Đền Đồng Bùa được công nhận di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh

Đền Đồng Bùa thờ vị thần chủ là Quốc Mẫu Lăng Thị Tiêu – người có công giúp Nhân dân đánh giặc giữ nước, an dân ở thời đại Hùng Vương. Đền có niên đại khởi dựng từ lâu đời, song do biến cố thăng trầm của lịch sử nên kiến trúc cổ xưa không còn. Năm 1941, Nhân dân khôi phục lại một ngôi đền nhỏ làm nơi thờ tự và tổ chức lễ hội. Năm 2010, được sự quan tâm của các cấp chính quyền, Nhân dân đã xây dựng ngôi đền mới khang trang, năm 2016 xây dựng thêm nhà Mẫu.

Trải qua quá trình hình thành và tồn tại của các làng bản người Sán Dìu ở Tam Quan, lễ hội truyền thống Đền Đồng Bùa đã trở thành một phần tất yếu của cuộc sống. Khi mùa xuân đến, vào ngày 6 tháng Giêng âm lịch, lễ hội được tổ chức bao gồm cả phần lễ và phần hội. Lễ hội cũng là dịp thể hiện tình đoàn kết, gắn bó cộng đồng, là sinh hoạt văn hóa tinh thần, giúp cho người dân hưng phấn, thoải mái khi bước sang một năm mới.

Đồng chí Vũ Thị Bích Ngọc – HUV, Phó Chủ tịch UBND huyện trao bằng công nhận di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh Đền Đồng Bùa cho xã Tam Quan, thôn Đồng Bùa

Chính vì vậy, việc gìn giữ, bảo lưu và phát huy giá trị di tích đền Đồng Bùa là biểu hiện sự trân trọng những di sản văn hóa của dân tộc, đồng thời góp phần giáo dục và phát huy truyền thống tốt đẹp của cha ông truyền lại cho các thế trẻ hôm nay và mai sau. Song song với việc bảo tồn tín ngưỡng thờ Mẫu Tây Thiên, Nhân dân Đồng Bùa còn mang đặc trưng riêng bởi nơi đây đã và đang dần phục hồi hội vật truyền thống. Di tích đền Đồng Bùa còn tích hợp được những giá trị trong tổng thể hệ thống các di tích lịch sử - văn hóa thờ Quốc Mẫu Tây Thiên. Với một cảnh quan đẹp, nằm ở vị trí gần khu thiết chế văn hóa thôn Đồng Bùa và mang đậm không gian văn hóa truyền thống, di tích đền Đồng Bùa cũng là nơi thăm quan du lịch hấp dẫn đối với du khách khi đến với huyện Tam Đảo.

Với ý nghĩa lịch sử và tầm quan trọng của di tích, ngày 29 tháng 12 năm 2023, UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã có quyết định số 2940/QĐ-UBND quyết định xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa đối với Đền Đồng Bùa xã Tam Quan.

Người dân Đồng Bùa trình diễn làn điệu dân ca Soọng cô tại chương trình đón Bằng công nhận di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh

Phát biểu tại chương trình đón nhận bằng công nhận di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh Đền Đồng Bùa, đồng chí Vũ Thị Bích Ngọc – HUV, Phó Chủ tịch UBND huyện Tam Đảo yêu cầu: Để phát huy các giá trị lịch sử - văn hoá của di tích Đền Đồng Bùa, đề nghị Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã Tam Quan cần tăng cường giới thiệu, tuyên truyền về giá trị của di tích đền Đồng Bùa trong hệ thống di tích của xã Tam Quan, nhằm khơi dậy ý thức bảo tồn di sản văn hóa của người dân nơi đây; giữ gìn cảnh quan môi trường xung quanh, tạo cảnh quan xanh, sạch đẹp cho khuôn viên di tích, phục vụ nhu cầu tín ngưỡng tâm linh của nhân dân trong vùng; tiến hành sưu tầm các tư liệu, hiện vật liên quan đến di tích và vị thần được thờ; phối hợp với cơ quan chuyên môn trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích. Bên cạnh đó, phục hồi tổ chức lễ hội dân gian truyền thống tại di tích nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa phi vật thể truyền thống của địa phương.

Ngay sau khi đón nhận bằng di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh, nhân dân thôn Đồng Bùa đã tổ chức rước bằng về đền và tổ chức khai hội Đền Đồng Bùa Xuân Giáp Thìn 2024 với nhiều trò chơi dân gian, thu hút đông đảo người dân tham gia.