Dệt kim Đông Xuân làm hợp quy cho khẩu trang vải theo kiểu "tiền trảm hậu tấu"

Báo Tuổi trẻ Thủ đô đã có loạt bài phản ánh (từ ngày 5/2) về việc Công ty TNHH MTV Dệt kim Đông Xuân (viết tắt là Dệt kim Đông Xuân) quảng cáo sản phẩm khẩu trang vải của công ty này có thể diệt được khuẩn.

Để thông tin đa chiều, khách quan phóng viên đã đặt lịch làm việc tại công ty nhưng vẫn chưa nhận được câu trả lời.

Đến ngày 10/2, trên website: https://vinatex.com.vn/ đăng tải thông tin: "Kết quả thử nghiệm khẩu trang vải kháng khuẩn của Dệt kim Đông Xuân".

Kèm theo đó là hình ảnh: Giấy chứng nhận phù hợp quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về hàm lượng formaldehyt và amin thơm trong các sản phẩm dệt may cùng dòng thông tin: "Ngày 7/2/2020, các sản phẩm khẩu trang vải kháng khuẩn của Dệt kim Đông Xuân đã được cấp Giấy chứng nhận phù hợp với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia..."

3 sản phẩm khẩu trang vải kháng khuẩn của công ty Đông Xuân được xếp vào mã hàng 6214. Tại phần phụ lục của Thông tư 21/2017/TT-BCT, mô tả mã hàng 6214 là các loại sản phẩm: Khăn choàng, khăn quàng cổ, khăn choàng rộng đội đầu, khăn choàng vai, mạng che và các loại tương tự.

Câu hỏi đặt ra là tại sao trong hợp quy sản phẩm lại nhắc tới giới hạn hàm lượng Formaldehyt và các amin thơm chuyển hóa từ thuốc nhuộm azo trong sản phẩm dệt may (QCVN:01/2017/BTC). Đó là vì theo Tổ chức Y tế thế giới, formaldehyde và amin thơm đều là những tác nhân có thể gây hại cho sức khỏe con người.

Trong đó, chỉ với hàm lượng thấp formaldehyde mà cơ thể con người tiếp xúc thường xuyên trong thời gian dài sẽ gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khoẻ như có khả năng gây ung thư nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là ung thư đường hô hấp như mũi, họng, phổi. Nghiêm trọng hơn, formaldehyde là tác nhân gây ra sai lệch và biến dị các nhiễm sắc thể, phụ nữ có thai bị nhiễm có thể bị ảnh hưởng đến sự phát triển của bào thai.

Còn các amin thơm khi thâm nhập vào cơ thể con người, chúng có thể bị phân hủy trong hệ trao đổi chất của cơ thể và sản sinh ra chất aromatic amine - tác nhân có thể gây nhiều loại ung thư cho con người.

Như vậy, việc quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về mức giới hạn hàm lượng Formaldehyt và các amin thơm là để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đảm bảo sức khoẻ cộng đồng và tạo điều kiện kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp.

Sản phẩm khẩu trang của dệt kim Đông Xuân quảng cáo có thể tiêu diệt các loại vi khuẩn tụ cầu vàng

Còn theo Thông tư 21/2017/TT-BCT đã quy định: Các sản phẩm, hàng hóa dệt may trước khi đưa ra tiêu thụ trên thị trường Việt Nam phải được công bố hợp quy (CR).

Thông tư 21/2017/TT-BCT cũng quy định các sản phẩm dệt may chỉ được chia làm 3 nhóm gồm:

Sản phẩm dệt may dành cho trẻ em dưới 36 tháng tuổi. Đối với nhóm này, mức giới hạn hàm lượng formaldehyt tối đa 30mg/kg.

Nhóm sản phẩm dệt may tiếp xúc trực tiếp với da là sản phẩm khi sử dụng có bề mặt sản phẩm tiếp xúc trực tiếp với da của người sử dụng. Đối với nhóm này, mức giới hạn hàm lượng formaldehyt tối đa 75mg/kg;

Cuối cùng là nhóm sản phẩm dệt may không tiếp xúc trực tiếp với da (là sản phẩm khi sử dụng có bề mặt sản phẩm không tiếp xúc trực tiếp với da người sử dụng) Đối với nhóm này, mức giới hạn hàm lượng formaldehyt tối đa 300mg/kg.

Ở Thông tư 21/2017/TT-BCT chỉ nêu cụ thể quy định kỹ thuật cho 3 nhóm hàng mà chưa nhắc đến nhóm sản phẩm tiếp xúc với cơ quan hô hấp (?)

Thông tư không nhắc đến mức giới hạn hàm lượng formaldehyt tối đa cho nhóm sản phẩm tiếp xúc với cơ quan hô hấp như nhóm mặt hàng khẩu trang. Vậy liệu rằng khẩu trang kháng khuẩn có tiêu diệt được vi khuẩn như trong giới thiệu của Công ty Dệt kim Đông Xuân? Nếu có, cần phải có sự thẩm định rõ ràng từ phía cơ quan chức năng.

Trên thực tế theo ghi nhận của phóng viên Báo Tuổi trẻ Thủ đô thì ngay từ ngày 4/2, Dệt kim Đông Xuân đã đưa ra thị trường sản phẩm khẩu trang kháng khuẩn với nhiều đơn hàng lớn, trong khi đó đến ngày 7/2 đơn vị này mới có giấy chứng nhận phù hợp với Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.

Điều này khiến dư luận không khỏi nghi vấn về việc Dệt kim Đông Xuân làm hợp quy cho khẩu trang vải theo kiểu "tiền trảm hậu tấu" và liệu rằng những sản phẩm trước đó đã được đưa ra thị trường có thực sự an toàn?

Hiện nay, Chính phủ đang khuyến khích các đơn vị có khả năng tham gia sản xuất khẩu trang, để giải quyết nhu cầu cấp bách trong nước trước tình hình dịch corona (covid - 19) đang diễn biến phức tạp. Điều quan trọng là cùng với việc khuyến khích, cơ quan chức năng cần phải có văn bản hướng dẫn về quy trình sản xuất, quy cách khẩu trang vải như thế nào là hữu dụng trong việc ngăn ngừa sự lây lan của dịch bệnh do nCoV gây ra. Chẳng hạn, khẩu trang bao nhiêu lớp, có thể sử dụng vải với độ dày - mỏng như thế nào, chất liệu gì? Có tiêu chuẩn về mặt cơ lý hay hóa học thế nào không?

(Còn nữa...)