cục có liên quan và công chức theo dõi dự án (ông Nguyễn Văn Lâm - chuyên viên Chi cục quản lý đất đai) xin nghiêm túc kiểm điểm, tiếp thu, rút kinh nghiệm."

Nhiều người dân đã xây dựng nhà tại dự án Làng nghề Mai Hương

Dư luận tỉnh Bắc Giang không khỏi "ngỡ ngàng" khi tại văn bản số 1724/STNMT-VP ngày 12/6/2020 của Sở TN&MT gửi Sở Nội vụ Bắc Giang về việc kiểm điểm trách nhiệm các tổ chức, cá nhân khi không hề nhắc tới người phải chịu trách nhiệm chính trong vụ việc này là Chi cục Trưởng Chi cục quản lý đất đai, Nguyễn Trung Lượng khi ông này là người đứng đầu Chi cục, có trách nhiệm tham mưu cho lãnh đạo Sở ban hành tờ trình lãnh đạo tỉnh ra quyết định trong lĩnh vực đất đai nhưng lại tham mưu trái pháp luật một cách bất thường về đất đai. Điều này đã được chỉ rõ trong Kết luận Thanh tra tỉnh Bắc Giang số 1850/KL-UBND ngày 05/05/2020.

Theo luật sư Vũ Ngọc Đức (Đoàn Luật sư Hà Nội), mặc dù Sở TN&MT Bắc Giang có văn bản báo cáo về kiểm điểm trách nhiệm của một cá nhân theo kiểu "thí tốt" một chuyên viên Chi cục quản lý đất đai là ông Nguyễn Văn Lâm nhưng lại bỏ qua trách nhiệm của Chi cục Trưởng Chi cục quản lý đất đai là ông Nguyễn Trung Lượng là điều bất thường khi ông này không hề được đề cập một cách cụ thể, cũng như không có các hình thức kỷ luật tương xứng trước sai phạm trong việc tham mưu, dẫn đến việc lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Giang ra quyết định giao đất không đúng quy định cho chủ đầu tư Công ty Xây dựng đô thị số 1 Hà Nội làm dự án Làng nghề Mai Hương, mặc dù chưa hề đủ các thủ tục pháp lý theo quy định.

Tuổi trẻ và Pháp luật sẽ tiếp tục thông tin.