Nhìn lại vụ cháy Công ty Rạng Đông: Khó lãng quên

Đi ngang khu vực xảy ra vụ hỏa hoạn lớn tại Công ty cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông tại phố Hạ Đình, quận Thanh Xuân (Hà Nội), vẫn còn đấy những kho xưởng hoang tàn. Người dân sát cạnh tuy đã tiếp tục cuộc sống, nhưng khi được hỏi họ vẫn nhớ rõ cảnh chữa cháy đầy hỗn loạn hôm đó và không giấu nổi tâm lý lo ngại về ảnh hưởng tới sức khỏe do những hóa chất phán tán gây ra.

Khoảng 18h30 ngày 28/8, vụ cháy lớn bùng phát và khói đen bao trùm khu xưởng gần 6000m2 của Công ty cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông. Ngọn lửa lan sang khu dân cư, nhiều hộ dân phải sơ tán khỏi khu vực cháy.

Hàng trăm chiến sĩ phòng cháy chữa cháy với 50 xe cứu hỏa đã làm việc trắng đêm để khống chế đám cháy. Đến 1 giờ sáng ngày 29/8, cơ bản đám cháy được khống chế.

Khu xưởng Công ty Rạng Đông sau vụ cháy

Ngày 29/8, UBND phường Hạ Đình khuyến nghị người dân không ăn rau, hoa quả, gia cầm, cá, lợn được nuôi trong vòng bán kính 1 km kể từ tâm đám cháy tại Công ty Rạng Đông trong vòng 21 ngày. Theo nhiều chuyên gia, khuyến nghị của phường Hạ Đình là rất kịp thời và nội dung chính xác, chi tiết, có chuyên môn.

Đến ngày 30/8, Chủ tịch UBND phường Hạ Đình ra quyết định thu hồi văn bản trên khuyến cáo trên do ban hành không đúng thẩm quyền và không có cơ sở.

Sáng 30/8, các kỹ sư thuộc Chi cục Bảo vệ Môi trường thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã đến phố Hạ Đình, nơi xảy ra đám cháy tại Công ty Rạng Đông để đo chất lượng không khí. Tối 30/8, UBND quận Thanh Xuân (Hà Nội) cho biết, kết quả quan trắc nhanh cho thấy các thông số vi khí hậu, nhiệt độ, bụi... quanh khu vực nhà máy của Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông đều ở mức bình thường.

Cũng trong chiều 30/8, Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông cũng có văn bản gửi UBND quận Thanh Xuân và các cơ quan quản lý cấp trên cùng cổ đông, khách hàng về vụ cháy xảy ra vào ngày 28/8. Theo thông báo của Công ty Rạng Đông, ước tính thiệt hại ban đầu trong vụ cháy khoảng 150 tỉ đồng, trong đó số lượng sản phẩm có thể ảnh hưởng đến môi trường ước tính 480.000 sản phẩm bóng đèn huỳnh quang; 2 triệu sản phẩm đèn tròn công suất thấp; 1,6 triệu bóng đèn HQ compact.

Khu xưởng Rạng Đông được quây kín sau hỏa hoạn

Theo quan trắc của Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), lượng thủy ngân phát tán ra ngoài môi trường do vụ cháy từ 15,1 kg đến 27,2 kg, trong đó 480.000 bóng đèn huỳnh quang bị cháy có sử dụng thuỷ ngân lỏng có độc tính cao hơn viên Amalgam.

Hầu hết lượng thủy ngân trong các bóng đèn đã phát tán ra môi trường cùng với khói và khí thải của đám cháy. Ước tính phạm vi phát tán tối đa của khói thải khoảng 1,5 km, phạm vi ô nhiễm khoảng 200 m tính từ tường rào của nhà kho và theo hướng gió có thể ảnh hưởng đến khoảng cách 500 m.

Ngày 10/9, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã ký ban hành văn bản hỏa tốc về việc tiếp tục thực hiện một số giải pháp khắc phục hậu quả vụ cháy tại Công ty Rạng Đông (địa chỉ 87-89 Hạ Đình, phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân), trong đó có yêu cầu di dời công ty này khỏi nội thành.

Sáng 12/9, Bộ tư lệnh Hóa học và Bộ tư lệnh Thủ đô huy động hơn 100 chiến sĩ tham gia nhiệm vụ tẩy độc hiện trường vụ cháy nhà máy Rạng Đông.

Phạm vi tiêu tẩy rộng hơn 6.000 m2 gồm cả trong và ngoài Công ty Rạng Đông. Bộ tư lệnh Hóa học là đơn vị trực tiếp sử dụng thiết bị và công nghệ để làm việc này. Theo phương án đề ra, sau khi Binh chủng Hóa học phun thuốc để cô lập, tránh tình trạng bốc bay của thủy ngân, việc thu dọn mặt bằng sẽ diễn ra.

Cùng ngày, Viện Khoa học Hình sự Bộ Công an có Kết luận giám định số 5306/C09-P2 kết luận nguyên nhân vụ cháy. Theo đó, nguyên nhân cháy do sự cố điện ở bảng mạch điện tử của bóng đèn chiếu sáng đèn Led tại vị trí cách vách tôn phía Đông Bắc khoảng 7m, cách vách tôn phía Tây bắc 3,4m bên trong tầng 2 của kho bán thành phẩm, làm cháy các chi tiết bên trong của bóng đèn Led, sau đó cháy lan ra xung quanh, dẫn đến vụ cháy nói trên.

Lực lượng chức năng tại nơi xảy ra hỏa hoạn

Ngày 24/9, Công ty Cổ phần Môi trường đô thị và công nghiệp 10 (Urenco 10) đã bàn giao được 2.000m2 và đến chiều 25/9, bộ đội hóa học đã tẩy độc, làm sạch được toàn bộ diện tích này.

Tính đến 26/9, Urenco 10 đã thu gom, vận chuyển được hơn 1.300 tấn vật liệu, phế thải các loại, gồm: Vật liệu xây dựng nhà xưởng (xà gồ, sắt, thép,...) sau cháy khoảng 800 tấn; vật tư thành phẩm, bán thành phẩm bóng đèn sau cháy khoảng 500 tấn; bóng đèn huỳnh quang là 11,34 tấn.

Đã có Luật sư đưa ra ý kiến rằng cần phải khởi tố vụ cháy Công ty Rạng Đông để tiến hành điều tra, tuy nhiên tới nay cơ quan chức năng chỉ khắc phục hậu quả, không khởi tố.