Thảm họa thiên nhiên tồi tệ nhất lịch sử Hawaii

Hàng nghìn người thành vô gia cư

Đám cháy bắt đầu từ ngày 8/8 đã thiêu rụi hơn 2.000 căn nhà tại Lahaina (một trong những địa điểm thu hút khách du lịch của đảo Maui thuộc Hawaii) đẩy hàng nghìn người vào cảnh vô gia cư. Quá trình khắc phục hậu quả có thể tốn nhiều năm cùng hàng tỷ USD.

Đến thời điểm hiện tại vẫn còn 6 vụ cháy đang tiếp diễn ở đảo Maui và đảo Lớn. Giới chức địa phương cho biết đám cháy ở Lahaina được khống chế 85%. Nhiều địa danh lịch sử của thị trấn đã biến mất.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã tuyên bố “tình trạng thảm họa” đối với khu vực này và gọi đây là “thảm họa thiên nhiên tồi tệ nhất lịch sử”. Trong khi đó, số người thiệt mạng và thiệt hại ước tính đã vượt trên thảm họa sóng thần tại Hawaii vào năm 1960 khiến 61 người thiệt mạng.

Ngọn lửa dữ dội biến thị trấn du lịch nổi tiếng trở thành nơi hoang tàn (Ảnh: Reuters)trở thành nơi hoang tàn (Ảnh: Reuters)

Ông Leonard, sinh sống 44 năm ở thị trấn Lahaina trở thành người vô gia cư chỉ sau một đêm, khi trận cháy rừng càn quét khu vực. Nhà và xe của Leonard đã bị ngọn lửa thiêu rụi. Ông cũng phải trải qua 4 tiếng kinh hoàng tháo chạy khỏi đám cháy.

“Tôi chẳng còn lại gì, giờ đã trở thành kẻ không nhà”, ông Leonard nói. Ông kể lại mình không hay biết về vụ cháy rừng cho đến khi thấy khói xộc vào căn hộ. Ông đã không nắm được tin tức gì suốt cả ngày do mất điện từ sáng sớm. Điều đó khiến ông cùng các hàng xóm không kết nối được internet hay di động.

Anh Riley Curran, một cư dân khác tại đây cho hay đã chạy thoát khỏi ngôi nhà trên đường Front bằng cách leo lên một tòa nhà chung cư lân cận để nhìn rõ hơn ngọn lửa đang bùng lên. Anh cho biết rất khó để ngăn chặn thảm họa bởi vì nó xảy ra quá nhanh.

Anh Curran lớn lên ở California và từng chứng kiến những trận cháy rừng khủng khiếp nhưng chưa bao giờ thấy một đám cháy nào thiêu rụi cả một thị trấn chỉ trong 4 giờ như vậy.

Thảm họa thiên nhiên tồi tệ

Các nhà khoa học nhận định, Hawaii vốn là hòn đảo nhiệt đới ẩm ướt nhưng với tình trạng biến đổi khí hậu hiện nay, việc cháy rừng dữ dội xảy ra ở Hawai không phải quá bất thường nữa.

Theo nghiên cứu của Đại học Hawaii và Đại học Colorado, từ năm 1990, lượng mưa tại các địa điểm giám sát đã thấp hơn 31% trong mùa mưa và thấp hơn 6% trong mùa khô.

Theo Abby Frazier, nhà khí hậu học tại Đại học Clark, người đã nghiên cứu về Hawaii: La NiNa - một hiện tượng thời tiết thường đi kèm với gió và mưa lớn đã bắt đầu yếu hơn từ những năm 1980. Tiến sĩ Frazier cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng La Nina suy giảm nên Hawaii không thể thoát khỏi hạn hán, cháy rừng.

Bên cạnh đó, khi nhiệt độ tăng cao, những đám mây tại Hawaii sẽ trở nên thưa thớt dẫn đến lượng mưa suy giảm nghiêm trọng. Ngoài ra, các cơn bão lớn đã di chuyển về phía Bắc theo thời gian nên lượng mưa mà Hawaii nhận được cũng dần trở nên ít hơn.

Hàng ngàn người bị mất nhà cửa sau thảm họa cháy rừng ở Hawaii (Ảnh: AP)

Theo bà Abby, tín hiệu của biến đổi khí hậu đang ngày một rõ ràng tại Hawaii. Dữ liệu do Cơ quan Giám sát Hạn hán Mỹ cũng cho thấy gần 16% quận Maui - nơi các đám cháy rừng bùng phát - đang trong tình trạng hạn hán nghiêm trọng và 20% nằm trong báo động hạn hán vừa phải.

Hạn hán và gió lớn đã khiến cháy rừng lan rộng. Ngoài ra, vị trí địa lý và nguồn lực hạn chế cũng là một trong những nguyên nhân cản trở việc cứu hỏa tại Hawaii. Giới chức tiểu bang đã mở cuộc điều tra về sự ứng phó của chính quyền địa phương trong vụ cháy rừng.

Theo AP, các hồ sơ từ cơ quan quản lý thảm họa của Hawaii cho thấy, còi báo động đã không được kích hoạt khi ngọn lửa bùng phát.

Nhiều người sống sót ở Lahaina nói rằng họ không nghe thấy bất kỳ tiếng còi cảnh báo nào và chỉ nhận ra mình đang gặp nguy hiểm khi nhìn thấy khói bốc lên và nghe thấy các tiếng nổ gần đó. Khi đám cháy ập đến, một số người đã nhảy xuống biển để tránh bị thiêu rụi.

“Hoàn toàn không có lời cảnh báo nào; Không có ai tới và cảnh báo chúng tôi cũng như không có bất kỳ chiếc xe cứu hỏa nào có mặt ở đây”, cô Lynn Robinso, người dân Lahaina, kể lại.

Được biết, hòn đảo có còi báo động khẩn cấp để phát cảnh báo khi xảy ra thiên tai hoặc các mối nguy hiểm khác. Tuy nhiên, dường như những chiếc còi này đã không hoạt động khi đám cháy bùng lên.

Thống đốc bang Hawaii Josh Green chia sẻ trên đài CNN rằng các cảnh báo khẩn cấp về đám cháy đã được gửi đi thông qua tin nhắn, email và cả cuộc gọi. Tuy nhiên, người dân có thể đã không nhận được do tình trạng mất điện và mất sóng di động trên diện rộng đã cắt đứt hầu hết liên lạc ở Lahaina…