Tổng Bí thư: Sáp nhập tỉnh phải là “hai cộng hai lớn hơn bốn”

Sáng 21/4, tại TP HCM, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chủ trì và có bài phát biểu quan trọng tại buổi gặp mặt cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu khu vực miền Nam, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025).

Chúng ta có 3 việc quan trọng trong năm 2025

Tại buổi gặp mặt, người đứng đầu Đảng đã báo cáo với cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu khu vực miền Nam về một số vấn đề Nhân dân đang rất quan tâm, nhất là những chủ trương liên quan đến "quốc kế - dân sinh".

Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, Ban Chấp hành Trung ương xác định nhiệm vụ trọng tâm trước mắt hiện nay gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định, an ninh - trật tự trong nước và khu vực.

Trong đó, chúng ta tập trung vào 5 nhiệm vụ: Tiếp tục xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, đủ sức lãnh đạo đất nước; đoàn kết thống nhất mọi tầng lớp nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, tạo sức mạnh để chiến thắng; xây dựng bộ máy Nhà nước tinh, gọn, mạnh, kiến tạo, phục vụ Nhân dân; xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đủ sức vượt qua mọi khó khăn gian khổ, không để bị động bất ngờ trong bất cứ tình huống nào; có một đường lối đối ngoại phù hợp, vì lợi ích quốc gia, vì lợi ích dân tộc, duy trì được hòa bình ngay trong nội bộ, giữ vững sự ổn định đất nước, đảm bảo đẩy lùi những xung đột, nguy cơ chiến tranh, để nhân dân được sống trong hòa bình, ổn định.

Đồng thời phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định 2 mục tiêu 100 năm, đến năm 2030 trở thành nước công nghiệp hiện đại có thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao. Như vậy phải có tốc độ phát triển nhanh thì mới đạt được các mục tiêu này.

Cùng với đó là nâng cao đời sống của Nhân dân. Đây cũng là mục tiêu của xã hội xã hội chủ nghĩa, là đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của Nhân dân.

Tổng Bí thư Tô Lâm gặp mặt cán bộ lão thành cách mạng, người có công, gia đình chính sách tiêu biểu khu vực miền Nam, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025). Ảnh: NLĐ.

Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, trong năm 2025, chúng ta có 3 việc quan trọng. Thứ nhất là phải chuẩn bị thật tốt đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội lần thứ XIV của Đảng, theo kế hoạch diễn ra vào quý I năm 2016. Mọi công việc phải tiến hành theo đúng tiến độ. Văn kiện đã được chuẩn bị cơ bản, sẽ được gửi đến các tổ chức đảng để quán triệt, thảo luận về những định hướng lớn của Đảng. Tinh thần là văn kiện phải xây dựng rất ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm, dễ tổ chức, dễ kiểm tra, thực sự đi vào lòng dân. Muốn tổ chức tốt Đại hội thì bộ máy tổ chức phải rất rành mạch, rõ ràng từ cấp xã, cấp tỉnh, các cấp ngành.

Thứ hai là, Hội nghị Trung ương 11 khoá XIII vừa qua đã bàn rất kỹ về chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy nhằm xây dựng Nhà nước kiến tạo, phục vụ Nhân dân. Toàn thể các đồng chí đảng viên và nhân dân cả nước đã biết và ủng hộ chủ trương này để thực hiện các mục tiêu phát triển đất nước.

Thứ ba là, năm 2025, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trở lên. Để đạt được mục tiêu này, chúng ta phải hoàn thiện đồng bộ hạ tầng về chiến lược như hạ tầng giao thông, năng lượng và hạ tầng số.

"Bộ Chính trị cũng sẽ sớm ban hành Nghị quyết về kinh tế tư nhân, coi kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia, tạo điều kiện để kinh tế tư nhân tham gia sâu rộng hơn nữa vào nền kinh tế đất nước, để ai ai cũng có việc làm, mọi người đều hăng say lao động sản xuất, tạo ra nhiều của cải vật chất cho xã hội", Tổng Bí thư cho biết.

