Cứu sống bệnh nhân áp xe ruột thừa trên nền suy tim nặng

Bệnh nhân nam Trần Thanh L. (SN 1972, U Minh- Cà Mau) có tiền sử bệnh tim nhiều năm điều trị liên tục với chẩn đoán hở van 2 lá - rung nhĩ, suy tim độ III. Cách nhập viện 3 ngày, bệnh nhân bị đau bụng vùng hố chậu phải, tự mua thuốc uống không giảm nên đến bệnh viện địa phương khám.

Tại đây, xác định tình trạng bệnh nặng vượt khả năng chuyên môn nên chuyển đến BV ĐKTW Cần Thơ cấp cứu vào lúc 19 giờ 50 phút ngày 14/12/2020 với chẩn đoán: Viêm phúc mạc khu trú do ruột thừa vỡ - rung nhĩ – suy tim độ III.

Các bác sĩ đã thăm khám bệnh nhân và xác định có tình trạng suy tim nặng phải ngồi để thở, phù 2 chân. Kết quả xét nghiệm bệnh nhân có tình trạng rối loạn đông máu nặng (do dùng thuốc kháng đông). Siêu âm tim: thất trái dãn rất to, chức năng co bóp kém (phân suất tống máu EF 30%, bình thường EF >55%), hở van 2 lá 4/4, hở van 3 lá 3/4, tăng áp động mạch phổi nặng.

BS BV ĐKTW Cần Thơ thăm khám cho bệnh nhân. Ảnh:BVCC

Các bác sĩ tiến hành hội chẩn với nhiều chuyên khoa, chẩn đoán: Áp xe ruột thừa/ Hở van 2 lá mức độ rất nặng - Tăng áp động mạch phổi nặng - Suy tim độ III - Rung nhĩ - Rối loạn đông máu. Bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật cấp cứu. Vấn đề khó nhất là vô cảm cho bệnh nhân này vì nguy cơ tử vong trong lúc phẫu thuật rất cao.

Bệnh nhân được điều trị nội khoa tích cực suy tim và điều chỉnh rối loạn đông máu, khi tình trạng nội khoa cho phép sẽ tiến hành phẫu thuật cấp cứu. Phẫu thuật cắt ruột thừa diễn ra trong 40 phút do Ths.Bs Nguyễn Thanh Quân - khoa Ngoại Tổng hợp, Bs.CK2 Trần Huỳnh Đào - Trưởng khoa Phẫu thuật - Gây mê hồi sức thực hiện gây mê nội khí quản.

Bệnh nhân được tiến hành phẫu thuật nội soi với bơm áp lực ổ bụng kiểm soát mức 8mmHg, ghi nhận khối áp xe ruột thừa kích thước 6x10 cm và được xử lý triệt để tổn thương. Hiện tại bệnh nhân đã ổn định, không sốt, hết đau bụng, tình trạng suy tim đã cải thiện.

Theo Bs.CK2 Trần Huỳnh Đào (bác sĩ trực tiếp gây mê cho bệnh nhân): Phẫu thuật dù là đại phẫu hay tiểu phẫu, cũng là một dạng stress lớn cho toàn cơ thể và càng trở nên nặng nề hơn trên những bệnh nhân có bệnh lý tim mạch, nhất là suy tim. Bản thân các thuốc sử dụng trong gây mê đều có thể gây ra ức chế co bóp cơ tim và ảnh hưởng lên huyết động. Các thuốc mê dạng hơi cũng có thể gây tụt huyết áp do giãn mạch, các tác dụng phụ này càng trở nên nghiêm trọng hơn ở những bệnh nhân suy tim. Hơn nữa, những ảnh hưởng trong quá trình phẫu thuật như nhiễm trùng, mất máu và bù dịch trong mổ, hạ thân nhiệt, sẽ làm thay đổi đột ngột tiền tải và hậu tải của tim… gây gánh nặng hơn cho tim đã có bệnh từ trước.

Vì thế, việc phẫu thuật ở bệnh nhân suy tim nặng cần được tiến hành hết sức thận trọng trên cơ sở khám, đánh giá toàn diện người bệnh, phối hợp với bác sĩ tim mạch để ổn định nhanh nhất tình trạng suy tim. Hai yếu tố cần được kiểm soát chặt chẽ khi gây mê bệnh nhân suy tim nặng là: hạn chế sử dụng thuốc mê gây ức chế cơ tim và gây giãn mạch. Ngoài ra, cần kiểm soát tốt lượng dịch truyền trong mổ vì dễ nguy cơ gây phù phổi cấp. Ở những bệnh nhân suy tim nặng, khi cần gây mê và phẫu thuật nên đến các bệnh viện có đơn vị hồi sức chuyên biệt với đầy đủ trang thiết bị hỗ trợ vì nguy cơ tử vong ở nhóm này là rất cao.

Bs.CK2 Phạm Thanh Phong, Phó Giám đốc phụ trách chuyên môn BV ĐKTW Cần Thơ cho biết: Sau những ca mổ thành công luôn có sự cống hiến của những bác sỹ gây mê - hồi sức. Công việc không đơn thuần là gây mê bởi mỗi ca bệnh là một bài toán với những lời giải khác nhau.

Trong từng trường hợp gây mê, ngoài kiến thức chuyên môn, bác sĩ gây mê phải vững kiến thức của các chuyên ngành khác như tim mạch, ngoại thần kinh, sản, ngoại tổng hợp, cấp cứu nội khoa…để phục vụ tốt nhất, đảm bảo gây mê an toàn trong từng ca mổ của bệnh nhân. Bác sĩ gây mê không chỉ là người trợ giúp bệnh nhân khi họ lên bàn mổ mà còn là chỗ dựa, là niềm tin, là động lực của họ trong những giờ phút chiến đấu cam go nhất với tử thần. Sức khỏe và sự hồi phục của người bệnh chính là niềm vui và động lực giúp “các chiến sĩ thầm lặng” sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách.