Mục tiêu cải cách tư pháp là phải gần dân, bảo vệ dân

Gần dân, sát dân, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của dân

Công tác tư pháp là một lĩnh vực quan trọng thuộc chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch nước theo quy định của Hiến pháp. Cải cách tư pháp là một nội dung quan trọng trong đường lối đổi mới của Đảng; là xu thế tất yếu, liên tục nhằm thích ứng với sự thay đổi của tình hình, góp phần xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, những năm qua, nền tư pháp nước ta đã có những bước phát triển tích cực, đạt kết quả quan trọng trên các mặt; hoạt động các cơ quan tư pháp không ngừng được đổi mới, hoàn thiện, hiệu lực, hiệu quả hơn; chất lượng tranh tụng tại phiên tòa ngày càng được chú trọng, nâng cao… Những kết quả nêu trên đã góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế, bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Lương Cường.

Trong phiên thảo luận tổ sửa luật về tổ chức các cơ quan tư pháp tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Chủ tịch nước Lương Cường nhấn mạnh, mục tiêu của nước ta là xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân. Do đó, mục tiêu của việc cải cách tư pháp là phải gần dân, sát dân, bảo vệ dân, khắc phục những vướng mắc, tồn tại trong thực tiễn, sẵn sàng đáp ứng được yêu cầu phát triển.

Theo Chủ tịch nước Lương Cường, mục tiêu của nền tư pháp nước ta không chỉ là xử lý người vi phạm, mà cái chính là để giáo dục cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên trong hệ thống chính trị và mọi người dân hiểu luật, tự giác tuân thủ pháp luật.

Nhấn mạnh cơ quan tư pháp phải thực sự gần dân, sát dân, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, Chủ tịch nước Lương Cường quán triệt, đây là việc khó nhưng phải làm. Các cơ quan Trung ương và các bộ, ngành đã thống nhất rất cao về chủ trương, Nhân dân cũng rất đồng tình, ủng hộ, do đó các cơ quan tòa án, viện kiểm sát, các cơ quan tư pháp phải làm sao để đáp ứng mục tiêu này.

Chủ tịch nước Lương Cường, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cùng các Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và đại biểu Quốc hội tham quan triển lãm chuyên đề "Nhật báo Quốc hội".

Khẳng định đây là vấn đề rất lớn, rất quan trọng, có những điều chưa thể lường hết, Chủ tịch nước Lương Cường nêu rõ, luật pháp không phải một lúc là sửa được, do vậy phải bảo đảm chắc chắn khi xây dựng luật, làm sao để tuổi thọ của luật dài hơn, tránh trường hợp vừa ban hành luật xong đã phải sửa đổi, bổ sung.

Nhắc đến hiện tượng có người không hiểu luật nên làm sai luật, cũng có người hiểu luật nhưng lại lách luật, Chủ tịch nước yêu cầu công tác tư pháp phải góp phần nâng cao hiểu biết về pháp luật, tạo sự thống nhất cao trong nhận thức về pháp luật, trước hết là trong lãnh đạo từ Trung ương đến địa phương, trong toàn hệ thống chính trị và toàn dân.

Người dân, doanh nghiệp làm trung tâm

Thực tế, thời gian qua, các cơ quan tư pháp ở Trung ương đã tăng cường hoạt động giám sát, thanh tra, kiểm tra, tự kiểm tra, đề cao kỷ cương, kỷ luật công vụ; thực hiện tốt các giải pháp đột phá nhằm nâng cao chất lượng hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án.

Chủ tịch nước Lương Cường chủ trì một cuộc họp về cải cách tư pháp.

Đồng thời đẩy mạnh và nâng cao chất lượng tranh tụng tại phiên tòa theo hướng thực chất, hiệu quả, góp phần kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, chống oan, sai và bỏ lọt tội phạm; thực hiện nghiêm túc chủ trương tiết kiệm, chống lãng phí trong đầu tư, xây dựng trụ sở, kho vật chứng, trang bị, phương tiện kỹ thuật phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, thi hành án và giám định tư pháp; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tư pháp, bổ trợ tư pháp; chỉ đạo việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức, bộ máy các cơ quan tư pháp theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Thời gian tới, Chủ tịch nước Lương Cường cho biết sẽ tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 27-NQ/TW về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới; phấn đấu xây dựng nền tư pháp chuyên nghiệp, hiện đại, công bằng, nghiêm minh, liêm chính, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân.

Chủ tịch nước Lương Cường cùng đoàn khách quốc tế.

Công tác cải cách tư pháp phải tiếp tục được đẩy mạnh, hiệu quả hơn nữa để phục vụ tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ Tổ quốc; tiến hành đồng bộ với đổi mới công tác lập pháp, đổi mới tổ chức bộ máy Nhà nước và cải cách hành chính.

Trong đó, hệ thống pháp luật phải thể chế hóa đầy đủ chủ trương, đường lối của Đảng theo hướng dân chủ, công bằng, nhân đạo, đầy đủ, đồng bộ, thống nhất, kịp thời, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, dễ tiếp cận, bám sát thực tiễn, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể.

Đồng thời tiếp tục xây dựng, hoàn thiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; pháp luật về người chưa thành niên; tiến hành nghiên cứu, xây dựng cơ chế kiểm soát việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật dưới luật và xem xét trách nhiệm ban hành văn bản gây hậu quả nghiêm trọng; về cơ chế khởi kiện vụ án hành chính để tòa án phán quyết trường hợp cơ quan quản lý Nhà nước, các chủ thể không thực hiện hoặc thực hiện không đúng pháp luật gây thiệt hại lợi ích công cộng, lợi ích nhà nước; về rà soát, đánh giá pháp luật liên quan đến hình phạt tử hình và thi hành án tử hình để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp theo hướng nghiên cứu giảm bớt tội danh áp dụng hình phạt tử hình; nâng cao hơn nữa công tác quản lý, giáo dục, cải tạo phạm nhân, bảo đảm, bảo vệ tốt hơn quyền con người đối với người chấp hành án.

Quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trong đó có công tác cải cách tư pháp, phải phát huy đầy đủ quyền làm chủ của nhân dân, bảo vệ quyền con người, quyền công dân; xây dựng ý thức, lối sống thượng tôn Hiến pháp và pháp luật trong xã hội; thực hiện tốt nguyên tắc công dân được làm tất cả những gì pháp luật không cấm, quyền công dân gắn liền với nghĩa vụ công dân; khắc phục triệt để tình trạng oan, sai trong tố tụng; bảo đảm an toàn, thông thoáng, công bằng trong các quan hệ dân sự, mở đường cho đổi mới, sáng tạo và phát triển bền vững.