Không khoan nhượng với hàng giả, thực phẩm bẩn

Theo thống kê của Ban Chỉ đạo 389 thành phố Hà Nội, chỉ riêng trong tháng 11, đã có gần 2.500 vụ vi phạm bị kiểm tra, phát hiện và xử lý. Trong đó, nhiều vụ liên quan đến hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng giả và thực phẩm không đảm bảo chất lượng. Các con số không chỉ phản ánh mức độ phức tạp của hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, mà còn cho thấy sức ép rất lớn lên công tác bảo vệ người tiêu dùng và đảm bảo an toàn thực phẩm.

Lực lượng liên ngành kiểm tra, thu giữ thuốc, thực phẩm chức năng giả

Lãnh đạo thành phố nhấn mạnh: bảo vệ sức khỏe nhân dân không phải khẩu hiệu, và không có “vùng cấm” trong xử lý vi phạm. Những kho hàng chứa nội tạng đông lạnh không nguồn gốc, những điểm kinh doanh sử dụng nguyên liệu bẩn, các cửa hàng bán sản phẩm nhái thương hiệu… đều bị đưa vào diện giám sát chặt, xử lý không ngoại lệ.

Từ nỗi lo của người dân…

Cùng với sự quyết liệt của lực lượng chức năng, bức tranh thị trường cũng phản chiếu những nỗi lo rất thật của người tiêu dùng ở Thủ đô.

Trong căn nhà nhỏ ở phố Định Công (Hà Nội), bà Nguyễn Thị Thanh Hòa, 62 tuổi, vừa chuẩn bị giỏ hàng đi chợ vừa kể: “Một tháng nay tôi hạn chế mua hàng trôi nổi lắm. Nghe đâu có vụ mấy bao thịt gà đông lạnh để bẩn, không nhãn mác bị thu giữ. Tôi sợ lắm, chỉ dám mua ở quầy quen thôi.” Là người chăm lo bữa cơm cho ba thế hệ trong nhà, bà Hòa nói bà chịu khó đi xa hơn, tìm địa điểm bán uy tín, dù giá có nhỉnh hơn. “Mình tiết kiệm ở đâu chứ đừng tiết kiệm vào sức khỏe,” bà nhấn mạnh.

Thực phẩm không an toàn được phát hiện và lập biên bản ngay khi đơn vị cung cấp bàn giao cho nhà trường.

Không chỉ có người tiêu dùng lo lắng. Nhiều tiểu thương chân chính ở các chợ truyền thống cũng chịu tác động. Ông Phạm Thành Trung, 45 tuổi, chủ sạp thực phẩm tươi sống ở phường Vĩnh Hưng, chia sẻ: “Có đợt họ hàng tôi cũng bị dụ bán hàng rẻ, bảo là hàng nhà máy dư ra. Nhưng tôi thấy nghi nghi. Làm ăn phải giữ đạo đức chứ. Nếu bị phát hiện bán hàng không rõ nguồn gốc, không chỉ bị phạt mà mất luôn khách.”

Ông Trung cho biết, trong 2 tuần gần đây, các đoàn kiểm tra liên ngành đã xuống chợ ba lần, kiểm tra giấy tờ, nguồn gốc, điều kiện bảo quản. “Lúc đầu chúng tôi hơi căng thẳng, nhưng thật ra cũng mừng. Nhờ kiểm tra như vậy mà tiểu thương làm ăn nghiêm túc được bảo vệ, không bị cạnh tranh bởi hàng lậu, hàng bẩn,” ông nói.

Câu chuyện của bà Hòa và ông Trung cho thấy hiệu ứng kép của chiến dịch: người dân thận trọng hơn, và người kinh doanh chân chính được hậu thuẫn. Khi lòng tin thị trường bị xói mòn bởi hàng giả và thực phẩm bẩn, thì những quyết sách mạnh tay càng cần thiết để khôi phục sự yên tâm cho cả người bán lẫn người mua.

… đến quyết tâm của lực lượng chức năng

Điểm mới của đợt cao điểm lần này không chỉ ở số lượng vụ việc bị phát hiện, mà ở cách tổ chức: đồng bộ, phối hợp giữa nhiều lực lượng — quản lý thị trường, công an kinh tế, y tế, môi trường, cùng các quận, huyện, phường, xã.

