Đầu tư, tạo động lực mới để Thủ đô Hà Nội phát triển

Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (đoàn Ninh Thuận) cho rằng, Hà Nội là địa phương duy nhất có luật, đó là Luật Thủ đô. Năm 2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định 63/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Thủ đô. Qua 3 năm thực hiện Nghị định đã đạt kết quả bước đầu trong huy động nguồn lực phục vụ sự phát triển kinh tế, xã hội Thủ đô. Tuy nhiên, các quy định về cơ chế tài chính chính sách chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu phát triển của Hà Nội.

Theo đại biểu đoàn Ninh Thuận, trong quá trình xây dựng phát triển, Hà Nội đang đứng trước thách thức về mọi mặt như tăng trưởng kinh tế chưa thực sự ổn định, bền vững; Quá tải đối với hệ thống hạ tầng, nhất là hạ tầng đô thị do gia tăng dân số cơ học, quy hoạch xây dựng quản lý đô thị chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn; Tình trạng ô nhiễm, ùn tắc, ngập úng chưa được giải quyết căn cơ trong khi quyền hạn, nguồn lực được giao chưa tương đồng với vai trò của Thủ đô. Do vậy, việc xem xét bổ sung cơ chế tài chính ngân sách cho phép Thủ đô huy động nguồn tài chính đầu tư phát triển theo hướng tăng tính chủ động về ngân sách cho thành phố là phù hợp với thực tế phát triển.

Bày tỏ sự ủng hộ việc ban hành Nghị quyết, đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) nhấn mạnh: "Trong số các cơ chế được đề xuất cho Hà Nội có 7 cơ chế Quốc hội đã thông qua cho TP HCM trước đây, chỉ 2 cơ chế khác biệt. Đó là, Hà Nội xin sử dụng kinh phí chi thường xuyên còn dư để đầu tư cho công trình cấp bách, nghĩa là dùng tiền tiết kiệm chi thường xuyên cho chi đầu tư. Đây là chính sách đang khuyến khích thì không lý do gì chúng ta không đồng tình. Hai là cơ chế sử dụng ngân sách thành phố hỗ trợ địa phương khác trong điều kiện khó khăn, đây là tinh thần “cả nước vì Hà Nội, Hà Nội vì cả nước”, nên cũng không có gì để phản đối".

Theo đại biểu Cường, 7 cơ chế còn lại Quốc hội đã thông qua cho Thành phố Hồ Chí Minh và đang áp dụng tốt, như: Xin được tự quyết điều chỉnh phí, lệ phí hoặc thêm phí mới chưa có trong Luật Phí và lệ phí thì có thể tạo ra dịch vụ tốt hơn ở một số khu vực. Với cơ chế cho phép Hà Nội được hưởng tiền thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn thuộc các doanh nghiệp mà thành phố quản lý, thực chất tại Luật Ngân sách cũng quy định nguồn thu về vốn từ các doanh nghiệp mà địa phương quản lý thì thuộc ngân sách địa phương. Vì vậy, việc thông qua Nghị quyết là phù hợp và góp phần thúc đẩy cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước do địa phương quản lý, khuyến khích để cổ phần hóa được giá trị nhiều hơn.

Đại biểu Nguyễn Văn Sơn (đoàn Hà Tĩnh) cũng cho rằng, cơ chế đặc thù sẽ mở ra điều kiện để Hà Nội thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Cơ chế này không chỉ giúp phát huy thế mạnh của địa bàn, tạo sự chủ động cho địa phương mà còn là cách tiếp cận mới. "Nhiều tỉnh năng động cũng muốn bung ra lắm nhưng mà luật chúng ta khép chặt. Khép chặt có cái đúng là để quản lý nhưng phải tạo cơ hội để khơi dậy, phát huy được tiềm năng nguồn lực của mỗi địa phương", đại biểu Sơn nói.

Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị Hà Nội rà soát thêm và cần có đánh giá đầy đủ, sát thực tế vấn đề này, nhằm tạo đồng thuận từ người dân.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết một số cơ chế đặc thù cho Hà Nội để trình Quốc hội biểu quyết, thông qua vào ngày 19/6.