Kiến nghị hàng loạt giải pháp gỡ vướng cho trái phiếu doanh nghiệp

Theo đó, về dài hạn, HoREA đề nghị Bộ Tài chính xem xét sửa đổi Luật Chứng khoán 2019 để xây dựng hoàn thiện thị trường trái phiếu doanh nghiệp song hành với thị trường chứng khoán và trở thành kênh huy động vốn xã hội hóa hàng đầu của nền kinh tế, phấn đấu đạt 50% GDP vào năm 2025 và 60% GDP vào năm 2030, không để xảy ra tình trạng lừa đảo trong hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Việc làm trên để thị trường trái phiếu doanh nghiệp vượt qua khó khăn hiện nay và trở thành kênh huy động vốn xã hội hóa quan trọng nhằm chia sẻ, làm giảm bớt áp lực cho các tổ chức tín dụng, để các tổ chức tín dụng trở về chức năng chủ yếu là cung ứng vốn lưu động cho nền kinh tế và chỉ nên sử dụng tối đa không quá 30% nguồn vốn huy động ngắn hạn (tiền gửi tiết kiệm) để cho vay trung hạn, dài hạn theo lộ trình hạn chế dần tín dụng vào các lĩnh vực rủi ro như chứng khoán, bất động sản của Ngân hàng Nhà nước.

HoREA cho biết khối lượng trái phiếu đáo hạn đến ngày 31/12/2022 vào khoảng 21.650 tỷ đồng; trái phiếu đáo hạn năm 2023 vào khoảng 119.000 tỷ đồng; trái phiếu đáo hạn năm 2024 vào khoảng 112.000 tỷ đồng. Trong đó, hiệp hội đề nghị có giải pháp để xử lý khối lượng trái phiếu đáo hạn của tháng 12/2022 và năm 2023.

Ảnh minh họa

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cho biết nguồn vốn đầu tư công bằng ngân sách Nhà nước năm 2022 mà Chính phủ đã phân bổ cho các bộ, ngành và các địa phương nhưng tính đến ngày 30/11/2022 vẫn chưa giải ngân khoảng 212.000 tỷ đồng chiếm khoảng 38,5% tổng vốn đầu tư công năm 2022 mà Chính phủ đã phân bổ.

Trên cơ sở đó, HoREA đề nghị các doanh nghiệp bất động sản tiếp tục cố gắng tối đa để thực hiện mua lại trái phiếu trước thời hạn (trong 11 tháng đầu năm 2022, các doanh nghiệp đã mua lại 160.653 tỷ đồng), hoặc thỏa thuận hoán đổi trái phiếu lấy nhà ở của dự án với mức chiết khấu lên đến 40 - 50% giá bán hoặc đàm phán gia hạn kỳ hạn của trái phiếu hoặc chuyển đổi trái phiếu sang cổ phiếu.

Đồng thời, HoREA cũng đề nghị Bộ Tài chính xem xét trình Chính phủ và cơ quan có thẩm quyền xem xét giải pháp có thể sử dụng một phần nguồn vốn đầu tư công đã được Chính phủ phân bổ nhưng các bộ, ngành, địa phương chưa giải ngân (đang gửi tại Kho Bạc Nhà nước hoặc ngân hàng thương mại với lãi suất thấp) để Nhà nước mua lại khối lượng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn của tháng 12/2022 và 6 tháng đầu năm 2023 (có lãi suất cao hơn rất nhiều) vừa hỗ trợ ổn định thị trường trái phiếu, vừa hỗ trợ doanh nghiệp có thời gian điều chỉnh kinh doanh và kế hoạch tài chính, vừa nâng đỡ “niềm tin thị trường” và từng quý thì có đánh giá kết quả thực hiện để điều chỉnh phù hợp.

Cùng với đó, HoREA đề nghị “tiêu chí” trái phiếu doanh nghiệp mà Nhà nước mua lại là “trái phiếu phát hành lần đầu”, “trái phiếu có tài sản đảm bảo định giá chuẩn” vì không doanh nghiệp nào lại “dám bội tín” với Nhà nước và tiền mà người dân bán lại trái phiếu doanh nghiệp lại được đưa vào lưu thông, đàng nào cũng có lợi cho nền kinh tế, góp phần tăng “niềm tin” cho các nhà đầu tư nước ngoài và tiếp tục thu hút dòng “vốn ngoại” đầu tư trở lại vào nước ta.

Hiệp hội đề nghị Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét sửa đổi, bổ sung Nghị định 65/2022/NĐ-CP theo hướng tạm hoãn đến hết năm 2023 chưa áp dụng quy định “nhà đầu tư mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, phải đảm bảo danh mục chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch do nhà đầu tư nắm giữ tối thiểu 2 tỷ đồng được xác định bằng giá trị thị trường bình quân theo ngày của danh mục chứng khoán trong thời gian tối thiểu 180 ngày liền kề trước ngày xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, không bao gồm giá trị vay giao dịch ký quỹ và giá trị chứng khoán thực hiện giao dịch mua bán lại.

Theo HoREA, việc xác định nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp tại điểm này có giá trị trong vòng 3 tháng kể từ ngày được xác nhận”. Đồng thời, nhà đầu tư mua trái phiếu là cá nhân phải có văn bản cam kết đã hiểu rõ và tự chịu trách nhiệm về đầu tư trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ theo quy định tại khoản 6 Điều 1 Nghị định 65/2022/NĐ-CP.

Bên cạnh đó, hiệp hội đề nghị Bộ Tài chính trình Chính phủ cho phép gia hạn kỳ hạn của trái phiếu thêm 1 năm để giảm áp lực trái phiếu đáo hạn và tăng “niềm tin” cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Ngoài ra, HoREA cũng đề nghị Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét cho phép Công ty Quản lý tài sản (VAMC) và ngân hàng thương mại mua lại trái phiếu doanh nghiệp và chỉ cần Chính phủ có ý kiến cho phép các tổ chức này mua lại trái phiếu doanh nghiệp thì sẽ làm tăng “niềm tin” cho thị trường trái phiếu và các nhà đầu tư