Ca sĩ nhí Vi An- Búp sen nhỏ giữ hồn Xẩm Việt

Không chọn nhạc ngoại, không theo trào lưu pop hiện đại, Vi An - cô bé 12 tuổi đến từ Hà Nội lại mang đến sân chơi Ca Sĩ Nhí Toàn Quốc 2025 một làn gió rất riêng: Xẩm cổ. Từ vòng sơ khảo đến chung kết, cô bé làm Ban Giám khảo bất ngờ bởi sự chững chạc trong cảm xúc, thẩm mỹ nghệ thuật và tình yêu sâu đậm với âm nhạc dân tộc.

Hát Xẩm từ trái tim non trẻ

Tháng 7/2025, giữa không khí náo nhiệt của cuộc thi Ca sĩ nhí toàn quốc - Việt Nam Kid Singer, trong hàng trăm thí sinh thể hiện những ca khúc trending, ballad thiếu nhi hoặc nhạc nước ngoài sôi động, một cô bé mặc áo dài, cất lên làn điệu Xẩm cổ khiến cả hội trường từ ngạc nhiên đến trầm trồ giọng hát của cô ca sĩ nhí Vi An này.

Đó là Vi An, cô bé 12 tuổi, học sinh lớp 7 Trường THCS Chu Văn An (Hà Nội). Trong vòng sơ khảo, em ban đầu định thể hiện những bài hát quen thuộc gắn với tuổi thơ như Em đi giữa biển vàng, Hạt gạo làng ta, hay Đưa cơm cho mẹ đi cày. Nhưng trong một phút nhìn lại trang phục, em nhận ra bộ đồ mình mặc phù hợp với Xẩm hơn. Và thế là, giữa sự vội vã, em đổi bài, chọn hát Theo Đảng trọn đời - một bài Xẩm cổ.

Chính sự nhập tâm, tự nhiên và xúc cảm khiến bài hát tưởng chừng “khó nghe” trở nên lay động. “Con không biết vì sao nhưng khi con hát đến câu cuối, con nghĩ về thời chiến tranh, về sự hy sinh… rồi nước mắt cứ tự trào ra. Con khóc thật sự chứ không phải diễn đâu ạ”, Vi An chia sẻ.

Vi An, cô bé 12 tuổi, học sinh lớp 7 Trường THCS Chu Văn An (Hà Nội) say mê hát Xẩm

Và có lẽ, chính khoảnh khắc cảm xúc chân thật ấy đã đưa Vi An vào bán kết bằng tấm vé vàng danh giá.Từ những tiết mục đầu tiên, Vi An đã cho thấy lựa chọn nghệ thuật của em không phải ngẫu nhiên. Em yêu Xẩm từ nhỏ, biết cảm được từng nhịp phách, từng cách luyến láy khó nhằn, điều tưởng như chỉ có ở những nghệ sĩ trưởng thành.

Ở vòng bán kết, dù bị đau họng và nghẹt mũi, cô bé vẫn vượt lên chính mình. “Mẹ con phải pha chanh muối, mật ong cho con suốt. Đến khi cả nhà ngồi ăn cơm, chờ kết quả, bố con bảo: Con có vào thì vui, không vào cũng phải học tốt, không được buồn. Nhưng con bật khóc. Không phải vì con sợ mình trượt, mà vì nghĩ đến bao người đã giúp đỡ mình. Nếu không được vào, con cảm thấy có lỗi lắm”.

Vi An sau đó được xướng tên trong Top 22 thí sinh xuất sắc toàn quốc, một thành tích không chỉ của tài năng, mà còn là kết quả của sự nỗ lực âm thầm từ nhiều người lớn phía sau.

Đêm chung kết, Vi An chọn một thử thách mới: bài Xẩm Thập Ân - Công cha nghĩa mẹ sinh thành. Không phải một bài hát “ăn điểm” dễ dãi, đây là tác phẩm cổ ca ngợi công ơn sinh thành dưỡng dục, với cấu trúc phức tạp, tiết tấu chậm và đòi hỏi sự tinh tế trong từng hơi thở.

“Con thích bài này từ lúc mới học Xẩm. Con biết bài này khó, nhưng càng khó thì con càng muốn thử. Con nghĩ nếu mình là người trẻ mà không dám hát nhạc truyền thống, thì ai sẽ giữ?”, cô bé nói.