Tổng Bí thư nhấn mạnh, mục tiêu lớn nhất, trọng tâm nhất, cấp thiết nhất lúc này là phát triển kinh tế xã hội để nâng cao đời sống của Nhân dân, để cho mọi người dân từ nông thôn tới thành thị, từ nông dân tới công nhân, từ cụ già tới các cháu bé phải có cơm ăn áo mặc, có cuộc sống an toàn, hạnh phúc; không chỉ ăn no, mặc ấm mà còn phải tiến tới ăn ngon, ăn sạch, mặc đẹp, sống vui, sống khỏe. Đảng có trách nhiệm thỏa mãn nhu cầu ngày một cao hơn về đời sống tinh thần và vật chất cho mọi người dân.

Những quyết định miễn học phí cho học sinh từ mẫu giáo tới hết phổ thông trung học; tăng cường hỗ trợ bảo hiểm y tế cho người dân có hoàn cảnh khó khăn, phấn đấu để mỗi người dân được kiểm tra sức khỏe định kỳ hằng năm; xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi toàn quốc trong năm 2025; thực hiện các chính sách xã hội thể hiện tính ưu việt của chủ nghĩa xã hội đối với người lao động, người có hoàn cảnh khó khăn, người có công với cách mạng, Nhân dân ở những vùng kháng chiến trong chiến tranh, vùng bị chiến tranh tàn phá... đều là "những việc cần làm ngay" mà Trung ương, Chính phủ đã đề ra.

Sáp nhập tỉnh không đơn giản là “hai cộng hai bằng bốn”

Về chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, Tổng Bí thư Tô Lâm nhánh mạnh, đây là chủ trương xuất phát từ tầm nhìn chiến lược cho sự phát triển đất nước lâu dài.

Mục tiêu bao trùm của chủ trương này là làm sao nhanh chóng mang lại cuộc sống thực sự ấm no hạnh phúc cho Nhân dân, đất nước ngày một hùng cường; để Việt Nam hội nhập mạnh mẽ hơn vào nền chính trị thế giới, nền kinh tế quốc tế và nền văn minh nhân loại; mở rộng không gian phát triển, tạo lợi thế so sánh và dư địa phát triển mới cho các đơn vị hành chính mới.

Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, việc sáp nhập tỉnh nhằm tạo ra những động năng mới, tiềm năng mới, không gian mới cho phát triển. Ảnh: VietnamNet.

Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã thảo luận đánh giá kỹ lưỡng, cân nhắc nhiều mặt và đi đến thống nhất cao về thực hiện chủ trương này. Nhân dân cả nước đồng tỉnh ủng hộ và coi đây thực sự là một cuộc cách mạng.

Theo Tổng Bí thư, sau sắp xếp, sáp nhập các tỉnh Nam Bộ (từ Bình Thuận trở vào, tính cả Lâm Đồng và Đắk Nông) từ 22 tỉnh, thành phố xuống còn 9 tỉnh, thành phố, điều này tạo nên không gian phát triển đa dạng, cả về tự nhiên, kinh tế, văn hóa, đặc biệt đã tận dụng tối đa hình thái không gian biển để kích hoạt liên thông núi rừng - đồng bằng - biển đảo nhằm bổ sung, tương tác, hỗ trợ cùng nhau phát triển nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hóa vùng miền, địa phương; tạo động lực mới để một số tỉnh có thể trở thành thành phố trực thuộc trung ương. Đồng thời tạo nền tảng hình thành trung tâm kinh tế lớn trong tương lai gần tương tự như Singapore, Thượng Hải, Dubai, Luân Đôn, New York...

Người đứng đầu Đảng nhấn mạnh, việc sáp nhập tỉnh nhằm tạo ra những động năng mới, tiềm năng mới, không gian mới cho phát triển; không chỉ đơn giản là "hai cộng hai bằng bốn" mà phải là "hai công hai lớn hơn bốn".

Nêu dẫn chứng cụ thể, Tổng Bí thư cho biết, Cần Thơ - Hậu Giang - Sóc Trăng; Bến Tre - Trà Vinh - Vĩnh Long trở thành 2 tỉnh mới có thế "Kiềng ba chân" vững vàng bước vào kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng và giàu có. Sức mạnh mới chắc chắn nhân lên nhiều lần.

