Mỹ gây sức ép để Nhật - Hàn nối lại hiệp ước chia sẻ thông tin tình báo

Mỹ đang gây sức ép buộc Hàn Quốc và Nhật Bản thu hẹp sự bất đồng giữa hai nước để nối lại một hiệp ước chia sẻ thông tin tình báo sắp sửa hết hiệu lực, tuy nhiên có ít tín hiệu cho thấy sự thay đổi lập trường của hai bên. Đây là phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Jeong Kyeong-doo trong cuộc họp báo hôm qua (17/11) tại thủ đô Bangkok của Thái Lan, sau khi ông có cuộc gặp song phương với người đồng cấp Nhật Bản Taro Kono và cuộc gặp 3 bên cùng với ông Kono và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper.

Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Jeong Kyeong-doo (phải) và Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Taro Kono (trái) trong cuộc gặp tại Bangkok. Ảnh: Yonhap.

Các cuộc đối thoại này được coi là cơ hội cuối cùng để các bên tìm ra bước đột phá, khi chỉ còn vài ngày nữa là Hiệp ước chia sẻ thông tin tình báo quân sự (GSOMIA) hết hiệu lực.

“Vẫn không có câu trả lời khả quan nào ở đây (từ phía Bộ trưởng Kono), mặc dù chúng tôi đã rất cố gắng”, ông Jeong trả lời khi được hỏi liệu có bất cứ đề nghị mới từ phía Nhật Bản liên quan đến hiệp ước này.

Vào tháng 8/2019, Hàn Quốc đã công bố quyết định chấm dứt hiệp ước GSOMIA kéo dài 3 năm sau khi Nhật Bản quyết định áp đặt hạn chế xuất khẩu đối với Seoul viện dẫn những lo ngại về vấn đề an ninh. Động thái của Nhật Bản được coi là sự trả đũa về chính trị trước việc Tòa án tối cao Hàn Quốc năm 2018 ra phán quyết yêu cầu các công ty Nhật Bản bồi thường cho những nạn nhân bị cưỡng bức lao động trong thời chiến.

Nhật Bản muốn duy trì hiệp ước nhưng nước này vẫn không chịu nhượng bộ. Tokyo cũng tỏ rõ quan điểm với Washington rằng họ sẽ không rút lại các hạn chế đối với Seoul vì mục đích gia hạn thỏa thuận.

“Chúng tôi vẫn ở cách xa nhau hơn bao giờ hết”, ông Jeong Kyeong-doo nói và cho biết thêm, ông không đưa ra bất cứ lựa chọn mới nào. “Tôi hy vọng một tình huống đáng tiếc như vậy sẽ không xảy ra. Nhưng tôi không thấy bất kỳ thay đổi cụ thể nào tính đến thời điểm hiện nay. Hiệp ước sẽ hết hiệu lực vào thứ 7 này”.

Theo ông Jeong Kyeong-doo, Hàn Quốc luôn giữ quan điểm, chỉ chấp nhận xem xét lại quyết định chấm dứt hiệp ước nói trên nếu Nhật Bản thay đổi lập trường trước. Vì không bên nào chịu thỏa hiệp về vấn đề này nên mọi con mắt đều đổ dồn vào Mỹ vì vai trò trung gian của nước này. “Mỹ đang thúc ép mạnh mẽ cả hai bên, không chỉ Hàn Quốc mà còn Nhật Bản, bởi việc duy trì cơ chế hợp tác an ninh đa phương rất quan trọng. Mỹ vẫn liên tục gửi thông điệp tời Nhật Bản”, ông Jeong nói.