Bão số 10 đổ bộ đất liền vào ban đêm, gây khó khăn cho ứng phó

Đầu giờ chiều 28/9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia chủ trì cuộc họp trực tuyến của Ban Chỉ đạo tiền phương với các tỉnh dự kiến có tâm bão số 10 đi qua.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cho biết, đến thời điểm hiện nay, bão đang ở khu vực ven biển phía Nam Quảng Trị - Huế.

Đà Nẵng, Huế và phía Nam Quảng Trị cơ bản an toàn về gió, chỉ có mưa cục bộ. Trọng tâm ảnh hưởng của bão hiện tập trung ở Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh.

Dự kiến Hà Tĩnh bắt đầu có gió mạnh lúc 19-20h, mạnh nhất vào khoảng 0-1h đêm. Nghệ An, đặc biệt khu vực Cửa Lò, gió mạnh nhất khoảng 2-3h sáng. Thanh Hóa dự báo gió mạnh nhất từ 4-5h sáng. Gió giật có thể đạt cấp 14 tại Hà Tĩnh và Nghệ An, cấp 12-13 tại Thanh Hóa.

Hiện tại (đầu giờ chiều 28/9), ghi nhận thực tế cho thấy, tại trạm Cồn Cỏ và Lý Sơn đã có gió cấp 7-8, giật cấp 9-10; tại Bố Trạch (Quảng Trị) đo được gió giật cấp 10-11.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia chủ trì cuộc họp trực tuyến của Ban Chỉ đạo tiền phương với các tỉnh dự kiến có tâm bão số 10 đi qua. Ảnh: VGP/Minh Khôi

So với dự báo hôm qua (27/9), bão lệch lên hướng bắc, lưu lại trên biển lâu hơn, khiến vùng ảnh hưởng mở rộng, nhất là Thanh Hóa. Thời gian tác động trên đất liền lùi khoảng 2-3 giờ, vào sau 20-21h. Do trùng với kỳ triều cường cao nhất (7h sáng mai), nguy cơ nước dâng và sóng lớn cao hơn so với dự báo trước đó.

Về mưa, lượng mưa phổ biến 300-400 mm, cao hơn dự báo hôm qua (200-250 mm). Nhiều khu vực, đặc biệt tại Thanh Hóa và Nghệ An, có thể xuất hiện mưa cục bộ 300 mm chỉ trong 3 giờ, làm gia tăng nguy cơ sạt lở đất, lũ quét ở miền núi. Nguy cơ xuất hiện đợt lũ lớn sau bão.

Do thời gian lưu bão kéo dài khoảng 6 giờ, tác động mạnh nhất tại Hà Tĩnh (đặc biệt khu vực Kỳ Anh), Nghệ An và Thanh Hóa. Các địa phương được yêu cầu hoàn tất sơ tán dân trước 15h ngày 28/9, không để người dân quay lại tàu thuyền, lồng bè khi bão còn hoạt động. Đồng thời, cần triển khai phương châm “4 tại chỗ” trong bảo đảm an toàn đê điều, phòng chống ngập úng, bảo vệ hồ chứa, tăng cường trực 24/24 tại các hồ trọng điểm.

Các lực lượng cứu hộ, cứu nạn tiếp tục tìm kiếm người mất tích (2 người) do chìm tàu trong quá trình di chuyển vào nơi tránh, trú bão; kiểm tra, bố trí nơi tránh trú bão cho dân, chuẩn bị nhu yếu phẩm, phương tiện thông tin liên lạc.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo phòng thủ dân sự quốc gia phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: VGP.

Báo cáo tại cuộc họp, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Võ Trọng Hải báo cáo, địa phương xác định đây là khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp, đặc biệt nguy hiểm do bão đổ bộ vào ban đêm. Tỉnh đã di dời 6.756 hộ với 14.529 người dân đến nơi an toàn, chủ yếu ở ven biển; 3.983 tàu thuyền đã được đưa vào nơi trú ẩn an toàn từ ngày 27/9.

