Ngành Y gồng mình vượt khó, nỗ lực chăm sóc sức khỏe Nhân dân

Cổng Thông tin điện tử Chính phủ vừa tổ chức tọa đàm "Ngành Y vượt khó" nhân ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2).

Tại đây, thay mặt lãnh đạo Bộ Y tế, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên trân trọng cảm ơn và gửi lời tri ân tới tất cả thầy thuốc trong cả nước trong thời gian vừa qua đã không quản ngại khó khăn để thực hiện tốt công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân.

"Đặc biệt, trong công cuộc phòng chống dịch COVID-19, cán bộ, công nhân viên chức ngành y tế đã không quản ngại khó khăn với tinh thần chống dịch như chống giặc, lấy người bệnh là trên hết trước hết và sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình để tham gia làm tốt công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân cũng như cứu sống người bệnh.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên: Dù đứng trước nhiều khó khăn, thách thức đặt ra trước mắt, chúng ta quyết tâm thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc bảo vệ sức khỏe nhân dân và thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ: Lương y phải như từ mẫu. Ảnh VGP/Quang Thương

Với tinh thần như vậy, dù đứng trước nhiều khó khăn, thách thức đặt ra trước mắt, chúng ta quyết tâm thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc bảo vệ sức khỏe nhân dân và thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ: Lương y phải như từ mẫu", Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên bày tỏ.

Ngành Y đối mặt nhiều khó khăn

Thông tin về những vướng mắc của ngành,Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, hiện ngành đang đối mặt với vô vàn thách thức, khó khăn.

Thứ nhất, trên thế giới, các quốc gia đều nhận định dịch COVID-19 chưa thể kiểm soát được hoàn toàn và vẫn xuất hiện những biến chủng mới, có nguy cơ diễn biến phức tạp và khó khăn hơn.

Khó khăn thứ hai là cùng với dịch COVID-19, xuất hiện các dịch như sốt xuất huyết, nguy cơ xâm nhập các dịch bệnh nguy hiểm mới nổi như đậu mùa khỉ, viêm gan cấp… mà chưa rõ nguyên nhân.

Cùng với đó là hệ thống y tế còn tồn tại hạn chế chưa giải quyết được quyết liệt ở giai đoạn trước và đã nảy sinh thêm những khó khăn vướng mắc, đặc biệt là sau COVID-19, ảnh hưởng trực tiếp đến công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của Nhân dân.

Tọa đàm Ngành Y vượt khó. Ảnh VGP/Quang Thương

Khó khăn thứ ba là hệ thống thể chế liên quan đến lĩnh vực y tế cơ bản đã hoàn thiện nhưng vẫn còn những bất cập nhất định và đặc biệt là những bất cập liên quan đến mua sắm, đấu thầu, liên doanh liên kết, sử dụng tài sản công.

Và có nhiều nội dung chúng ta cũng chưa thể hiện hết được quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết 20, 21 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII.

Khó khăn thứ tư là năng lực hệ thống y tế của chúng ta, nhất là hệ thống y tế cơ sở và y tế dự phòng cũng còn nhiều hạn chế.

Đây là những khó khăn tiềm ẩn khi dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp và khó dự đoán, xuất hiện các dịch bệnh mới nổi, đặc biệt là tỉ lệ tiêm chủng của chúng ta ở một số địa phương, một số khu vực đồng bào dân tộc thiểu số và vùng khó khăn cũng chưa đảm bảo theo quy định.

Bên cạnh đó, tình trạng quảng cáo về tác dụng của thực phẩm chức năng chưa đúng với quy định trên môi trường mạng còn diễn biến phức tạp.

Khó khăn thứ năm là chất lượng công tác điều hành phục vụ người bệnh tại một số cơ sở vẫn chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu của người bệnh.

Tình trạng quá tải tại các cơ sở khám chữa bệnh vẫn chưa được giải quyết triệt để, nhất là với các bệnh viện tuyến cuối, các bệnh viện tuyến Trung ương.

Đáng chú ý nữa là chất lượng các dịch vụ y tế ở tuyến dưới chưa được nâng lên, trong khi thói quen và tâm lý của người bệnh lúc nào cũng muốn được điều trị tuyến cao hơn. Từ đó gây tình trạng quá tải ở các bệnh viện tuyến trên.

Cùng với đó là tình trạng chênh lệch chỉ số sức khỏe như tử vong mẹ, tử vong trẻ em, suy dinh dưỡng ở các vùng… chưa được cải thiện rõ rệt và chúng ta cũng chưa phát huy được hết lợi thế của lĩnh vực y học cổ truyền của nước ta.

Khó khăn thứ sáu là về công nghiệp sản xuất trang thiết bị y tế để phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh.

Hiện nay, năng lực sản xuất trong nước mới dừng ở mức trang thiết bị thông dụng và hàm lượng công nghệ còn thấp. Việc kiểm định trang thiết bị còn chưa được chú trọng đúng mức.

