Không để ngân sách gánh rủi ro thay ngân hàng thương mại

Tại phiên thảo luận tại tổ sáng 3/11 trong khuôn khổ kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, vấn đề được các đại biểu quan tâm nhất tại dự thảo Luật Quản lý nợ công là cơ chế cho vay lại vốn ODA, vốn vay ưu đãi qua các ngân hàng thương mại.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Phòng) cho rằng, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công hiện quy định ngân hàng thương mại được ủy quyền cho vay lại nhưng không chịu rủi ro tín dụng, việc này có thể dẫn tới tình trạng lợi ích thuộc về đơn vị vay nhưng rủi ro thì thuộc về ngân sách Nhà nước.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (đoàn Hải Phòng).

Do đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị ngân hàng thương mại phải chịu trách nhiệm tối thiểu từ 20-30% rủi ro tín dụng.

Cùng quan điểm, đại biểu Nguyễn Văn Huy (đoàn Hưng Yên) cảnh báo nếu người vay không trả được nợ, toàn bộ rủi ro sẽ chuyển sang Nhà nước. Do đó, đại biểu cũng yêu cầu làm rõ quy định chịu một phần rủi ro cụ thể tỷ lệ là bao nhiêu % để tránh lạm dụng.

Một trọng tâm khác là việc phân cấp, phân quyền. Dự thảo trao toàn quyền cho HĐND cấp tỉnh quyết định phát hành trái phiếu địa phương mà không cần ý kiến Bộ Tài chính. Các đại biểu đồng ý với chủ trương phân cấp, nhưng lo ngại tình trạng địa phương phát hành trái phiếu vượt trần nợ rồi phụ thuộc vào ngân sách Trung ương xử lý.

Đại biểu Nguyễn Văn Huy (đoàn Hưng Yên).

Giải pháp được đưa ra là phân cấp phải đi kèm cơ chế phanh an toàn, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga kiến nghị UBND cấp tỉnh phải gửi báo cáo đến Bộ Tài chính để cập nhật vào cơ sở dữ liệu quốc gia, qua đó có cảnh báo sớm.

Liên quan đến vốn vay ODA, đại biểu Triệu Thế Hùng (đoàn Hải Phòng) cho biết, thực tế nhiều địa phương sợ không dám vay ODA. Lý do là các quy định, quy trình của bên cho vay rất khó khăn, thường xuyên không tương đồng với pháp lý Việt Nam, gây ách tắc, chậm trễ.

"Cứ đều như vắt chanh hàng tháng là phải trả nợ, trả lãi, nhưng tiền thì không thể giải ngân", ông Hùng nêu vấn đề và yêu cầu cơ quan soạn thảo phải rà soát và tháo gỡ các vướng mắc này, giúp dòng tiền thực sự minh bạch, không bị lòng vòng.