Khởi đầu cho một giấc mơ dài

Từ khi nhận được thông báo lọt vào Chung kết, Vi An chỉ có hơn 1 tuần để chuẩn bị. Lịch tập kín, lời bài hát dài, beat nhạc chưa kịp phối... khiến việc luyện tập trở nên căng thẳng. Có đêm, các chú nhạc công phải thu nhạc cùng Vi An đến 1, 2 giờ sáng. “Con nhớ lúc thu beat xong, trời đã khuya lắm rồi. Nhưng nhờ sự nhiệt tình của thầy dạy, bác NSND Hoàng Tú, chú nhạc sĩ Kiên Ninh và nhiều nghệ sĩ khác, con mới có sản phẩm tốt nhất để biểu diễn”.

Vi An cũng đã có cơ hội được đứng chung với NSND Thanh Ngoan - một trong những tên tuổi lớn của nghệ thuật truyền thống Việt Nam. Nhớ về khoảnh khắc này, Vi An vẫn còn xúc động: “Khi bác Thanh Ngoan hát câu đầu tiên, con như bị thôi miên. Năng lượng của bác lớn lắm. Con diễn bên cạnh mà vẫn thấy mình là khán giả. Bác ấy luyến láy, nhấn nhá rất điêu luyện. Con hiểu vì sao người ta nói: nếu bác diễn rồi, người sau không cần diễn nữa”.

"Bác Thanh Ngoan là thần tượng của con và con rất vui và vinh dự khi được biểu diễn cùng thần tượng của mình"- Vi An chia sẻ thêm.

Vi An chính thức được trao danh hiệu Ca sĩ nhí thần tượng bảng thiếu niên

Đêm ấy, giọng hát của Vi An không chỉ truyền cảm xúc cho khán giả, mà còn lan tỏa trên mạng xã hội. Clip tiết mục của em được chia sẻ khắp nơi, nhiều bình luận bày tỏ sự ngỡ ngàng trước phong cách trình diễn chững chạc của cô bé lớp 7, cùng lòng cảm phục với sự lựa chọn “ngược dòng” đầy bản lĩnh.

Và rồi, Vi An chính thức được trao danh hiệu Ca sĩ nhí thần tượng bảng thiếu niên - một vinh quang xứng đáng cho hành trình bền bỉ của em và những người đồng hành phía sau.

Sau cuộc thi, Vi An không nghỉ ngơi. Em vẫn tiếp tục học văn hóa, học nhạc cụ, luyện thanh và khám phá thêm các dòng nhạc mới. Dù rất yêu Xẩm, cô bé không tự giới hạn mình trong một thể loại: “Con đang học thêm cả nhạc thính phòng, dân gian, kể cả... rap. Con nghĩ nếu mình học đủ các dòng nhạc thì sau này con có thể mang Xẩm đến gần với người trẻ hơn”.

Hiện tại, ngoài giờ học ở trường, Vi An còn tham gia biểu diễn thường xuyên tại các chương trình của VTV, Đài Hà Nội và nhiều sân khấu lớn. Em chơi được cả sáo, đàn tranh, học nhảy và bóng rổ. Dù lịch học và lịch diễn dày đặc, cô bé luôn giữ nguyên tắc sống: “Học, học nữa, học mãi!”

Điều đáng quý ở Vi An không chỉ là tài năng sớm nở, mà còn là thái độ sống khiêm nhường và tinh thần trách nhiệm. “Con vui khi được giải, nhưng con biết ngoài kia còn rất nhiều bạn giỏi. Nếu con ngừng cố gắng, con sẽ bị bỏ lại”, cô bé nói.

Ở Vi An thấy thấp thoáng hình ảnh những nghệ nhân ngày xưa - miệt mài hát rong, miệt mài giữ hồn dân tộc trong từng câu chữ, từng nhịp phách

Ở tuổi 12, Vi An đã hiểu được điều mà nhiều người lớn mất rất lâu mới học được: Nghệ thuật không chỉ là sân khấu rực rỡ mà còn là hành trình tự rèn, tự học và tự giữ mình.

Vi An không phải người duy nhất hát Xẩm - nhưng cách em lựa chọn Xẩm, sống với Xẩm và lan tỏa Xẩm đến khán giả cùng lứa tuổi khiến hành trình của cô bé trở nên đặc biệt. Ở Vi An thấy thấp thoáng hình ảnh những nghệ nhân ngày xưa - miệt mài hát rong, miệt mài giữ hồn dân tộc trong từng câu chữ, từng nhịp phách, dẫu chỉ là bằng đôi chân nhỏ trên sân khấu hiện đại.