Tràn lan "thần dược" giảm cân cấp tốc đe dọa sức khỏe

"Thuốc giảm cân" bán online tràn lan

Mang nỗi ám ảnh bởi cân nặng và béo phì, nhiều chị em cố gắng giảm cân bằng mọi cách, rất nhiều người đã lựa chọn phương pháp giảm cân nhanh chóng bằng thuốc.

Điều khiến chị em lựa chọn phương pháp này còn vì các sản phẩm mang tên "thuốc giảm cân" được rao bán tràn lan trên mạng internet. Tra từ khóa "thuốc giảm cân" trên Google, chỉ trong 0,45s đã cho tới 46.700.000 kết quả. Hình ảnh bắt mắt, lời chào mời hấp dẫn, thế nhưng liệu những sản phẩm này có tốt cho sức khỏe?

Theo TS. Lê Thị Bạch Mai - Viện Dinh dưỡng Quốc gia, để có đánh giá đúng và có cơ sở khoa học về các loại thuốc có khả năng làm giảm cân thì cần phải kiểm định rõ ràng các thành phần ghi trên vỏ hộp. Việc nhà sản xuất công bố các thành phần trên vỏ hộp cũng chưa hẳn đã thực sự chứng minh được công dụng thật của sản phẩm. Bởi có rất nhiều sản phẩm hàng hóa nhãn ghi một đằng, chất lượng lại một nẻo, các thành phần ghi trên nhãn chưa chắc đã tồn tại trong sản phẩm hoặc có thì hàm lượng cũng không đủ như công bố.

Đặc biệt nhà sản xuất sẽ giấu các thành phần khác gây bất lợi tới sức khỏe người tiêu dùng không in trên nhãn hộp. Và như vậy người dùng cần hết sức thận trọng khi dùng những sản phẩm mà có tốc độ tăng, giảm cân bất thường như quảng cáo trên mạng.

Liên quan đến vấn đề này, PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức, Khoa Dược lâm sàng trường Đại học Y dược TP HCM cũng khẳng định, các loại thuốc, thực phẩm giúp giảm cân thường gây mất nước, chán ăn, nhuận trường, dùng thường xuyên có thể dẫn đến suy kiệt sức khoẻ. Thậm chí, khi sử dụng thuốc không đúng cách, không theo chỉ định của bác sỹ, cơ chế tác dụng cũng như tác dụng phụ của thuốc lên sức khỏe nên nếu dùng lâu dài có thể sẽ gặp những biến chứng nguy hiểm tới tính mạng như biếng ăn thần kinh, trầm cảm, thiếu vitamin, muối khoáng, suy dinh dưỡng... dẫn đến tử vong.

Phát hiện nhiều sản phẩm giảm cân chứa chất cấm tại Việt Nam

Thực tế, ngay cả những sản phẩm giảm cân có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng cũng chưa chắc đã an toàn cho sức khỏe. Mới đây, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) lại vừa phát hiện trong sản phẩm giảm cân chứa chất cấm, có thể gây nguy hại cho người sử dụng, nhất là những người đang có vấn đề về y tế như tim mạch, tiểu đường...

Cụ thể, sản phẩm Slimina được quảng cáo trên các trang web để giảm cân có chứa chất sibutramine. Đây là một chất được kiểm soát đã bị loại khỏi thị trường vào tháng 10/ 2010 vì lý do an toàn. Sản phẩm này gây ra mối đe dọa cho người dùng vì sibutramine được biết là làm tăng đáng kể huyết áp và nhịp tim ở một số người và có thể gây nguy cơ đáng kể cho những người có tiền sử bệnh mạch vành, suy tim sung huyết, rối loạn nhịp tim hoặc đột quỵ. Sản phẩm này cũng có thể tương tác nguy hiểm, đe dọa tính mạng với các loại thuốc khác mà người tiêu dùng có thể đang sử dụng. FDA không thể kiểm tra và xác định được tất cả các sản phẩm được bán trên thị trường là các chất bổ sung có chứa các thành phần ẩn có hại.

