Đề xuất Chủ tịch xã có thẩm quyền xử phạt của Chủ tịch huyện

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, dự thảo luật sửa đổi, bổ sung nội dung của 64/143 điều (trong đó, sửa đổi, bổ sung 26/143 điều, sửa kỹ thuật 22/143 điều (ngoài các điều sửa đổi, bổ sung), bãi bỏ 16 điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính) và bổ sung mới 1 điều.

Dự thảo luật dự kiến sửa đổi, bổ sung nội dung của 26/143 điều, sửa kỹ thuật 22/143 điều, trong đó tập trung sửa đổi, bổ sung một số nội dung: Sửa đổi, bổ sung các quy định bị tác động trực tiếp bởi việc sắp xếp, tổ chức bộ máy; sửa đổi, bổ sung một số quy định để tăng cường ứng dụng khoa học, công nghệ, cải tiến phương thức làm việc cùng với việc hoàn thiện tổ chức bộ máy; sửa đổi, bổ sung một số quy định nhằm khắc phục khó khăn, vướng mắc lớn, mang tính phổ quát.

Trong đó, những nội dung bổ sung gồm việc quy định cụ thể thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của từng chức danh tại các điều từ 38 đến 51 của Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện không còn phù hợp với sự thay đổi khi sắp xếp tổ chức bộ máy.

Vì vậy, để bảo đảm tính linh hoạt, phù hợp với tình hình mới, khoản 4 Điều 1 dự thảo luật dự kiến bổ sung 1 điều (Điều 37a) về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính. Theo đó, luật quy định chức danh, hệ lực lượng có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính và giao Chính phủ quy định chi tiết các chức danh có thẩm quyền xử phạt.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh.

Bên cạnh đó, để phù hợp với những yêu cầu của tình hình mới trong bối cảnh thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy, song song với việc bổ sung 1 điều quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, khoản 31 Điều 1 dự thảo Luật dự kiến bãi bỏ 16 điều quy định về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính của từng chức danh tại Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành.

Theo đó, dự thảo luật cho phép Trưởng Công an cấp xã (mới) có thẩm quyền xử phạt theo thẩm quyền của trưởng công an cấp huyện; Chủ tịch UBND cấp xã (mới) có thẩm quyền xử phạt theo thẩm quyền của Chủ tịch UBND cấp huyện kể từ khi luật được thông qua, trong thời gian chờ sửa đổi, bổ sung các chức danh có liên quan tại các nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong các lĩnh vực quản lý Nhà nước.

Theo quy định hiện hành, Trưởng Công an cấp xã, Chủ tịch UBND cấp xã là các chức danh thực hiện xử phạt vi phạm hành chính trực tiếp, có thể phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm hành chính ở cơ sở, có mức tiền phạt rất thấp (Chủ tịch UBND cấp xã hiện nay chỉ có thẩm quyền phạt tiền tối đa đến 5 triệu đồng, trưởng công an cấp xã là 2,5 triệu đồng) và không được áp dụng đầy đủ các hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho rằng, việc trao thẩm quyền cao hơn cho lực lượng ở cấp xã (mới) là giải pháp tạm thời nhưng cần thiết, phù hợp với giai đoạn chuyển tiếp, khi các nghị định chưa kịp sửa đổi, bổ sung theo quy định của dự thảo luật để xác lập lại hệ thống chức danh có thẩm quyền xử phạt tương ứng.

Quang cảnh phiên họp.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh, quy định này thể hiện rõ chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý Nhà nước, đặc biệt trong xử lý vi phạm hành chính, nhằm trao quyền gắn với trách nhiệm cho chính quyền và lực lượng chức năng ở cấp cơ sở nơi thường xuyên phát hiện, tiếp xúc, xử lý các hành vi vi phạm phát sinh trên địa bàn.

Nêu quan điểm thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Luật Xử lý vi phạm hành chính với các lý do như nêu trong tờ trình của Chính phủ.

Hồ sơ dự án luật đầy đủ, đúng quy định; nội dung dự thảo Luật phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên, cơ bản bảo đảm tính thống nhất với hệ thống pháp luật.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị xác định rõ phạm vi sửa đổi là các nội dung phục vụ sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp để phù hợp với bối cảnh của kỳ họp thứ 9; chưa sửa đổi các nội dung về thời hiệu xử phạt, mức phạt tiền tối đa vì đây là những nội dung có tác động lớn đến quyền của cá nhân, tổ chức, trong khi chưa có tổng kết và đánh giá tác động đầy đủ mà tiếp tục nghiên cứu để sửa toàn diện luật này, theo dự kiến tại kỳ họp thứ 10.

Tại phiên họp, các ý kiến tán thành việc sửa đổi, bổ sung Luật Xử lý vi phạm hành chính nhằm thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền. Đồng thời, khắc phục một số hạn chế, bất cập phổ biến của luật hiện hành; bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với các luật có liên quan, đặc biệt là các luật về tổ chức bộ máy nhà nước.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra đã phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị hồ sơ dự án luật đầy đủ, đúng quy định, bảo đảm chất lượng; đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 9 theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Đối với một số nội dung cụ thể của dự thảo luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, về phạm vi sửa đổi, bổ sung, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị chỉ tập trung sửa đổi những vấn đề cấp bách, thật sự cần thiết phục vụ sắp xếp tổ chức bộ máy Nhà nước, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và bám sát yêu cầu đổi mới tư duy trong công tác xây dựng pháp luật. Các nội dung khác đề nghị tiếp tục nghiên cứu để sửa toàn diện tại kỳ họp thứ 10.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng tán thành bổ sung về thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, đồng thời bãi bỏ các điều quy định về thẩm quyền xử phạt của từng chức danh cụ thể để phù hợp với yêu cầu “luật chỉ quy định các vấn đề mang tính ổn định, có giá trị lâu dài”; đồng thời rà soát việc bổ sung thẩm quyền xử phạt của các chức danh thuộc Viện kiểm sát nhân dân, đoàn kiểm tra chuyên ngành, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với các luật có liên quan.