Du lịch Hà Nội xây dựng hệ sinh thái số vì tăng trưởng xanh

Sức bật từ những con số

Thời gian gần đây, du lịch Hà Nội ghi nhận những thành công đáng chú ý, thể hiện rõ qua các chỉ số tăng trưởng.

Theo báo cáo của Sở Du lịch Hà Nội, chỉ riêng 9 tháng năm 2025, Thủ đô đã đón hơn 26,07 triệu lượt khách, tăng 23,8% so với cùng kỳ năm 2024; trong đó khách quốc tế đạt khoảng 5,54 triệu lượt. Tổng thu từ khách du lịch 9 tháng đạt khoảng 98.360 tỷ đồng, tăng hơn 20% so với cùng kỳ.

Du khách hào hứng với trải nghiệm số trong du lịch

Đặc biệt, tại kỳ lễ Quốc khánh 2/9, Hà Nội đón gần 4,17 triệu lượt khách trong tháng 9, doanh thu đạt tới gần12.000 tỷ đồng, tăng gần 46,1% so với cùng kỳ năm trước.

Về chuyển đổi số, Hà Nội đã được Bộ Khoa học và Công nghệ công bố là địa phương dẫn đầu cả nước về chỉ số chuyển đổi số cấp địa phương năm 2024 (DTI) với điểm số 0,7955, vượt nhiều tỉnh/thành khác.

Những con số trên không chỉ phản ánh sức hút của Thủ đô mà còn minh chứng cho thành công bước đầu trong việc vận dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo để nâng tầm du lịch và tăng trưởng bền vững.

Xây dựng “xương sống” số cho du lịch thông minh

Du lịch thông minh không chỉ là từ ngữ thời thượng - đối với Hà Nội, đó là định hướng thực tiễn. Trước hết, việc chuyển đổi số được triển khai đồng bộ từ nhiều góc độ: hạ tầng - con người - thể chế.

Trên mặt công nghệ, Thủ đô đang số hóa dữ liệu về tài nguyên - sản phẩm - điểm đến, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), Big Data, nền tảng số và phần mềm quản trị.

Đơn cử, tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám, hệ thống bán vé điện tử, thanh toán đa kênh và kiểm soát ra/vào bằng mã QR đã được áp dụng, thay thế các hàng dài chờ mua vé và giảm thiểu thủ tục hành chính.

Thêm vào đó, hệ thống bản đồ số du lịch bằng nhiều thứ tiếng cũng đã được thí điểm tại các phường, xã như Hoàn Kiếm, Nam Từ Liêm, Đông Anh, Thạch Thất.

Sử dụng trải nghiệm số tại các điểm du lịch ở Hà Nội

Về con người và thể chế, ngành du lịch Hà Nội tổ chức các hội thảo chuyên đề để trao đổi mô hình, ứng dụng và sáng kiến chuyển đổi số - khẳng định ba yếu tố then chốt: công nghệ, con người và thể chế.

Qua đó, một nền tảng số dùng chung đang được hình thành - không phải mỗi điểm đến tự phát triển hệ thống riêng lẻ, mà là mạng lưới liên thông giữa điểm đến - cơ sở lưu trú - dịch vụ.

Từ đó, du khách có thể: lên kế hoạch, đặt dịch vụ, thanh toán và trải nghiệm chỉ qua một ứng dụng; ban quản lý có dữ liệu “lớn” để phân tích hành vi - sở thích - thói quen; doanh nghiệp tối ưu hoạt động và tiết kiệm chi phí - thời gian.

Tất nhiên, để thực sự vận hành hiệu quả, Hà Nội cần đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng mạng tốc độ cao, máy chủ mạnh, bảo mật thông tin mạng - vì dữ liệu du lịch là tài sản quý và bảo vệ thông tin cá nhân du khách là yêu cầu tối thượng.

Đồng thời, đào tạo đội ngũ quản lý, nhân viên tại các điểm đến, doanh nghiệp lưu trú - dịch vụ phải được nâng cao kỹ năng số để thích ứng với môi trường mới.

Tăng trưởng xanh - chìa khóa phát triển bền vững

Bên cạnh chuyển đổi số, Hà Nội xác định chuyển đổi xanh là trụ cột không thể thiếu để phát triển du lịch bền vững. Lợi thế về cảnh quan - thiên nhiên - văn hóa là nguồn lực vốn có: khu sinh thái Ba Vì, Hương Sơn, các hồ như Hồ Tây hay Hồ Hoàn Kiếm… nhưng để biến thành “điểm đến xanh toàn diện”, cần sự quản lý môi trường nghiêm ngặt, đầu tư loại hình du lịch thân thiện môi trường, nâng cao nhận thức xã hội.

Để phát triển du lịch xanh, Hà Nội cần: Siết chặt quản lý môi trường tại các điểm đến: xử lý hành vi xả thải, lấn chiếm, phá rừng, gây ô nhiễm; Quy hoạch không gian du lịch hợp lý: ưu tiên xanh - bền vững - thân thiện với thiên nhiên, tránh quá tải hệ sinh thái và mất bản sắc; Doanh nghiệp dịch vụ du lịch phải phát triển theo hướng “xanh”: sử dụng năng lượng tái tạo, giảm vật liệu sử dụng một lần, phân loại rác tại nguồn, vận chuyển du khách thân thiện môi trường… Du khách cũng cần được định hướng hành vi có trách nhiệm với môi trường: giữ gìn di tích, không xả rác, lựa chọn dịch vụ xanh.

Du khách tham quan Thủ đô Hà Nội

Khi chuyển đổi số và tăng trưởng xanh được gắn kết, Hà Nội sẽ không chỉ trở thành điểm đến hấp dẫn mà còn là mô hình kiểu mẫu của du lịch thông minh - bền vững - có bản sắc, góp phần nâng tầm quốc tế cho Thủ đô.

Hành trình từ “Thủ đô nghìn năm văn hiến” đến “đô thị du lịch thông minh và xanh” - Hà Nội đang bước những bước chắc chắn. Chuyển đổi số tạo ra nền tảng công nghệ - dữ liệu - quản trị; tăng trưởng xanh tạo nên định hướng phát triển bền vững - mang lại giá trị xã hội - môi trường - kinh tế đồng thời.

Với chiến lược rõ ràng, quyết tâm đồng bộ từ cấp chính quyền đến doanh nghiệp và người dân, Thủ đô không chỉ đón những con số ấn tượng mà còn đang kiến tạo tương lai - nơi du lịch hiện đại nhưng vẫn giữ được hồn văn hiến, nơi công nghệ phục vụ con người và thiên nhiên song song.

Trong bối cảnh du lịch toàn cầu ngày càng cạnh tranh và khách du lịch thông minh hơn, Hà Nội có đủ tiềm năng để khẳng định vị thế là “điểm đến hàng đầu khu vực”, hấp dẫn, bền vững và tràn đầy sức sống.