Hòa Bình: Các dự án khai thác cát, sỏi hầu hết gây mất an ninh trật tự

Thanh tra Chính phủ vừa chỉ ra nhiều bất cập trong việc chấp hành quy định pháp luật trong khai thác cát, sỏi tại tỉnh Hòa Bình.

Theo đó, việc khai thác cát sỏi tại tỉnh Hòa Bình sau khi được cấp phép hầu hết đều xảy ra mất an ninh trật tự, người dân tập trung đông người, khiếu kiện, có nguyên nhân do xung đột về lợi ích giữa doanh nghiệp được cấp phép và cá nhân khai thác cát trái phép dẫn đến một số điểm mỏ sau khi đã được cấp phép không thể khai thác hoặc khai thác cầm chừng, như tại dự án của Công ty TNHH xây dựng Hùng Yến và Công ty CP khai khoáng Sahara.

Lực lượng chức năng bắt giữ phương tiện khai thác cát trái phép tại thành phố Hòa Bình.

Công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương chưa thực sự hiệu quả, việc phối hợp giữa các ngành, lực lượng của các tỉnh trong việc ngăn chặn, xử lý các đối tượng khai thác cát trái phép có lúc còn chưa chặt chẽ nên vẫn còn hoạt động khai thác cát trái phép.

Lực lượng Cảnh sát giao thông đường thủy, Cảnh sát môi trường tuần tra, kiểm soát là chủ yếu nhưng còn mỏng, phương tiện, con người phục vụ kiểm tra, truy bắt các đối tượng khai thác cát trái phép còn hạn chế. Việc xử lý vi phạm của lực lượng chức năng chưa triệt để, dứt khoát, sự phối hợp giữa các cơ quan, lực lượng chưa tốt. Việc di dời các bến bãi khu vực thành phố Hòa Bình còn gặp nhiều khó khăn.

Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ, đối với doanh nghiệp, đơn vị được cấp phép khai thác cát, sỏi như: Công ty CP khai khoáng Sahara khi khai thác cát xảy ra xung đội ảnh hưởng trật tự an toàn xã hội và bị UBND tỉnh Hòa Bình yêu cầu tạm dường khai thác để khắc phục từ 2017, đến nay đã khắc phục xong nhưng chưa được UBND tỉnh Hòa Bình cho phép khai thác trở lại.

Hay tại dự án khai thác cát của Công ty TNHH xây dựng Hùng Yên có xung đột với đối tượng khai thác cát trái phép, được UBND tỉnh Hòa Bình cấp phép khai thác nhưng khi thanh tra, công ty không xuất trình được biên bản cắm mốc giới mỏ, quyết định bổ nhiệm Giám đốc điều hành mỏ, không có Báo cáo quan trắc môi trường hàng năm của năm 2016, 2017.

Còn tại dự án của Công ty TNHH xây dựng thương mại Xuân Thành được UBND tỉnh Hòa Bình cấp phép nhưng còn nợ 87 triệu đồng tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường năm 2018.

Về việc quản lý bến bãi tập kết vật liệu xây dựng cát sỏi trên địa bàn tỉnh Hòa Bình, Thanh tra Chính phủ chỉ ra tồn tại, bất cập tại thành phố Hòa Bình có mật độ bến bãi quá dày so với nhu cầu cung cấp cát tại địa phương, tiềm ẩn cạnh tranh không lành mạnh trong kinh doanh cát, sỏi tại địa phương, gây nhiều khó khăn trong kiểm soát nguồn gốc.

Tại tỉnh Hòa Bình, có 4 đơn vị tập kết vật liệu xây dựng tại bãi sông, nằm ngoài hành lang bảo vệ tuyến đê Ngòi Dong gồm Công ty TNHH MTV Quỳnh Hà, Công ty TNHH Tuân Lộc, Công ty TNHH Hường Trang, Công ty TNHH xây dựng và dịch vụ vận tải Nam Hải. Có 3 đơn vị làm nhà ngoài hành lang bảo vệ đê Trung Minh là Công ty TNHH Việt Hoàng, Công ty TNHH Phú An và Công ty TNHH Gia Bảo. Trong 20 bãi tập kết, chỉ có 7 bãi liên quan tới hoạt động đê điều, 1 bãi được cấp phép.

Qua kiểm tra của cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình, nhiều bến bãi sử dụng đất vượt quá diện tích được thuê, sử dụng đất ven sông làm nơi tập kết vật liệu xây dựng... gây ô nhiễm môi trường, cho thuê đất chưa đầy đủ theo quy định... Địa bàn tỉnh Hòa Bình còn 19 bến bãi tập kết nằm ngoài quy hoạch trong thời gian dài nhưng chưa bị xử lý là trách nhiệm của cơ quan chức năng tỉnh Hòa Bình.

Báo chí phản ánh có nhiều tàu cát khai thác cát trái phép trên địa bàn tỉnh Hòa Bình.

Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ sai phạm về nguồn cung cấp cát nhập vào các bến bãi chủ yếu từ tàu trôi nổi trên sông Đà không rõ nguồn gốc. Tuy nhiên, việc kiểm tra, phát hiện, xử lý của lực lượng chức năng chưa hiệu quả, chưa kiểm soát được nguồn gốc tiềm ẩn thất thu thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường với lượng cát tại các bến bãi tập kết. Ngoài ra, các bến bãi tại thành phố Hòa Bình đã triển khai di dời nhưng chưa được chủ bến đồng thuận, không chịu hợp tác, di dời...

Qua đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình tăng cường công tác quản lý hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn. Phân công rõ trách nhiệm giữa các cấp, ngành trong quản lý... Thực hiện tố việc bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, đồng thời công khai minh bạch trong công tác quy hoạch, cấp phép thăm dò, khai thác cát trên địa bàn.

UBND tỉnh Hòa Bình thực hiện tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho nhân dân về khoáng sản. Xử lý theo quy định với vi phạm của các dự án khai thác, bến bãi tập kết, kinh doanh cát trái phép. Không để xảy ra việc bến bãi chưa đảm bảo điều kiện hoạt động theo quy định...

Đồng thời, UBND tỉnh Hòa Bình yêu cầu Công ty TNHH xây dựng và thương mại Xuân Thành nộp tiền ký quỹ phục hồi môi trường 87 triệu đồng, xử lý phạt theo quy định... Ngoài ra, tỉnh Hòa Bình chỉ đạo triển khai tốt việc di dời các bến bãi tập kết trên địa bàn thành phố Hòa Bình, yêu cầu các chủ bến bãi hoàn thiện hồ sơ pháp lý, chấp hành nghiêm túc quy định của pháp luật về quản lý đất đai, bảo vệ môi trường.