Nam thanh niên suy hô hấp, liệt tứ chi do ăn cua mặt quỷ

Trước đó, sáng ngày 8/5 BV Đa khoa Trung ương Cần Thơ (BVĐKTƯ) tiếp nhận điện thoại từ Trung tâm Y tế Quân dân Y Côn Đảo về việc chuẩn bị chuyển viện bệnh nhân Lê Văn M., sinh năm 1986, ở huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ bị ngộ độc cua lạ trong tình trạng nguy kịch, hôn mê được chuyển về bằng đường hàng không, dự kiến sẽ hạ cánh vào lúc 12 giờ tại sân bay Cần Thơ.

Sau khi tiếp nhận thông tin, bệnh viện đã nhanh chóng tiến hành thông báo các khoa có liên quan chuẩn bị tiếp đón, cấp cứu bệnh nhân. Bệnh nhân được xe cấp cứu đón từ sân bay, chuyển thẳng đến BVĐKTƯ Cần Thơ nhập viện vào lúc 12 giờ 55 phút cùng ngày trong tình trạng suy hô hấp, hôn mê sâu, liệt tứ chi...

Nhận định ban đầu là ngộ độc thức ăn vào giờ thứ 16, tiên lượng rất nặng.

Người nhà bệnh nhân cho biết: bệnh nhân đang làm việc tại Côn Đảo, sau khi ăn hai càng cua lạ được 10 phút thì xuất hiện cảm giác tê đầu lưỡi, tê hai tay lan xuống chân, khó thở, nên đã chủ động nôn thức ăn ra. Sau đó, được người nhà đưa đến TTYT Quân dân Y Côn Đảo cấp cứu.

Khi đến Trung tâm y tế Côn Đảo, bệnh nhân hôn mê và được xử trí đặt nội khí quản hỗ trợ hô hấp, rửa dạ dày và đợi máy bay chuyển đến Cần Thơ.

Sau khi nhập viện, bệnh nhân được chỉ định thở máy. Sau 2 giờ cấp cứu và điều trị nội khoa tích cực theo phác đồ chống độc của bệnh viện, bệnh nhân bắt đầu có phản xạ đáp ứng kích thích và tỉnh táo dần dù vẫn còn suy hô hấp cần hỗ trợ thở máy.

Đến sáng ngày 10/5, bệnh nhân đã ngưng thở máy, sinh tồn ổn định.

Sáng 11/5/2020 tình trạng bệnh nhân có tiến triển tốt, bệnh tỉnh, tiếp xúc tốt, vận động tứ chi bình thường.

Theo hình ảnh được chụp lại của người thân bệnh nhân, loài cua lạ mà bệnh nhân ăn có tên khoa học là Zosimus aeneus (tên thường gọi là cua mặt quỷ). Cua mặt quỷ thường sinh sống tại các rặng san hô từ khu vực Nam Phi đến đảo Hawaii.

Tại Việt Nam, loài cua này thường được tìm thấy tại vùng biển từ Đà Nẵng đến Bà Rịa- Vũng Tàu. Đặc điểm dễ nhận diện nhất của loài cua này là màu sắc sặc sỡ, có các nốt nâu ở võ. Trong thịt và vỏ của cua mặt quỷ có một lượng lớn chất cực độc cho hệ thần kinh như tetrodotoxin và saxitoxin, có thể gây tử vong cho con người nếu không may ăn phải dù chỉ là liều cực thấp.

Theo Bs.CK2 Dương Thiện Phước - Trưởng Khoa Hồi Sức Tích Cực bệnh viện: trong vỏ và thịt loài cua này đều có chứa độc tố thần kinh gồm Tetrodoxin và Saxitoxin. Cả hai chất này đều được hấp thu nhanh chóng qua đường tiêu hóa trong vòng 5-15 phút, nồng độ đỉnh đạt sau 20 phút và được thải hầu hết qua nước tiểu. Chỉ cần ăn phải 0,5 gram thịt loài cua này có thể khiến một người trưởng thành tử vong.

Triệu chứng hay gặp nhất của ngộ độc cua mặt quỷ là các dấu hiệu của hệ thần kinh như tay chân tê cứng, tê lưỡi, buồn nôn. Người bị ngộ độc có các triệu chứng như toàn thân nặng dần, liệt cơ hô hấp gây suy hô hấp và tử vong. Hiện nay vẫn chưa có thuốc giải độc đặc hiệu cho độc tố Saxitonin trong cua mặt quỷ.