3 hồ chứa lớn được kiểm tra kỹ lưỡng. Hồ Kẻ Gỗ đang ở mức 63,38% dung tích, hồ Sông Rác đạt 61,2%, hồ Ngàn Trươi - Cẩm Trang đạt 47%. Lực lượng công an, quân đội, biên phòng và lực lượng thanh niên tình nguyện đang ứng trực 100% quân số, hỗ trợ chằng chống nhà cửa và bảo đảm an toàn cho người dân.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ghi nhận tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai quyết liệt giải pháp di dời dân, coi đây là biện pháp then chốt để giảm thiểu thiệt hại. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, khi bão đổ bộ ban đêm, công tác xử lý sẽ khó khăn hơn, do đó các địa phương cần nắm chắc địa bàn, rà soát lại phương án, phân công lực lượng, nhất là ở khu vự Kỳ Anh – nơi đã có gió cấp 7-8, dự báo có thể lên tới cấp 11-12, giật cấp 14. Hà Tĩnh cần đặc biệt chú ý các tuyến đê điều, an toàn người dân, tài sản và công trình trọng yếu.

Trong khi đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá Mai Xuân Liêm cho biết, địa phương đang triển khai đồng thời nhiều “mũi tiến công” trong phòng, chống bão số 10, không chỉ ở khu vực ven biển mà cả ở vùng núi – nơi nguy cơ mưa lớn, lũ quét và sạt lở đất rất cao. Sáng 28/9, ba đoàn công tác của tỉnh đã đi kiểm tra 17 xã, phường ven biển.

Đến thời điểm này, toàn bộ hơn 6.500 tàu thuyền của ngư dân Thanh Hóa đã vào nơi neo đậu an toàn, chỉ còn 4 tàu hoạt động ngoài vùng ảnh hưởng bão tại phía Nam và Tây Nam. Đối với các lồng bè nuôi trồng thủy sản, tỉnh yêu cầu người dân tuyệt đối không ở lại trông coi để đảm bảo an toàn.

Công tác sơ tán dân cư ven biển được triển khai từ sáng 27/9. UBND tỉnh quy định chậm nhất đến 15h ngày 28/9, toàn bộ hộ dân sinh sống trong phạm vi 200 m tính từ mép nước phải di dời. Tính đến nay, Thanh Hóa đã sơ tán 330 hộ với 1.372 nhân khẩu đến nơi an toàn.

Song song với đó, tỉnh đã thành lập các tổ công tác, tập trung lực lượng, thiết bị, vật tư thường trực tại những điểm xung yếu để kịp thời xử lý tình huống; đồng thời, xây dựng phương án khắc phục ngay tại chỗ các điểm ngập lụt, sạt lở có thể phát sinh do mưa rất lớn tập trung cục bộ trong thời gian ngắn.

Nhằm bảo đảm thông tin liên lạc thông suốt, nắm sát tình hình, Thanh Hóa đã chuyển một số điện thoại vệ tinh đến các xã miền núi có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, lũ ống, sạt lở đất để phòng trường hợp hệ thống viễn thông bị gián đoạn; bố trí 2 tổ UAV cơ động, sẵn sàng hỗ trợ các khu vực có nguy cơ bị chia cắt, cô lập.

Lãnh đạo tỉnh nhấn mạnh, trọng tâm ứng phó hiện nay là hoàn lưu bão, dự báo gây mưa lớn ở khu vực Tây Thanh Hóa. Công tác di dân tại các khu vực nguy hiểm được yêu cầu hoàn tất trước 15h ngày 28/9, đi đôi với bố trí lực lượng, phương tiện “4 tại chỗ”, nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại về người và tài sản khi bão số 10 đổ bộ.

Đối TP Huế, lãnh đạo thành phố cho biết, địa phương đã thu hoạch 99% diện tích lúa hè thu, 80% diện tích nuôi trồng thủy sản; toàn bộ tàu thuyền đã vào nơi tránh trú an toàn. Các hồ chứa trên địa bàn chỉ mới tích khoảng 40% dung tích hữu ích, nên vẫn bảo đảm an toàn dù lượng mưa ghi nhận 200-450 mm trong 2 ngày qua.

TP Huế đã sơ tán hơn 400 hộ với khoảng 1.000 nhân khẩu tại các xã ven biển. Lực lượng ứng phó gồm hơn 3.000 cán bộ, chiến sĩ quân đội và công an trực 100%, triển khai về các xã, phường ven biển để hỗ trợ nhân dân. Báo cáo ban đầu cho biết có 89 ngôi nhà bị tốc mái do lốc xoáy rạng sáng 27/9, 1 người tử vong. Các lực lượng tại chỗ đã khẩn trương giúp dân khắc phục.

