Quất Tứ Liên - Không mua nhanh… là hết
Làng quất Tứ Liên tất bật vào vụ Tết Tân Sửu Những chuyến xe chở Tết về nhà Quất thỏi vàng, thỏi bạc lạ mắt được săn đón |
Độc, lạ, đáp ứng nhu cầu mọi khách hàng
Quất Tứ Liên (phường Tứ Liên, quận Tây Hồ, Hà Nội) đã nổi tiếng với vẻ đẹp riêng, trở thành thương hiệu của người Hà Nội. Vì thế, trước mỗi dịp Tết đến khoảng 2 tháng, làng nghề quất Tứ Liên đã khá nhộn nhịp.
Cây quất Tứ Liên dáng bonsai đã trở thành thương hiệu |
Đến làng nghề quất Tứ Liên những ngày cuối tháng 12, chúng tôi được cảm nhận không khí tất bật ở nơi đây. Trong khi người vợ đang kiểm tra độ ẩm những gốc quất bằng phương pháp tưới tự động thì anh Dương Tuấn Quỳnh (chủ thương hiệu quất Dương Gia) đang giới thiệu về những gốc quất cho khách trưng Tết năm nay.
Một tác phẩm quất Tứ Liên kí đá |
Theo anh Quỳnh, nhà vườn Dương Gia có khoảng 4.000 gốc quất, đến thời điểm này hơn 1/3 gốc quất đã có chủ. Năm nay ngoài tập trung vào những sản phẩm mang thương hiệu quất Dương Gia như quất Kí đá, quất Bon sai thì để đáp ứng nhiều hơn nhu cầu khách hàng, nhà vườn cũng có các sản phẩm quất Mèo cho năm Quý Mão (chậu cây hình Mèo, cây trồng dáng Mèo).
Năm nay được mùa, cây quất Tứ Liên đang có cả hoa, lá lộc non, quả nhiều |
Được biết, những năm đầu, để quảng bá cho thương hiệu quất Dương Gia, gia đình anh có mở các đại lý ở một số tỉnh, quận huyện trong TP Hà Nội. Nhưng đến nay chỉ có cơ sở chính ở phường Tứ Liên và một đại lý ở Hà Đông (Hà Nội). Quất cũng được tiêu thụ nhiều ở miền Bắc và chủ yếu là nguồn khách quen vì đã chơi quất Tứ Liên là sẽ khó hài lòng với loại quất khác. Quất Dương Gia cũng là một trong hai sản phẩm OCOP 4 sao của quận Tây Hồ.
“Quất Tứ Liên lá xanh đậm, khoẻ, quả to, bóng đẹp, cây chơi bền. Đó là những tiêu chí đầu tiên để khách hàng lựa chọn loại cây này” - anh Quỳnh khẳng định.
Quất Tứ Liên lá có màu xanh đậm, dày lá |
Đi theo con đường riêng, là một trong những người đầu tiên đưa quất bonsai về trồng và bán tại làng quất Tứ Liên cách đây hơn chục năm, đến nay, vườn quất của nghệ nhân quất duy nhất trong làng Tứ Liên - Bùi Thế Mạnh được nhiều người biết đến, có uy tín trên thị trường Hà Nội và nhiều địa phương. Vườn quất Thế Mạnh còn là điểm du lịch tham quan trong tour khám phá làng nghề Hà Nội của nhiều đoàn khách trong và ngoài nước.
Nghệ nhân Thế Mạnh giới thiệu một tác phẩm quất trồng trong bình lọ (gốm Chu Đậu - dòng gốm nổi tiếng của Hải Dương) có tuổi đời cao, dáng thế theo ý gia chủ đặt hàng |
Nghệ nhân Thế Mạnh chia sẻ: “Nói đến quất thế bonsai là nói đến quất Tứ Liên. Cây có dáng thế cầu kỳ, không bung xoè, dáng uốn dẻo tay, lá, quả to, dày, chơi bền. Với một người bình thường, không cần chăm bón cầu kỳ thì cây chơi được 3 - 4 tháng nếu để khô nước, còn lại có thể để quanh năm. Cây quất quan trọng nhất là tưới nước. Mỗi ngày khoảng 1 chai nước nửa lít, mùa hè thì 3 chai. Mùa Tết thì cây đang phải nuôi hoa, quả nên tưới nhiều hơn. Quất Tứ Liên được trồng trong bình gốm phù hợp với thế cây. Khách cũng có thể đặt cây quất theo nhu cầu trước 1 năm để năm sau có cây như ý.
Diện tích trồng quất Tứ Liên năm nay tăng khoảng 1 - 2 ha.
Tác phẩm của nghệ nhân quất Thế Mạnh |
Điều đặc biệt là nhà vườn quất Tứ Liên “không mong bán hết quất”, vì cây năm nay non có thể chỉ bán được 1 triệu, nhưng sang năm cây lớn, dáng đẹp hơn, uốn thế dẻo hơn… thì có thể bán được 3 - 4 triệu do được chăm sóc với kỹ thuật cao và nó có giá trị như một tài sản”.
Khách đến tận vườn để lựa chọn cho mình một cây quất Tứ Liên về chơi tết |
Vợ chồng anh Quang là một trong những vị khách đã gắn bó với quất Tứ Liên vài năm nay mỗi dịp Tết đến. Năm nay có nhà mới, nên gia đình anh Quang quyết định không mua lọ quất bé như mọi năm, mà sắm hẳn bình quất to, cao, có cả hoa, lá, nụ và nhiều quả xanh, chín. Tuy nhiên, khi đến nhà vườn, trước hàng trăm sản phẩm “cây nào cũng đẹp, rất khó chọn”, vợ chồng anh Quang đã quyết định bỏ ra hơn 4 triệu để đặt cọc thuê một bình quất cao khoảng 3m, trồng trong bình gốm Bát Tràng đường nét tinh xảo. Anh Quang cho biết: “Cây đẹp, bình đẹp, mặc dù dễ chăm sóc, nhưng tôi muốn mỗi năm lại có một bình quất mới nên tôi chọn thuê cây, để năm nào cũng có bình quất đẹp. Quất Tứ Liên thì yên tâm hoàn toàn, chơi được ra Tết luôn”.