Tại một kho hàng lớn ở ngoại thành Hà Nội đầu tháng vừa qua, lực lượng chức năng phát hiện hàng trăm thùng nội tạng đông lạnh đã đổi màu, bốc mùi. Những sản phẩm này được tập kết chờ vận chuyển về thành phố tiêu thụ. Các cán bộ tham gia kiểm tra cho biết: với lợi nhuận vài chục triệu đồng mỗi chuyến, các đối tượng không ngần ngại đưa vào thị trường những sản phẩm không đảm bảo an toàn, tiềm ẩn nguy cơ gây ngộ độc, bệnh tật.

Các hộ ký cam kết đảm bảo an toàn thực phẩm, đảm bảo nguồn gốc xuất xứ của hàng hóa.

Cũng trong tháng 11, nhiều cơ sở kinh doanh mỹ phẩm, phụ tùng ô tô, đồ gia dụng giả nhãn hiệu nổi tiếng bị xử lý. Một số vụ việc bị lập biên bản ngay tại các cửa hàng có biển hiệu hoành tráng, chứng tỏ hàng giả không chỉ xuất hiện ở những quầy nhỏ lẻ mà đã len lỏi vào mọi phân khúc.

Đặc biệt, một số quận nội thành đã áp dụng hình thức xử lý công khai: niêm yết thông tin vi phạm tại trụ sở UBND phường, gửi thông báo đến các tổ dân phố. Việc này không nhằm tạo áp lực, mà để người dân nắm bắt, cảnh giác và hiểu rõ mặt hàng nào nên tránh, cơ sở nào đã vi phạm.

Lực lượng chức năng nhận định rằng địa bàn đô thị lớn như Hà Nội càng phải kiểm soát chặt, bởi nhu cầu tiêu thụ lớn là mảnh đất màu mỡ để hàng lậu, hàng giả tìm cách len lỏi.

Hướng tới một thị trường “sạch” – bền vững

Các chuyên gia cho rằng muốn thị trường thực sự “sạch”, chiến dịch xử lý chỉ là bề nổi; quan trọng hơn là tạo dựng được một vòng tuần hoàn bền vững trong quản lý hàng hóa và an toàn thực phẩm.

Trước hết, cần xây dựng chuỗi cung ứng minh bạch từ sản xuất – vận chuyển – phân phối. Cơ sở sản xuất phải chịu trách nhiệm với sản phẩm của mình; đơn vị vận chuyển phải đảm bảo điều kiện bảo quản; cửa hàng bán lẻ phải niêm yết rõ ràng thông tin. Mỗi mắt xích chặt chẽ sẽ giúp hạn chế tối đa khoảng trống để hàng bẩn, hàng giả trà trộn.

Đoàn kiểm tra liên ngành công tác an toàn thực phẩm kiểm tra tại Hoàng Mai

Thứ hai, cần tăng cường vai trò của chính quyền cơ sở — nơi gần dân nhất, nắm rõ thực trạng kinh doanh nhất. Khi phường, xã nắm chặt địa bàn, các hoạt động kinh doanh bất thường sẽ được phát hiện sớm hơn nhiều so với khi chỉ trông chờ vào các đoàn kiểm tra cấp trên.

Thứ ba, công tác tuyên truyền, giáo dục người dân phải đi vào chiều sâu. Người tiêu dùng cần biết quyền được bảo vệ của mình; tiểu thương cần hiểu bán hàng giả không chỉ là vi phạm pháp luật mà còn tự triệt đường làm ăn của chính họ.

Cuối cùng, không thể thiếu sự tuân thủ của doanh nghiệp chân chính. Những doanh nghiệp đầu tư bài bản, đảm bảo chất lượng, nếu được bảo vệ bởi môi trường kinh doanh minh bạch thì sẽ có thêm động lực phát triển, góp phần đẩy lùi hoàn toàn hàng giả và thực phẩm bẩn.

Chiến dịch “không khoan nhượng với hàng giả, vi phạm an toàn thực phẩm” không đơn thuần là một đợt ra quân, mà là lời khẳng định của chính quyền: Sức khỏe người dân là tối thượng.

Từ những bà nội trợ như bà Nguyễn Thị Thanh Hòa, đến những tiểu thương như ông Phạm Thành Trung, tất cả đều đang chờ đợi một môi trường mua bán trong sạch và an toàn. Khi chính quyền, người dân và doanh nghiệp cùng chung một mục tiêu, thị trường Thủ đô chắc chắn sẽ trở nên đáng tin cậy hơn, văn minh hơn — đúng với kỳ vọng của mọi người dân Hà Nội.