Phó Thủ tướng đánh giá, TP Huế đã triển khai kịp thời, dự báo khá chính xác tình huống bão đi ven biển, ít tác động trực tiếp. Tuy nhiên, địa phương cần tiếp tục chủ động phương án ứng phó lũ ống, lũ quét và sạt lở ở vùng cao, cũng như ngập lụt cục bộ tại khu vực đô thị.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, các địa phương phải quan tâm đồng thời cả 2 hướng ứng phó ven biển và miền núi để không bị động trước các tình huống phức tạp. Trước khả năng chịu ảnh hưởng trực tiếp khi bão di chuyển lệch về phía Bắc, mở rộng vùng ảnh hưởng tới Ninh Bình, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phải trao đổi trực tiếp, cập nhật tình hình với địa phương.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, theo dự báo, bão số 10 đang di chuyển dọc theo ven biển và có xu hướng đi lên phía Bắc. Tâm bão dự kiến sẽ đổ bộ vào khu vực Hà Tĩnh, Nghệ An – nơi gió mạnh nhất sẽ ảnh hưởng trực tiếp. Ngoài Hà Tĩnh và Nghệ An, thì tỉnh Ninh Bình, đặc biệt là vùng ven biển tỉnh Nam Định cũ, cũng nằm trong vùng gió mạnh cấp 7-8 và cần hết sức cảnh giác.

Phó Thủ tướng lưu ý 3 nhóm vấn đề trọng tâm. Thứ nhất, cường độ bão khi vào bờ vẫn ở cấp 11-13, gió giật mạnh tới cấp 13, có khả năng gây hư hại lớn cho nhà cửa và công trình. Thời gian bão đổ bộ lại rơi vào ban đêm, gây khó khăn cho ứng phó. Vì vậy, công tác bảo đảm an toàn cho tàu thuyền, nuôi trồng thủy sản phải hoàn tất trước 15h ngày 28/9.

Thứ hai, công tác di dời dân phải thực hiện quyết liệt, không được chủ quan. Kinh nghiệm cho thấy, khi triều cường dâng 1,5-2 m, sóng có thể cao 3-5 m, nên phạm vi ảnh hưởng không chỉ trong bán kính 200 m từ bờ biển. Các địa phương cần tính toán thực tiễn để khoanh vùng, tổ chức sơ tán an toàn.

Thứ ba, lượng mưa dự báo từ 200-500 mm, song thực tế có thể lớn hơn do hoàn lưu bão rộng, gây mưa lớn ở cả những vùng ngoài bán kính tác động trực tiếp, như Tây Thanh Hóa, miền núi Nghệ An, Sơn La, Đông Bắc Bộ. Nhiều hồ chứa đã gần đầy, có nơi đạt cấp độ 1-2, nguy cơ lũ quét, sạt lở, ngập lụt rất cao.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cơ quan khí tượng thủy văn theo dõi sát, tăng cường cảnh báo, nhất là ở lưu vực sông liên vùng, kể cả các sông từ nước ngoài đổ về miền Trung.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý bài học từ bão số 5: Sau khi tâm bão đi qua, vùng gió mạnh vẫn kéo dài thêm 6 giờ. Do đó, không thể chủ quan khi thấy bão tạm lắng vào chiều tối. Các địa phương tiếp tục duy trì cảnh giác suốt đêm – thời điểm nguy hiểm nhất.

Về bảo vệ tài sản, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, khi sơ tán dân phải đồng thời có lực lượng bảo vệ tài sản, đặc biệt là khu vực nuôi trồng thủy hải sản. “Người dân chỉ yên tâm di dời khi nhà cửa, tài sản an toàn, được bảo vệ".

Đánh giá cao việc các địa phương triển khai quyết liệt phương châm “4 tại chỗ”, Phó Thủ tướng đề nghị phải cụ thể hoá bằng cách: Xác định khu vực trọng điểm; bảo đảm dự trữ xăng dầu cho máy phát điện, nước, lương thực, thực phẩm thiết yếu cho nhiều ngày; bố trí lực lượng tại chỗ rõ ràng, có phương án “trong đánh ra, ngoài đánh vào” để ứng phó khi bị chia cắt.

“Tinh thần là sau mỗi cơn bão như sau một trận đánh, chúng ta cần rút kinh nghiệm để khi xuất hiện những cơn bão sau thì có ngay kịch bản và phương án cụ thể, xác định rõ thời điểm cần tập trung cao độ,” Phó Thủ tướng nói.

Kết thúc cuộc họp, ông đề nghị các địa phương tiếp tục kiểm tra, huy động, phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm; lực lượng quân đội, công an luôn sẵn sàng hỗ trợ, nếu trước 17h cùng ngày, còn có nơi trọng yếu mà lực lượng tại chỗ không đáp ứng được, địa phương phải báo cáo Trung ương ngay để kịp thời điều động, hỗ trợ.