Tăng tốc triển khai, mở rộng quy mô khu công nghiệp

Theo báo cáo của Ban Quản lý các KCN tỉnh Phú Thọ, trong quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 của 3 tỉnh cũ trước khi sáp nhập (Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hòa Bình), Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt tổng cộng 58 KCN. Trong đó, Phú Thọ (cũ) có 13 KCN, Vĩnh Phúc (cũ) 29 KCN và Hòa Bình (cũ) 16 KCN. Quy hoạch này thể hiện rõ tầm nhìn dài hạn về xây dựng hạ tầng đồng bộ, tạo nền tảng phát triển kinh tế công nghiệp tại vùng trung du Bắc Bộ.

Đồng chí Trần Duy Đông, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ vừa chủ trì buổi làm việc với Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh về tình hình triển khai thực hiện các khu công nghiệp (KCN) và tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp trong các KCN trên địa bàn.

Tính đến hết tháng 7/2025, toàn tỉnh đã thành lập 28 khu công nghiệp, trong đó có 16 khu đã đi vào hoạt động, 4 khu đang trong quá trình xây dựng hạ tầng và 8 khu đang bồi thường, giải phóng mặt bằng, chưa khởi công. Dự kiến, trong năm 2025, tỉnh sẽ triển khai 5 dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng KCN, đồng thời tiến hành thẩm định và trình quyết định chủ trương đầu tư đối với 12 đồ án quy hoạch phân khu KCN.

Một số khu công nghiệp lớn đang được chú trọng thúc đẩy tiến độ như: KCN Thanh Ba (quy mô 360ha) và KCN Đoan Hùng (495ha). Hiện các đơn vị tư vấn và cơ quan liên quan đang nỗ lực hoàn thiện các bước cần thiết, với mục tiêu trình UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch KCN Đoan Hùng trong tháng 8 và KCN Thanh Ba đầu tháng 9/2025.

Bên cạnh những bước tiến rõ rệt trong quy hoạch và mở rộng, hoạt động sản xuất kinh doanh tại các KCN trên địa bàn tỉnh cũng đạt kết quả tích cực. Đến cuối tháng 6/2025, các KCN đang hoạt động đã thu hút 818 dự án đầu tư thứ cấp còn hiệu lực, trong đó có 311 dự án trong nước với tổng vốn 53.043 tỷ đồng, và 507 dự án FDI với tổng vốn lên tới 9,707 tỷ USD. Những con số này minh chứng cho sức hút của môi trường đầu tư tại Phú Thọ.

Vị trí địa lý của KCN Nam Bình Xuyên Green Park ngày 19/8 sẽ khởi công KCN này

Bên cạnh những kết quả tích cực, tình hình triển khai thực hiện các KCN trên địa bàn tỉnh còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Nổi bật là khó khăn trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng và giao đất cho chủ đầu tư. Hiện nay nhiều KCN đã đi vào hoạt động, đang xây dựng nhưng vẫn còn một phần diện tích đất chưa giải phóng mặt bằng, chưa được giao toàn bộ khu đất theo quy hoạch được duyệt. Toàn tỉnh có 7 KCN đã được thành lập, nhưng chưa được giao đất nên chưa khởi công xây dựng như: Sông Lô I, Phúc Yên, Nam Bình Xuyên, Bình Xuyên (giai đoạn 2) và Đồng Sóc tại Vĩnh Phúc (cũ); Bình Phú và Lạc Thịnh tại Hòa Bình (cũ).

Một vấn đề khác cũng đáng lưu tâm là phần lớn dự án đầu tư trong nước (DDI) trong KCN có quy mô nhỏ và vừa, chưa tạo sự liên kết mạnh mẽ với doanh nghiệp FDI, dẫn đến việc chuyển giao công nghệ và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu còn hạn chế. Số lượng doanh nghiệp trong tỉnh tham gia sâu vào chuỗi cung ứng của doanh nghiệp FDI vẫn còn rất khiêm tốn.

Mô hình nhà xưởng cao tầng, hiện đại tại Khu công nghiệp Nam Bình Xuyên Green Park

Sau sáp nhập, Ban Quản lý các KCN tỉnh vẫn chưa được phân cấp, ủy quyền thực hiện nhiều chức năng trọng yếu như: Quản lý quy hoạch, kiến trúc; quản lý hoạt động xây dựng; kiểm soát chất lượng và nghiệm thu công trình. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực tổ chức triển khai, giám sát tiến độ và hiệu quả các dự án trong KCN.

Ngoài ra, từ ngày 1/7/2025 một số quy định mới của pháp luật có hiệu lực thi hành, có sự xung đột với Nghị định về quản lý KCN, ảnh hưởng không nhỏ đến công tác quản lý và hoạt động thu hút đầu tư vào các KCN.

