Ngoại giao kinh tế giúp đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới

Nhân dịp kết thúc năm 2024 và chuẩn bị bước vào năm mới 2025, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã trả lời phỏng vấn báo chí về những dấu ấn ngoại giao trong năm qua, cũng như những phương hướng, nhiệm vụ của ngoại giao Việt Nam trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Trong bài trả lời phỏng vấn, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã nêu lên những dấu ấn của ngoại giao kinh tế.

Theo ông Bùi Thanh Sơn, ngoại giao kinh tế tiếp tục đóng góp tích cực vào những thành tựu kinh tế chung của đất nước dù kinh tế thế giới còn trong giai đoạn khó khăn. Nội hàm kinh tế ngày càng chiếm số lớn trong các hoạt động đối ngoại cấp cao và các cấp, qua đó kết nối, tranh thủ các đối tác như Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ… trong chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.

Chúng ta cũng tham gia các chuỗi cung ứng mới, mở rộng thị trường xuất khẩu thông qua 17 hiệp định thương mại đã ký kết; đón bắt làn sóng chuyển dịch đầu tư ở khu vực, thu hút FDI chất lượng cao và ODA thế hệ mới; mở rộng thị trường cho du lịch, lao động…; tham mưu kịp thời các điều chỉnh chính sách, vấn đề mới nổi về công nghệ, tiêu chuẩn để có đối sách, qua đó bảo đảm an ninh kinh tế, tài chính, tiền tệ…

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn.

Trong năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu dự kiến cán mốc kỷ lục mới hơn 800 tỷ USD; Việt Nam tiếp tục là một trong những nước tiếp nhận FDI lớn nhất thế giới; đón hơn 15,8 triệu lượt khách du lịch quốc tế trong 11 tháng đầu năm, tăng 44% so với cùng kỳ năm 2023. Đây là tín hiệu cho thấy Việt Nam tiếp tục là điểm đến ngày càng hấp dẫn với các đối tác, nhà đầu tư và du khách nước ngoài.

Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn, ngoại giao kinh tế đã trở thành một nhiệm vụ cơ bản, trung tâm của ngoại giao và nội dung kinh tế đã trở thành một trọng tâm trong các hoạt động đối ngoại các cấp trong đó có đối ngoại cấp cao, các ngành với phương châm lấy người dân, doanh nghiệp và địa phương làm trung tâm phục vụ. Các hoạt động ngoại giao kinh tế và kinh tế đối ngoại đã thực sự tạo động lực cho phục hồi và tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn sau COVD-19 đến nay.

Người đứng đầu Bộ Ngoại giao cho biết, nếu nhìn lại bài học của các nước đi trước, của các "con rồng, con hổ" Châu Á thì trong kỷ nguyên vươn mình, trọng tâm của ngoại giao kinh tế là làm thế nào đưa đất nước vào vị thế tối ưu trong các xu hướng, trào lưu phát triển chính của thế giới, qua đó mở rộng không gian phát triển và kiến tạo những cơ hội mới cho các đột phá chiến lược của đất nước.

Thế giới đang đứng trước nhiều diễn biến phức tạp, khó lường và khó dự báo, nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội cho các quốc gia tận dụng các động lực tăng trưởng mới như kinh tế xanh, kinh tế số, khoa học công nghệ… để bứt phá.

Trong nước, với thế và lực mới sau gần 40 năm đổi mới và trước những yêu cầu cấp bách của thời đại, có thể nói đây là thời điểm hội tụ để đưa đất nước bước sang kỷ nguyên mới như Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát biểu gần đây.

Để tận dụng tốt những thời cơ này, chúng ta cần nhận thức sâu sắc rằng để đi vào kỷ nguyên mới, công tác ngoại giao kinh tế cần tiếp tục phát huy vai trò phục vụ doanh nghiệp, người dân và địa phương trên tinh thần hiệu quả hơn, sâu sắc hơn, thực chất hơn, tư duy nhạy bén, sáng tạo hơn.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho rằng, để làm được điều đó, một mặt ngoại giao kinh tế sẽ phải tiếp tục tận dụng tối đa các động lực tăng trưởng truyền thống như xuất khẩu, đầu tư, du lịch…

Theo đó cần khai thác tối đa lợi ích của các hiệp định thương mại tư do, đầu tư hiện có, nhất là những thị trường, lĩnh vực còn chưa được khai thác; khai mở các nguồn đầu tư, tài chính mới, thị trường mới, nhất là những nguồn lực từ các khu vực như Trung Đông, Mỹ Latin hay các từ các doanh nghiệp, các quỹ đầu tư lớn; giải quyết những dự án lớn tồn đọng, từ đó tạo đòn bẩy thu hút dự án mới; tiếp tục rà soát, đôn đốc triển khai các cam kết thỏa thuận quốc tế; cụ thể hóa các khuôn khổ quan hệ vừa được nâng cấp với các đối tác thành các chương trình, dự án hợp tác kinh tế thiết thực, hiệu quả.

Mặt khác, để tạo đột phá thì cần phải thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, đột phá vào những lĩnh vực mới như Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhiều lần nhấn mạnh và chỉ đạo. Do đó trọng tâm của ngoại giao kinh tế thời gian qua và tới đây sẽ là nhận diện và tranh thủ cơ hội từ những xu hướng mới đang định hình kinh tế thế giới như chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, chuyển đổi năng lượng; tạo lập được sự hợp tác sâu rộng với các trung tâm đổi mới sáng tạo của thế giới, bao gồm cả các quốc gia và doanh nghiệp, trong các lĩnh vực mang tính đột phá như công nghệ cao, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, lượng tử.

Các thỏa thuận hợp tác với Nvidia và các tập đoàn công nghệ số gần đây là một ví dụ; xác lập vị thế trong chuỗi cung ứng và chuỗi sản xuất đang định hình, biến Việt Nam thành một mắt xích bền vững, quan trọng, có vị trí ngày càng cao; thúc đẩy các hoạt động ngoại giao chuyên sâu, chuyên ngành như ngoại giao công nghệ, ngoại giao khí hậu, ngoại giao nông nghiệp, ngoại giao hạ tầng, ngoại giao kinh tế số… phục vụ đắc lực cho sự phát triển kinh tế của đất nước trong thời gian tới.