Nhân dân các tỉnh Bình Dương, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ, Hậu Giang mới sẽ trở thành người dân có biển, có núi rừng. Tây Ninh có cửa sông lớn nối ra biển lớn. "Người vùng cao" Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng và "Người đồng bằng" Đồng Tháp, Đồng Nai, Vĩnh Long trở thành "Người dân có biển".

Đối với TP HCM, Tổng Bí thư cho biết, trong không gian phát triển mới, các địa phương sẽ bổ sung, hỗ trợ, liên kết, đồng hành cùng tiến bước. TP HCM mở rộng sẽ không chỉ bao gồm TP HCM hiện nay cùng Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu, mà còn gắn bó sâu sắc hơn với toàn bộ các tỉnh, thành phố như Đồng Nai, Tây Ninh, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Cần Thơ, An Giang... để "tái thiết kế chiến lược phát triển vùng", nhằm phát huy tối đa lợi thế riêng biệt của từng địa phương để tạo nên một tổng thể mới vượt trội hơn tổng các phần cộng lại.

TP HCM mới sẽ trở thành đầu tàu, động lực lan tỏa phát triển mạnh mẽ cho toàn vùng Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ, Tây Nguyên và Nam Trung Bộ. Nhưng đồng thời, chính sự tham gia, hợp tác, bổ sung nguồn lực từ các tỉnh thành phía Nam – với những thế mạnh về đất đai, lao động, công nghiệp, nông nghiệp, logistics, du lịch, văn hóa – cũng sẽ là nguồn lực thiết yếu, làm mạnh mẽ hơn sức bật và tầm vóc của TP HCM mở rộng. Đây là quá trình cùng phát triển, cùng nâng tầm, với mối quan hệ hỗ trợ, bổ sung lẫn nhau, cùng hướng tới mục tiêu chung là hình thành một cực tăng trưởng mới có sức cạnh tranh toàn cầu, thân thiện, bền vững, và giàu bản sắc.

Sứ mệnh mới cho TP HCM mở rộng không chỉ là trở thành siêu đô thị quốc tế dẫn dắt khu vực, mà còn là trung tâm liên kết phát triển toàn diện giữa thành phố và vùng – trong đó, các tỉnh phía Nam không chỉ "đồng hành", mà còn chủ động đóng vai trò đối tác chiến lược, cùng kiến tạo không gian kinh tế, văn hóa, xã hội chung. TP HCM mới sẽ thành công nếu cả vùng cùng phát triển; và vùng sẽ thăng hoa khi có TP HCM dẫn dắt, hợp tác, chia sẻ, cùng nhau tiến về phía trước.

TP HCM mở rộng sẽ là trung tâm tài chính, thương mại, logistics, công nghiệp công nghệ cao và du lịch biển quy mô khu vực, đóng vai trò then chốt trong mạng lưới kinh tế và sáng tạo quốc gia và khu vực. Định hướng phát triển thành phố dựa trên nền tảng công nghệ số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thúc đẩy phát triển bền vững về môi trường, xây dựng một xã hội hài hòa, rộng mở, gắn kết và văn minh, tích hợp, kết tinh những giá trị tiên tiến nhất, tinh hoa nhất của châu Á và thế giới.

TP HCM mở rộng sẽ đóng vai trò hạt nhân, động lực lan tỏa cho sự phát triển toàn diện của vùng Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ, và rộng hơn nữa là Tây Nguyên và Nam Trung Bộ. Sự phát triển của thành phố gắn liền, tương hỗ với sự phát triển của các tỉnh thành trong vùng; TP HCM không chỉ dẫn dắt, mà còn liên kết chặt chẽ, khai thác tối đa lợi thế bổ sung lẫn nhau, xây dựng một không gian kinh tế - văn hóa liên vùng, tạo thành một cực tăng trưởng mới mang tầm cỡ khu vực và quốc tế.

Theo Tổng Bí thư, tong quá trình sáp nhập tỉnh, cần đảm bảo phát huy nguồn nhân lực chất lượng cao từ tất cả các địa phương liên quan, việc bố trí cán bộ phải chọn được người có năng lực tốt, bảo đảm cân đối, hài hòa và đoàn kết, khai thác tối đa tài năng, kinh nghiệm quản lý từ nhiều địa phương; là cán bộ dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám hy sinh vì lợi ích chung.