Một "nút thắt" khác là sự mất cân đối giữa quy hoạch đất KCN và chỉ tiêu sử dụng đất quốc gia được phân bổ. Quy hoạch tỉnh Phú Thọ (sau khi sáp nhập) thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đã quy hoạch 58 KCN với quy mô sử dụng đất là 14.055,36 ha nhưng chỉ tiêu quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia đến năm 2030 phân bổ trên địa bàn tỉnh Phú Thọ (sau khi sáp nhập) về đất KCN được Thủ tướng Chính phủ phân bổ tại Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 9/3/2022 mới chỉ là 8.801 ha, còn thiếu 5.254,36 ha.

Chỉ đạo quyết liệt, hành động đồng bộ

Để triển khai các KCN trên địa bàn tỉnh được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tăng cường công tác thu hút đầu tư vào các KCN trên địa bàn tỉnh, tại buổi làm việc mới đây với lãnh đạo UBND tỉnh Phú Thọ, Ban Quản lý các KCN tỉnh đã đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các ngành, địa phương giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc cho các KCN, trong đó tập trung giải quyết vướng mắc về bồi thường giải phóng mặt bằng, giao đất cho các chủ đầu tư hạ tầng KCN sớm được giao đất, triển khai dự án.

Đồng thời, đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường, Chính phủ sớm điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất quốc gia đến năm 2030 phân bổ trên địa bàn tỉnh Phú Thọ (sau khi sáp nhập) theo đất KCN được Thủ tướng Chính phủ phân bổ tại Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 9/3/2022 là 8.801 ha để đủ điều kiện triển khai các dự án hạn tầng KCN. Song song với đó, cần sớm ban hành các quy định về quản lý quy hoạch, kiến trúc; quản lý hoạt động xây dựng; quản lý chất lượng công trình, nghiệm thu công trình… trong đó quy định về phân cấp, uỷ quyền cho Ban Quản lý các KCN.

Ông Hoàng Long Biên, Trưởng Ban Quản lý các KCN tỉnh Phú Thọ thăm hỏi, làm việc lắng nghe giải quyết khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn

Trực tiếp chỉ đạo tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông nhấn mạnh: Sáp nhập tạo dư địa mở rộng không gian, tiềm năng phát triển KCN cho tỉnh. Tuy nhiên, hiện nay trong số 58 KCN được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong Quy hoạch tỉnh mới chỉ có 28 KCN được thành lập và việc phát triển các KCN là công việc khó. Do vậy, Ban Quản lý các KCN cần tập trung quán triệt, đôn đốc tháo gỡ khó khăn phát triển KCN.

Cùng với ưu tiên tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh thu hút đầu tư vào các KCN đã, đang triển khai xây dựng cần rà soát phân loại các KCN sắp triển khai cũng như lĩnh vực, ngành nghề thu hút đầu tư vào KCN; quan tâm đào tạo lao động cho KCN...

Đồng chí yêu cầu Ban Quản lý các KCN tỉnh chủ trì phối hợp với các sở ngành, địa phương xây dựng phương án phát triển KCN, đánh giá thực chất ưu tiên triển khai gắn với định hướng phát triển phù hợp với từng khu vực, địa phương; rà soát khó khăn của từng KCN để có phương án, kế hoạch hỗ trợ phù hợp; rà soát đôn đốc các dự án thứ cấp đang triển khai.

Tập đoàn Sumitomo muốn mở rộng đầu tư vào KCN Bình Xuyên - Yên Lạc II

Bên cạnh đó, yêu cầu Ban Quản lý KCN tỉnh khẩn trương trình văn bản đề xuất UBND tỉnh xin phân cấp phân quyền để giao sở ngành liên quan triển khai thực hiện; đôn đốc các chủ đầu tư vào cuộc quyết liệt để triển khai thực hiện khu công nghiệp đang thực hiện.

Cùng với đó, UBND tỉnh Phú Thọ cũng đã giao các sở, ngành liên quan vào cuộc đồng bộ, phối hợp cùng Ban Quản lý các KCN triển khai các giải pháp, tích cực vào cuộc tháo gỡ khó khăn trong phát triển các KCN trên địa bàn tỉnh như: Giao Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Ban Quản lý các KCN thực hiện đăng ký chỉ tiêu sử dụng đất và nghiên cứu xử lý vướng mắc đối với đất lâm trường; Sở Tài chính ưu tiên nguồn lực trong triển khai công tác quy hoạch, cũng như ưu tiên ngân sách thực hiện tái định cư trong giải phóng mặt bằng phát triển các KCN.

Với tinh thần chủ động, quyết liệt trong chỉ đạo, đồng bộ trong hành động, tỉnh Phú Thọ đang từng bước tháo gỡ những “điểm nghẽn” để hiện thực hóa mục tiêu xây dựng các KCN hiện đại, hiệu quả, tạo động lực phát triển kinh tế vùng sau sáp nhập. Việc nâng cao chất lượng hạ tầng, tăng tính liên kết giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước, đồng thời đảm bảo hài hòa lợi ích của người dân, nhà đầu tư và Nhà nước sẽ là những yếu tố quyết định sự thành công trong hành trình đưa Phú Thọ trở thành trung tâm công nghiệp phát triển năng động của vùng trung du và miền núi phía Bắc trong giai đoạn tới.