Tại Việt Nam, hồi đầu tháng 8/2018, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa ra quyết định thu hồi sản phẩm giảm cân mang tên Trà thảo mộc Hoa Sâm Đất của Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Hoàng ZN (địa chỉ: 89/994E Lê Đức Thọ, phường 6, quận Gò Vấp, TP HCM) vì có chứa chất cấm Sibutramine.

Chứa chất cấm độc hại này nhưng sản phẩm Trà giảm cân Hoa Sâm Đất lại được quảng cáo có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, đặc biệt nhất là công dụng giảm béo từ bên trong, giúp thải độc gan, đẹp da, phòng chống đột quỵ và ung thư,…

Trước đó, sản phẩm trà giảm cân mang nhãn hiệu Cường Anh của Công ty TNHH SX TM & DV Cường Anh Authentic sản xuất (địa chỉ tại tầng 4, số nhà 696, phố Quang Trung, Hà Đông, Hà Nội) cũng bị khách hàng tố uống xong thì… ngất xỉu vì có chứa chất cấm Sibutramine.

Thực tế kiểm nghiệm tại Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia - Bộ Y tế, các sản phẩm viên uống tăng và giảm cân Cường Anh đang chứa chất cấm và nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe như sibutramine và dexamethasone.

Cụ thể, kết quả xét nghiệm định tính và định lượng ngày 06/7/2018 trên Phiếu kiểm nghiệm số 124520/PKN-VKNQG với mẫu viên giảm cân an toàn Cường Anh (NSX: 20/05/2018, HSD: 20/05/2019), số lượng 10 viên cho thấy sản phẩm này có chứa sibutramine (LOD: 3,5ug/g).

Với Phiếu kiểm nghiệm số 9752/PKN-VNKQG, thời gian kiểm nghiệm từ 18-25/5/2018, sản phẩm viên giảm cân Cường Anh cũng cho kết quả tương tự: sibutramine (LOD: 3,5ug/g).

Không chỉ như thế, đối với sản phẩm viên uống tăng cân an toàn (NSX: 27/4/2018 và HSD: 27/4/2019) của công ty này, Phiếu kiểm nghiệm của Viện Kiểm nghiệm vệ sinh an toàn thực phẩm Quốc gia cho biết viên uống tăng cân Cường Anh có chứa chất Dexamethasone (1,3mg/g).

Sibutramine là dược chất được chỉ định để điều trị béo phì với liều sử dụng tối đa 15mg/ngày. Thuốc gây các phản ứng phụ như chán ăn, táo bón, khô miệng, mất ngủ, nhịp tim nhanh, đánh trống ngực, tăng huyết áp, giãn mạch, chóng mặt, nhức đầu, lo âu, ra mồ hôi, rối loạn vị giác. Vì tác dụng phụ nguy hiểm là gây bệnh tim mạch ở những người có nguy cơ cao, ngày 14/4/2011, Cục Quản lý Dược Bộ Y tế đã có văn bản số 5149/QLD-CL đình chỉ lưu hành và thu hồi toàn bộ thuốc chứa hoạt chất sibutramine do có tác dụng không mong muốn (đăng tải công khai trên báo chí).

Còn Dexamethasone thực chất là một loại corticoid. Dexamethasone có nhiều tác dụng phụ có hại cho cơ thể như giữ muối, giữ nước làm cơ thể bệnh nhân mập ra, bụng to, chân tay teo lại, da mỏng dễ bầm máu, có khi nứt da bụng; tăng huyết áp; đái tháo đường; loét dạ dày tá tràng; làm giảm sức đề kháng của cơ thể, dẫn đến dễ bị nhiễm trùng; loãng xương; nổi mụn trứng cá, rậm lông; teo cơ, đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp; có khi gây chứng tâm thần kinh như mất ngủ, nóng nảy, kém chú ý, cơn hưng phấn hay trầm cảm; làm trẻ chậm phát triển chiều cao.

Dexamethason có thể gây rối loạn kinh nguyệt, loãng xương, teo cơ. Với những tác dụng phụ nguy hiểm như vậy, dược chất này không được phép sử dụng trong thực phẩm chức năng.