Bàn giải pháp cải tạo và phát huy giá trị lịch sử văn hóa cầu Long Biên

Cầu Long Biên (tên cũ là cầu Paul Doumer) là công trình thép do hãng Daydé & Pillé (Pháp) thiết kế, hoàn thành năm 1902. Trải qua hơn 120 năm tồn tại, cầu Long Biên là nhân chứng lịch sử, đồng thời, trở thành một biểu tượng của thành phố Hà Nội. Cây cầu Long Biên không chỉ có vị trí đặc biệt trong hệ thống cầu vượt sông Hồng mà còn mang giá trị lịch sử, văn hóa quan trọng, kết nối quá khứ và hiện tại.

Hà Nội có nhiều công trình lớn, nhưng hiện nay cầu Long Biên vẫn là cây cầu đường sắt duy nhất kết nối khu vực trung tâm Hà Nội với các tỉnh phía bắc. Cây cầu đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều lần phải sửa chữa để bảo đảm an toàn, song các biện pháp sửa chữa chỉ mang tính tạm thời.

Năm 2023, Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam thông báo viện trợ không hoàn lại hơn 710.000 Euro hỗ trợ thành phố Hà Nội thực hiện dự án “Nghiên cứu cải tạo cầu Long Biên”. Mục tiêu trọng tâm là bảo tồn diện mạo, gìn giữ hình ảnh với những nhịp cầu lớn và kiến trúc đặc trưng.

Chuyên gia Pháp trình bày phương án bảo tồn, cải tạo cầu Long Biên tại Hội thảo

Đơn vị tư vấn dự án là Công ty Artelia (Cộng hòa Pháp). Sau 11 tháng, nghiên cứu đã hoàn thành ba hợp phần: khảo sát tổng thể, đánh giá hiện trạng kết cấu cầu, đề xuất giải pháp cải tạo ngắn hạn và xây dựng các kịch bản sử dụng lâu dài nhằm phát huy giá trị di sản của cầu Long Biên.

KTS Trần Huy Ánh trình bày tại Hội thảo

Theo UBND thành phố Hà Nội, trước mắt, kế hoạch cải tạo sẽ thay thế toàn bộ nhịp cầu cũ, trừ hai nhịp giữ lại vì giá trị lịch sử, nhằm khôi phục hình ảnh ban đầu của công trình. Trong phương án tổng thể lâu dài, các đơn vị thi công được yêu cầu bổ sung hai nhịp di động để cải thiện lưu thông đường thủy trên sông Hồng.

Tại hội thảo, các chuyên gia đánh giá cao tính khả thi của kết quả nghiên cứu, đồng thời đề xuất nhiều giải pháp phát huy giá trị độc đáo của cầu Long Biên như khai thác ô vòm đá, quy hoạch cảnh quan khu bãi giữa sông Hồng, phát triển tuyến đường sắt qua cầu kết nối trung tâm thành phố.

Các chuyên gia cũng đề xuất nhiều giải pháp tôn tạo cầu theo từng giai đoạn, từ khẩn cấp, ngắn hạn, trung hạn cho tới dài hạn. Theo đó, việc cấp thiết nhất sau quá trình nghiên cứu quan trắc và biến đổi thuỷ văn sông Hồng là sửa chữa, thay thế các cấu kiện kim loại xuống cấp, đồng thời gia cố trụ cầu và chống xói lở lòng sông.

Khẳng định giá trị văn hóa, lịch sử của cầu Long Biên – biểu tượng của Hà Nội và mối quan hệ Việt Nam – Pháp, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn nhấn mạnh, sự hỗ trợ của Chính phủ Pháp góp phần tô thắm nhịp cầu hợp tác giữa Hà Nội và Cộng hòa Pháp. Đại sứ Olivier Brochet cảm ơn sự tin tưởng, hợp tác từ thành phố Hà Nội và cam kết tiếp tục tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Pháp – Việt.