Chuyên gia đầu ngành cảnh báo tình trạng "trẻ hóa" ở bệnh nhân ung thư vú
Chị Đ. T. T., 29 tuổi ở Văn Giang, Hưng Yên vừa nhập viện Bạch Mai khi vô tình sờ thấy một cục cứng ở vùng ngực. Các bác sĩ chẩn đoán chị bị ung thư vú giai đoạn 2. Chị T đã vô cùng ân hận khi không đi sàng lọc ung thư vú từ sớm để có cơ hội điều trị tốt hơn và chị cũng không nghĩ ung thư vú có thể mắc ở độ tuổi còn quá trẻ như vậy.
Ảnh chụp khối u của chị T trước khi phẫu thuật. Ảnh: BV Bạch Mai |
ThS.BS Vũ Anh Tuấn - Khoa Phẫu thuật lồng ngực và mạch máu, bệnh viện Bạch Mai cho biết: Chị T. là một trong số bệnh nhân phát hiện ung thư vú (UTV) khi tuổi còn rất trẻ. Rất tiếc khối u lại ở vùng trung tâm, tức là ngay sau núm vú nên không thể bảo tồn được mà phải cắt toàn bộ tuyến vú.
Một công bố mới đây cho thấy, hàng năm trên thế giới có khoảng hơn 2 triệu người mắc mới bệnh ung thư vú, đứng thứ hai, sau ung thư phổi, và chiếm khoảng 12% trong tổng số bệnh nhân ung thư trên thế giới. Nếu chỉ tính riêng với phụ nữ thì ung thư vú đứng hàng thứ nhất về tỷ lệ mắc.
Tại Việt Nam, tần suất mắc bệnh chuẩn hoá theo tuổi tăng gấp đôi trong vòng 2 thập kỉ gần đây, từ 13,8/100.000 (năm 2000) lên 29,9/100.000 phụ nữ (năm 2010). Tỷ lệ mắc mới hằng năm trên cả nước lên tới 12.533 ca, chiếm trên 20% tổng số ca ung thư ở nữ giới.
Theo thống kê trên thế giới, tuổi càng cao, khả năng mắc ung thư vú càng lớn, trong đó dưới 10% ung thư vú xảy ra trước tuổi 40, 25% xảy ra trước tuổi 50 và trên 50% xảy ra sau 50 tuổi. Tuy nhiên, trong y văn thế giới, từng ghi nhận những ca mắc ung thư rất sớm trên dưới tuổi 20. Tại các bệnh viện chuyên khoa của Việt Nam cũng điều trị cho không ít bệnh nhân ung thư vú mới 20-22 tuổi và nhiều ca 25-28 tuổi.
TS.BS Lê Thanh Đức, Trưởng khoa Nội 5 - Bệnh viện K cho biết, so với các bệnh nhân lớn tuổi, ung thư vú ở người trẻ tiên lượng không tốt bằng và đến nay các nghiên cứu vẫn chưa lý giải được. Trong đó tốc độ sinh sôi tế bào mạnh hơn, độ ác tính cao hơn, tỷ lệ tái phát cao hơn, thời gian giữ được ổn định ngắn hơn.
Những năm gần đây, các thành tựu mới trong chẩn đoán và điều trị ung thư đã giúp cho nhiều bệnh nhân ung thư vú phát hiện sớm có tỷ lệ thời gian sống trên 5 năm tới 85,6% so với tỷ lệ 67,7% trước đây.
Việc sàng lọc ung thư vú phát hiện những u nhỏ, tổn thương chưa sờ thấy được bằng tay giúp tăng cơ hội điều trị bảo tồn cũng như giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú. Các chuyên gia khẳng định: ung thư vú nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm có thể chữa khỏi hoàn toàn.
Theo các bác sĩ bệnh viện Bạch Mai, chụp Xquang tuyến vú là phương pháp cơ bản nhất trong sàng lọc ung thư vú, đã được chứng minh làm giảm tỷ lệ tử vong do ung thư vú gây ra qua những thử nghiệm lâm sàng có đối chứng.
Chụp Xquang tuyến vú là phương pháp cơ bản nhất trong sàng lọc ung thư vú. Ảnh: BV Bạch Mai |
Chụp Xquang tuyến vú (Mammography) là kỹ thuật sử dụng chùm tia X cường độ thấp để ghi hình nhu mô tuyến vú. Phương pháp này giúp phát hiện các bất thường, khối u ở giai đoạn sớm (các vi vôi hóa) ngay cả khi bệnh nhân chưa sờ và cảm nhận thấy. Chụp Xquang vú đã được chứng minh có hiệu quả trong phát hiện sớm ung thư vú, đặc biệt là loại ung thư biểu mô ống tuyến vú tại chỗ, nghĩa là chưa xâm lấn. Với giai đoạn này khả năng trị khỏi hoàn toàn là rất cao và trong đa số trường hợp có thể phẫu thuật bảo tồn tuyến vú cho người bệnh. Chụp Xquang vú được khuyến cáo áp dụng ở tất cả phụ nữ trên 40 tuổi và chụp định kỳ hàng năm.
Vì thế, các chuyên gia nhấn mạnh việc phụ nữ nên tầm soát ung thư vú định kỳ để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm. Nếu trong gia đình có người thân từng bị mắc ung thư vú thì những phụ nữ trong gia đình nên đi tầm soát ung thư vú sớm. Hàng tháng, sau khi sạch kinh, các chị em nên tự sờ hai tuyến vú của mình, nếu thấy có bất kỳ dấu hiệu gì bất thường thì cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Một số lời khuyên của bác sĩ dành cho các chị em phụ nữ trẻ để sớm phát hiện căn bệnh nguy hiểm này: Kiểm tra vú tại nhà thường xuyên: Tự kiểm tra vú thường xuyên tại nhà là việc làm quan trọng cho tất cả nữ giới bước vào độ tuổi trưởng thành. Mỗi tháng 1 lần, sau khi hết chu kì kinh nguyệt khoảng 5 ngày là thời điểm khám vú chính xác nhất. Để thực hiện, nữ giới nên đứng trước gương, giơ hai tay lên đầu, dùng 3 ngón tay trỏ, giữa, áp út để xoa nắn xem vú có khối u hay tiết dịch bất thường không. Sau đó, chị em thực hiện các bước tương tự với tư thế nằm. Có lối sống sinh hoạt lành mạnh: Để giảm nguy cơ mắc bệnh ngay từ khi còn trẻ, bạn cần ý thức được vai trò của ăn uống khoa học, điều độ như tăng cường rau xanh, trái cây tươi, nói không với các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, tích cực luyện tập thể dục thể thao, tránh để bản thân rơi vào trạng thái căng thẳng. Cân nhắc sử dụng thuốc tránh thai trong thời gian dài: nữ giới dùng thuốc tránh thai trong thời gian dài trên 5 năm có nguy cơ mắc ung thư vú tăng 50% so với những người khác. Duy trì cân nặng hợp lý: 30% nữ giới mắc ung thư vú có liên quan tới thừa cân, kiểm soát cân nặng là điều cần thiết cho phụ nữ ở mọi lứa tuổi. |