Lan tỏa “hành trình xanh” từ những hành động nhỏ

Hai phụ nữ, một cách làm xanh

Mô hình “Đổi vỏ sữa và pin lấy cây” tại xã Đoài Phương không bắt đầu từ những kế hoạch lớn, mà hình thành từ các hành động nhỏ, gắn với sinh hoạt thường ngày của người dân.

Trong đó, chị Hoàng Phương Anh, công tác tại Trường Sĩ quan Lục quân 1, và chị Võ Thị Vân, hiện làm việc tại Trung tâm Quản lý đô thị đại học, là những người tiên phong hưởng ứng và duy trì mô hình một cách bền bỉ.

Các bạn nhỏ xã Đoài Phương háo hức với hoạt động đổi rác lấy cây

Từ việc chủ động phân loại rác trong gia đình, hai chị vận động đồng nghiệp, người thân và các nhóm cộng đồng cùng thu gom pin đã qua sử dụng, vỏ hộp sữa, bao bì phù hợp để mang đến điểm tiếp nhận. Rác sau đó được tập kết, phân loại để chuyển cho các đơn vị xử lý, tái chế theo quy định; người tham gia được đổi lại những chậu cây xanh để trồng, chăm sóc tại gia đình hoặc nơi làm việc.

Trẻ em tại Lũng Cà, xã Thần Sa, tỉnh Thái Nguyên được uống sữa từ dự án "Đổi vỏ sữa và pin lấy cây” tại xã Đoài Phương

Cách làm này giúp việc phân loại rác không còn mang tính hình thức, mà gắn trực tiếp với lợi ích cụ thể, dễ thấy. Lượng rác tái chế thu gom tăng dần qua từng đợt triển khai, cho thấy mô hình phù hợp với điều kiện thực tế, không tạo áp lực kinh phí lớn nhưng vẫn huy động được sự tham gia tự giác của người dân.

Quan trọng hơn, từ những cá nhân nòng cốt ban đầu, mô hình dần lan tỏa sang nhiều nhóm đối tượng khác nhau, góp phần hình thành thói quen bảo vệ môi trường trong cộng đồng.

Chủ trương rõ, cách làm cụ thể

Mô hình tại xã Đoài Phương đặt trong tổng thể các chương trình bảo vệ môi trường của thành phố Hà Nội cho thấy sự thống nhất giữa định hướng chính sách và cách làm ở cơ sở.

Thời gian qua, Hà Nội đã ban hành và triển khai nhiều kế hoạch nhằm kiểm soát rác thải sinh hoạt, giảm thiểu rác thải nhựa, tăng cường phân loại rác tại nguồn và xử lý chất thải nguy hại theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Lực lượng chức năng phường Nghĩa Đô tích cực ra quân đảm bảo trật tự đô thị, vệ sinh môi trường ven sông

Theo định hướng của Thành phố, phân loại rác tại nguồn được xác định là giải pháp then chốt nhằm giảm khối lượng rác thải phải thu gom, vận chuyển và chôn lấp, đồng thời tạo điều kiện cho tái chế, tái sử dụng.

Cùng với đó, Hà Nội chú trọng công tác tuyên truyền, vận động người dân thay đổi thói quen sinh hoạt, coi cộng đồng là chủ thể trong bảo vệ môi trường. Các mô hình tự quản, mô hình đổi rác lấy cây, thu gom pin đã qua sử dụng tại khu dân cư vì vậy được khuyến khích nhân rộng.

Trong bối cảnh đó, cách làm của Đoài Phương đáp ứng đúng yêu cầu đặt ra từ thành phố: Rác thải được thu gom ngay từ hộ gia đình, hạn chế trộn lẫn rác sinh hoạt và rác nguy hại; pin đã qua sử dụng được quản lý, chuyển giao theo quy trình, tránh nguy cơ phát tán chất độc ra môi trường. Đồng thời, việc trao đổi rác tái chế lấy cây xanh cũng góp phần thực hiện mục tiêu tăng mảng xanh, cải thiện cảnh quan sống tại khu dân cư.

Mỗi người dân Lĩnh Nam là "một chiến sĩ trên mặt trận bảo vệ môi trường"

Từ góc độ quản lý, những mô hình cộng đồng như tại Đoài Phương có vai trò hỗ trợ rõ rệt cho chính quyền các cấp. Khi người dân chủ động phân loại, lượng rác phải xử lý tập trung giảm, chi phí thu gom – vận chuyển được tiết kiệm; chất lượng môi trường sống được cải thiện ngay từ cơ sở. Đây cũng là cơ sở để các địa phương từng bước thực hiện hiệu quả các tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, đô thị văn minh.

Việc Hà Nội định hướng phát triển theo mô hình đô thị xanh, bền vững đòi hỏi sự tham gia đồng bộ từ chính sách đến thực tiễn. Những cách làm cụ thể, dễ triển khai như mô hình “Đổi vỏ sữa và pin lấy cây” cho thấy khi chủ trương được cụ thể hóa bằng những hành động gần gũi với đời sống, người dân sẽ dễ tiếp cận và chủ động thực hiện hơn.

Từ câu chuyện ở Đoài Phương, có thể thấy rằng bảo vệ môi trường không chỉ là nhiệm vụ của cơ quan quản lý, mà là quá trình lâu dài, cần sự vào cuộc của từng cá nhân và cộng đồng.

Khi những mô hình nhỏ ở cơ sở được duy trì và nhân rộng đúng hướng, chúng sẽ góp phần quan trọng vào mục tiêu chung của Hà Nội trong xây dựng một thành phố xanh, sạch, phát triển bền vững và có trách nhiệm với môi trường.