Cùng đó là đồng bộ hóa quy hoạch không gian phát triển, xây dựng hệ thống hạ tầng liên thông, hiện đại và tích hợp, kể cả hạ tâng giao thông, hạ tầng viễn thông, hạ tầng đô thị, hạ tầng công nghiệp... không chỉ trong phạm vi trong đơn vị hành chính mới mà còn kết nối hiệu quả với các tỉnh trong vùng, hình thành mạng lưới hạ tầng đồng bộ của cả vùng.

Thống nhất hệ thống pháp lý và thủ tục hành chính: Xây dựng bộ quy chuẩn chung cho đơn vị hành chính mới trên cơ sở hài hòa, kế thừa và nâng cấp từ thực tiễn của từng địa phương. Đồng thời, rà soát toàn bộ các quy định hiện hành, đảm bảo sự minh bạch, thuận tiện, hỗ trợ tốt nhất cho người dân và doanh nghiệp cả trong và ngoài đơn vị hành chính mới.

Quản lý đất đai và tài sản công một cách công khai, minh bạch và chuyên nghiệp, đặc biệt lưu ý các khu vực có tiềm năng phát triển lớn, nhằm tránh thất thoát, lãng phí, lợi ích nhóm; thực hiện lắng nghe, giải thích, đối thoại và đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp và các địa phương trong vùng. Làm cho người dân hiểu đúng, tin tưởng, tự hào và tích cực tham gia vào quá trình cơ cấu đơn vị hành chính mới là nhiệm vụ chúng, cơ hội chung của tất cả mọi người.

Sau sáp nhập, Tổng Bí thư yêu cầu hình thành một không gian phát triển liên kết chặt chẽ, đồng bộ giữa các khu vực mới và cũ, về quy hoạch không gian, tài chính, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và quản lý đô thị; đồng thời thiết lập các cơ chế phối hợp vùng để đảm bảo sự phát triển bền vững, ổn định và lâu dài cho toàn khu vực Đông Nam Bộ, Tây Nam Bộ.

Đồng thời điều chỉnh và tối ưu hóa ngân sách, nguồn lực đầu tư, với nguyên tắc phân bổ hợp lý, hiệu quả cho phát triển hạ tầng giao thông liên vùng, dịch vụ công chất lượng cao; đồng thời khuyến khích sự tham gia nguồn lực giữa các tỉnh thành phía Nam theo cơ chế liên kết đầu tư vùng.

Chăm lo an sinh xã hội toàn diện, đảm bảo không để ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình phát triển; ưu tiên giải quyết thu hẹp mức chênh lệch phát triển giữa các địa bàn, nhất là các khu vực mới sáp nhập và các địa khó khăn; bảo vệ nghiêm tài nguyên thiên nhiên, môi trường sinh thái, nhất là tại các tỉnh sáp nhập vừa có rừng, vừa có biển; phát triển phải bền vững, hài hòa giữa kinh tế, xã hội và môi trường cho thế hệ hôm nay và mai sau.

Cùng với đó là nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, văn hóa – thể thao, từng bước thu hẹp khoảng cách chất lượng dịch vụ công giữa các khu vực giữa các đơn vị sáp nhập; xây dựng một nếp sống văn minh, hiện đại, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc; bảo đảm tốt hơn an ninh xã hội, an toàn để mỗi người dân đều có quyền tự hào, có trách nhiệm đóng góp và hưởng thụ thành quả phát triển.

Củng cố vững chắc quốc phòng, an ninh trật tự, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội trong mọi tình huống, đặc biệt trong bối cảnh địa phương có quy mô lớn, tính liên kết vùng cao và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Ngoài ra là việc không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực và sức chiến đấu của các cấp ủy đảng. Mở rộng, xây dựng hệ thống chính trị thực sự trong sạch, vững mạnh; tổ chức bộ máy chính quyền tinh gọn, hiệu quả, hiệu lực, hiện đại, thấm nhuần phương châm "của dân, do dân, vì dân", đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của Nhân dân trong bối cảnh phát triển mới.