Bên cạnh đó, hệ thống xử lý nước thải bệnh viện, đặc biệt là hệ thống xử lý nước thải ở các cơ ở các cơ sở y tế tuyến tỉnh do đầu tư từ lâu nên hiện nay đã quá tải, xuống cấp nên kết quả xử lý nước thải đầu ra chưa đảm bảo được yêu cầu.

Khó khăn thứ bảy là tình trạng thiếu thuốc, vật tư trang thiết bị y tế ở một số cơ sở y tế trên toàn quốc chưa được khắc phục một cách triệt để. Rồi số lượng hồ sơ đăng ký cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc cũng như trang thiết bị của còn tồn đọng lớn và chưa được giải quyết một cách triệt để. Và chúng ta đang phải đề nghị với Quốc hội để có giải pháp giải quyết trước mắt cũng như định hướng lâu dài để giải quyết nội dung này.

Khó khăn thứ tám là quản lý đào tạo chất lượng và nhân lực y tế chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế và hội nhập quốc tế.

Cùng với đó là tình trạng nghỉ việc, bỏ việc của nhân viên y tế, chuyển từ hệ thống y tế công lập sang y tế ngoài công lập, đặc biệt là những cán bộ y tế có tay nghề cao, có kinh nghiệm. Đây cũng là một khó khăn, thách thức đối với ngành y tế.

Khó khăn cuối cùng là chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực khám chữa bệnh cũng như phòng bệnh chưa đáp ứng được yêu cầu.

Ngân sách nhà nước chi cho y tế, bảo hiểm y tế có tăng nhưng tổng chi bình quân cho đầu người vẫn còn thấp.Đặc biệt, theo thống kê của Bộ Y tế thì tỉ lệ chi tiền túi của hộ gia đình cho công tác khám chữa bệnh vẫn ở mức cao, chiếm khoảng 43% tổng chi y tế.

Ngoài ra, việc đầu tư bền vững cho các nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế vẫn chiếm tỉ lệ rất lớn. Do vậy, đối tượng tham gia bảo hiểm y tế này vẫn chưa bền vững và phương thức chi trả cho công tác khám, chữa bệnh tiến tới tính đúng, tính đủ và để hoàn thiện gói dịch vụ y tế cơ sở cũng chậm được điều chỉnh và chưa đầy đủ.

Việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân đầu tư công để đảm bảo cho hoàn thiện cơ sở vật chất y tế, phục vụ cho chăm sóc, bảo vệ sức khỏe nhân dân cũng còn hạn chế.

Đồng lòng chăm sóc sức khỏe Nhân dân

Trước một loạt khó khăn, thách thức nêu trên, trong năm 2022, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự vào cuộc của Nhân dân, cũng như sự nỗ lực, cố gắng vượt qua mọi khó khăn của cán bộ, nhân viên trong ngành nên ngành y tế vẫn đạt được những kết quả đáng trân trọng.

Đó là 3 chỉ tiêu mà Quốc hội giao cho chúng ta đều hoàn thành và hoàn thành vượt mức. 13/16 chỉ tiêu Chính phủ giao cho ngành y tế đã hoàn thành, còn 3 chỉ tiêu cơ bản cũng hoàn thành.

"Phải nói rằng, trong điều kiện khó khăn, thách thức như vậy nhưng ngành y tế đã nỗ lực phấn đấu để hoàn thành cơ bản các chỉ tiêu được Quốc hội, Chính phủ giao và từng bước làm tốt hơn nữa công tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của Nhân dân trong tình hình mới", Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh.

Tại tọa đàm, chia sẻ với những khó khăn của ngành Y, TS Bùi Sỹ Lợi, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội cho hay, Luật Khám bệnh, chữa bệnh được Quốc hội thông qua về cơ bản là tốt, còn một vài điểm hết sức lưu ý để chúng ta xử lý. Khi giao cho Chính phủ hướng dẫn nhưng lại không kèm với điều kiện, tiêu chuẩn để hướng dẫn thì sẽ dẫn đến sai; dẫn đến Nghị định và Thông tư không đi kèm Luật.

"Điều này tôi rất lưu ý để làm sao luật pháp phải đi liền với cuộc sống. Luật có hiệu lực thi hành thì phải thi hành ngay chứ không thể để 10 năm sau mới thi hành được. Ngành y tế chúng ta vướng ở chỗ này. Nghị định 98 rất lâu rồi, chúng ta kiểm định máy móc, thiết bị vật tư, thuốc nhưng làm lại ách tắc. Thuốc men không nhập vào được trong lúc các bệnh viện tư nhân sẵn sàng nhập, xử lý được ngay, còn các bệnh viện công lại vướng cơ chế", ông nói.

TS Bùi Sỹ Lợi cho rằng, với tinh thần vì sức khỏe của Nhân dân, Đảng, hệ thống chính trị chúng ta cùng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cả trong nội tại ngành Y, để củng cố niềm tin, nâng cao tinh thần trách nhiệm của các thầy thuốc, đồng lòng để giải quyết nhiệm vụ cực kỳ quan trọng là chăm sóc sức khỏe Nhân dân, để đất nước chúng ta có một nền y tế vừa hiện đại, vừa nhân văn và mang đầy bản sắc dân tộc.