Chống lãng phí phải trở thành tự giác, tự nguyện

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 283/NQ-CP phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 8/2025.

Tại phiên họp, Chính phủ đã thảo luận, cho ý kiến đối với 8 dự án luật và 1 hồ sơ chính sách dự án luật để trình Quốc hội nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng trong các lĩnh vực liên quan; tháo gỡ kịp thời một số vướng mắc, bất cập có nguyên nhân từ quy định của pháp luật; tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đơn giản hóa thủ tục hành chính; củng cố cơ sở pháp lý cho hoạt động quản lý nhà nước trên môi trường mạng, liên thông dữ liệu điện tử, bảo đảm nhanh chóng vận hành ổn định, hiệu quả của tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, đáp ứng yêu cầu thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và đạt được mục tiêu tăng trưởng đã đề ra của năm 2025.

Chính phủ ghi nhận, đánh giá cao các Bộ: Tư pháp; Y tế; Công an; Khoa học và Công nghệ; Tài chính; Nông nghiệp và Môi trường và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã khẩn trương chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan chuẩn bị, trình Chính phủ: Dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi); dự án Luật Phòng bệnh; dự án Luật Dân số (sửa đổi); dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi); dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí; dự án Luật Chuyển đổi số; dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và Khoáng sản; dự án Luật An ninh mạng và hồ sơ chính sách xây dựng Luật Quản lý thuế (sửa đổi); đồng thời ghi nhận sự tích cực, chủ động của các bộ, cơ quan liên quan trong việc tham gia ý kiến, hoàn thiện dự án luật, nghị quyết với tinh thần trách nhiệm cao, bảo đảm tiến độ và chất lượng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 8/2025.

Trên cơ sở xem xét hồ sơ trình của các bộ, cơ quan và các ý kiến phát biểu tại phiên họp, Chính phủ thống nhất quyết nghị đối với các dự án luật nêu trên.

Trong đó, đối với dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí, Chính phủ đánh giá cao Bộ Tài chính đã chủ động, tích cực trong việc chuẩn bị, xây dựng dự án luật trình Chính phủ theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Chính phủ thống nhất sự cần thiết xây dựng dự án Luật theo hướng nâng cao tính chủ động, tự nguyện, tự giác trong công tác tiết kiệm, chống lãng phí để xây dựng văn hóa tiết kiệm, chống lãng phí trong toàn xã hội; có cơ chế nhận diện hành vi gây lãng phí, hành vi vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng, chống lãng phí và chế tài xử lý đối với các hành vi này; đảm bảo đầy đủ cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho giám sát, kiểm tra, thanh tra, phát hiện, xử lý đối với các hành vi lãng phí.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu tối đa ý kiến của các Thành viên Chính phủ, đại biểu dự họp, tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự thảo luật theo hướng:

Đồng thời thể chế hóa đầy đủ các nhóm hành vi gây lãng phí cần tập trung xử lý mà Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực đã chỉ ra tại Hướng dẫn số 63-HD/BCĐTW ngày 28/4/2025 của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Bên cạnh đó phải bảm bảo đầy đủ cơ sở pháp lý về quyền cung cấp thông tin, phản ánh về các hành vi gây lãng phí và có cơ chế để bảo vệ các chủ thể cung cấp, phản ánh thông tin theo Quy định số 231-QĐ/TW ngày 17/1/2025 của Ban Chấp hành trung ương về bảo vệ người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Cùng đó, đảm bảo tính công khai, minh bạch các thông tin quản lý, sử dụng các nguồn lực của nền kinh tế để mọi tổ chức, cá nhân có cơ sở theo dõi, giám sát, phản ánh cung cấp thông tin về các hành vi gây lãng phí cho cơ quan có thẩm quyền kịp thời xử lý.

Dự án luật cũng phải đảm bảo quy định đầy đủ, đồng bộ các giải pháp để xây dựng văn hóa tiết kiệm, chống lãng phí trong toàn xã hội; đưa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trở thành “tự giác”, “tự nguyện” như “cơm ăn nước uống, áo mặc hằng ngày".

Chính phủ yêu cầu rà soát và nghiên cứu kỹ các quy định pháp luật bảo đảm sự phù hợp, tính thống nhất, đồng bộ với các Luật chuyên ngành khác có liên quan, đảm bảo tính khả thi, tránh vướng mắc phát sinh khi thực hiện.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ ý kiến thành viên Chính phủ và kết luận của Thủ tướng Chính phủ để chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo luật; giao Bộ trưởng Bộ Tài chính thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký tờ trình của Chính phủ về dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Trước đó, trong bài viết "Thực hành tiết kiệm" ngày 1/6, Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là điều cần làm trong cuộc sống của từng cá nhân và toàn xã hội, là “hòn đá tảng” góp phần xây dựng một xã hội văn minh, phát triển bền vững. Đó phải là trách nhiệm chung và cần trở thành nếp sống, thành văn hóa hàng ngày của mỗi chúng ta.

Do đó, Tổng Bí thư yêu cầu, mọi công dân và các cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp cần có kế hoạch cụ thể, thực hiện thu - chi hợp lý; cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý phải gương mẫu, vận động gia đình, Nhân dân tích cực tham gia; mọi ngành, mọi nghề, mọi nhà, mọi người đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả lao động sản xuất, triệt để thực hành tiết kiệm, hạn chế tới mức thấp nhất sự lãng phí cả về thời gian, tiền bạc, của cải, sức lực.

Người đứng đầu Đảng yêu cầu tập trung hoàn thiện thể chế, tạo cơ sở khắc phục triệt để những lãng phí do thể chế gây ra, xóa bỏ những rào cản cản trở phát triển, khơi thông các điểm nghẽn, nhất là các vấn đề liên quan đến đấu thầu, ngân sách, đầu tư công, kinh tế tư nhân, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và cuộc cách mạng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Chính phủ, Quốc hội nghiên cứu, sửa đổi bổ sung Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tạo cơ sở chính trị pháp lý toàn diện, vững chắc cho thực hành tiết kiệm ở mọi ngành, mọi nghề, mọi cán bộ, đảng viên và người dân.

Đặc biệt, Tổng Bí thư yêu cầu xây dựng văn hoá tiết kiệm; đưa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trở thành “tự giác”, “tự nguyện”, “cơm ăn nước uống, áo mặc hàng ngày”.