Nâng tầm quất Tứ Liên
Không chỉ dừng lại ở những sản phẩm quất đã “đóng đinh” thương hiệu “quất Tứ Liên” – quất thế bonsai, năm nay, các nhà vườn còn trồng xen thêm hoa cúc các loại vào các bình quất để sản phẩm thêm rực rỡ, tươi mới.
Người dân Tứ Liên chăm sóc cho cây quất |
Được biết, sang năm 2023, một số nhà vườn đã lên ý tưởng triển khai các chế phẩm từ quất để thương hiệu quất Tứ Liên được nhắc đến quanh năm chứ không dừng lại trong dịp Tết như mứt quất, trà quất và các sản phẩm có sử dụng nguyên liệu từ quất…
Các sản phẩm quất phục vụ Tết |
Góp phần không nhỏ cho thương hiệu quất đi lên là cấp uỷ, chính quyền, hệ thống chính trị, đoàn thể của quận Tây Hồ và phường sở tại. Chủ tịch UBND phường Tứ Liên, quận Tây Hồ Đoàn Văn Dương cho biết, để hỗ trợ người dân duy trì nghề truyền thống, phường triển khai cho bà con vay vốn qua ngân hàng chính sách hàng năm để mua cây giống; đến dịp Tết tuyên truyền bằng băng rôn, khẩu hiệu quảng bá để bà con tự quảng bá thương hiệu qua mạng xã hội, bán trực tiếp, hội chợ cây cảnh, tạo điều kiện cho bà con trong quá trình vận chuyển, buôn bán đảm bảo giao thông, trật tự thông thoáng, môi trường sạch sẽ, văn minh thương mại để du khách đến mua bán thuận lợi. Đặc biệt, có đề án đảm bảo hạ tầng khu vực bê tông hoá dẫn vào các khu vực trồng trọt, giao thương thuận lợi, đề án quý I/2023 sẽ triển khai; Không có tình trạng mồi chài mua hàng. UBND phường chỉ đạo Hội làng nghề Quất (thành lập từ năm 2000) nghiêm túc thực hiện việc đánh số, có biển hiệu, thông tin cụ thể của nhà vườn, gần Tết treo đèn lồng, đủ ánh sáng phục vụ buôn bán kể cả ban đêm.
Quất - Cúc: Cặp đôi hứa hẹn sẽ làm hài lòng nhiều khách hàng |
Theo đại diện UBND phường Tứ Liên, năm 2023, phường đã có kế hoạch tổ chức Hội chợ Quất cảnh nghệ thuật Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 trên địa bàn. Đây là hoạt động lớn để Nhân dân Thủ đô và các tỉnh bạn biết đến địa danh mạnh đất Tứ Liên nhiều hơn – nơi khởi nguồn cây quất cảnh nghệ thuật và duy trì hàng năm nhằm giữ gìn nghề truyền thống.
Quất Tứ Liên căng mọng, chờ đến tay khách hàng |
Đây cũng là dịp để phục vụ nhu cầu của Nhân dân Thủ đô và du khách thập phương đến thăm quan du lịch, tìm hiểu thị trường và mua sắm sản phẩm quất cảnh tại các nhà vườn.
Quảng bá giới thiệu “Quất cảnh Tứ Liên” nâng tầm cao giá trị tinh thần, nét đẹp sản phẩm cây quất cảnh nghệ thuật của địa phương trong dịp Tết Cổ truyền của dân tộc; Tạo điều kiện thuận lợi cho các hộ sản xuất, kinh doanh quất cảnh và các loại hoa, cây cảnh trên địa bàn phường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp truyền thống.
Một tác phẩm quất Tứ Liên |
Huy động các ban ngành, đoàn thể, hội viên Hội làng nghề tích cực tham gia tổ chức Hội chợ Quất cảnh nghệ thuật. Ngoài ra còn quảng bá các sản phẩm thế mạnh khác như đào, hoa, cây cảnh các loại để tạo nên cảnh quan chợ phong phú, đa dạng.
Theo kế hoạch, hội chợ được nhiều người yêu quất Tứ Liên mong đợi sẽ được khai mạc từ 9h ngày 30/12/2022 (tức 8/12 âm lịch) tại trụ sở UBND phường Tứ Liên. Hội chợ sẽ diễn ra từ hôm khai mạc đến 21/1/2023. Người dân có thể chiêm ngưỡng, mua sản phẩm dọc tuyến phố Tứ Liên.
Ở Tứ Liên có hơn 400 hộ trồng quất với hơn 100.000 cây, nhà ít thì cũng phải 200 – 300 cây, nhà nhiều thì trồng hàng nghìn cây. Quất Tứ Liên được trồng trong bình, vận chuyển dễ, an toàn vì cây đã được chăm bón khoẻ. Nếu mua trước khoảng nửa tháng, 20 ngày, cây vẫn phát triển khoẻ mạnh bình thường, chăm bón duy trì dễ dàng. Hai năm trước do dịch lượng tiêu dùng giảm, năm nay tăng, có khi người dân Thủ đô không mua nhanh sẽ hết cây đẹp. Năm nay cây đắt nhất tầm 60 triệu. |