Cấp đông triệu tấn thịt lợn đối phó dịch tả châu Phi có khả thi?

Thứ trưởng cho biết: “Liên quan đến việc thu mua thịt lợn và sau đó cấp đông, đây là chỉ đạo của Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ và gần đây nhất là Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng ngày 17/5 vừa qua, trong đó yêu cầu rất nhiều các bộ, ngành liên quan đến việc tập trung xử lý dịch tả lợn châu Phi. Về phía Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có rất nhiều cố gắng, nỗ lực. Tuy nhiên, hiện nay dịch tả lợn châu Phi đã lan rộng, theo phán đoán có khả năng sẽ ảnh hưởng tới tất cả các tỉnh thành, địa phương trên cả nước.

Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5/2019

Về phía Bộ Công Thương chúng tôi xác định đây là việc toàn dân, các bộ, các ngành trong đó có Bộ Công Thương và cũng để thực hiện chỉ đạo của Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, và trực tiếp gần đây là Phó Thủ tướng Trịnh Định Dũng. Ngày hôm qua chúng tôi đã tổ chức cuộc họp bàn gồm có Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng với các bộ ngành liên quan và các doanh nghiệp với tất cả các Sở Công Thương, Sở NN&PTNT trên địa bàn toàn quốc đề bàn về vấn đề này”.

Thứ trưởng cũng chỉ ra 4 khó khăn nếu muốn thực hiện việc thu mua lợn sạch giết mổ và cấp đông hàng triệu tấn thịt lợn. Đó là:

Thứ nhất khả năng cấp đông của các doanh nghiệp thu mua, giết mổ của Việt Nam hiện nay còn rất hạn chế. Việc cấp đông sản phẩm thịt lợn trong thời gian dài với số lượng lớn sẽ gặp khó khăn về nguồn lực cơ sở hạ tầng cũng như tài chính.

Thứ hai cơ sở vật chất của các cơ sở giết mổ tập trung hiện nay ở Việt Nam còn rất hạn chế, nhiều nơi chưa đáp ứng được yêu cầu của các cơ sở chế biến, cấp đông. Hiện nay cả nước chỉ có 387 cơ sở giết mổ tập trung trong khi có 27.000 cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, tập trung chủ yếu tại Đồng bằng sông Hồng.

Thứ ba, nhu cầu, thói quen tiêu dùng thịt lợn cấp đông của người dân Việt Nam hiện còn rất hạn chế, chưa phổ biến, gây lo ngại cho các doanh nghiệp đầu mối khi họ đã thu mua, cấp đông, trong việc dự trữ và bán các sản phẩm ra sau này. Rất nhiều doanh nghiệp cho biết họ có thể làm những việc này theo chỉ đạo của các cấp ngành nhưng sau này có bán được hay không vẫn là câu hỏi lớn.

Điểm khó khăn thứ tư là một số doanh nghiệp chế biến thực phẩm sử dụng thịt lợn nhập khẩu từ nước ngoài nhằm bảo đảm chất lượng sản phẩm đầu ra phù hợp với yêu cầu của khách hàng nên thịt lợn cấp đông sẽ đi nhiều hơn vào các cơ sở chế biến thực phẩm, còn trực tiếp tới tay khách hàng thì còn khó khăn.

Nhiều khó khăn phải đối mặt nếu muốn cấp đông triệu tấn thịt lợn dự trữ để đối phó dịch tả châu Phi.

Thứ trưởng cũng cho biết thêm: Hiện giá của các sản phẩm thịt lợn tại thời điểm này còn rất thấp, thậm chí rất khó bán, trong khi người nông dân còn tồn không bán được và hằng ngày vẫn phải cho lợn ăn, nguy cơ dịch lan đến gây chết cho cả đàn lợn là rất cao. Trong khi cũng phải tính đến cung cầu của mặt hàng thịt lợn, ví dụ trong 3-4 tháng nữa, đặc biệt dịp trước tết cổ truyền của Việt Nam cũng không còn nhiều. Liệu lúc đó có đủ thực phẩm, mặt hàng thịt lợn vốn tiêu dùng rất phổ biến ở Việt Nam cho người tiêu dùng hay không.

“Buổi họp ngày hôm qua, sau khi nghe các ý kiến bộ ngành địa phương, đặc biệt là các doanh nghiệp đầu mối mà sau là những người thu mua và cấp đông thịt lợn, chúng tôi đã tập hợp các ý kiến để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định những giải pháp. Mục đích, thứ nhất là phải nhanh nhất đưa ra những quyết định phù hợp có thể đưa ngay vào cuộc sống. Thứ hai, phải bảo đảm tất cả thịt lợn thu mua và sau đó cấp đông an toàn vệ sinh thực phẩm. Và thứ ba là có sự phối kết hợp với các bộ ngành có liên quan để sớm nhất hỗ trợ cho người chăn nuôi, người nông dân và kể cả tính đến cung cầu mặt hàng thực phẩm, trong đó có thịt lợn trong thời gian sắp tới”, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải khẳng định.

Tới thời điểm hiện tại, dịch tả châu Phi lan ra 48 tỉnh thành, hơn 2 triệu con lợn bị tiêu huỷ. Giá trị ngành nông nghiệp Việt Nam ước tính khoảng một triệu tỷ đồng thì chăn nuôi lợn chiếm khoảng 90.000 tỷ, gần bằng 10%. Khu vực này giải quyết sinh kế cho 2,4 triệu hộ, 10.000 hộ trang trại quy mô lớn và vừa.

Để phòng chống dịch tả lợn châu Phi lây lan, an toàn sinh học là biện pháp duy nhất đến lúc này; tất cả các trang trại lớn chưa có dịch do đảm bảo an toàn sinh học tốt.

Trước đó, trong sáng ngày 31/5, vấn đề dịch tả lợn châu Phi đã được nhắc tới trong kỳ họp quốc hội. Bộ Công Thương đã cùng các đơn vị liên quan bàn giải pháp dự trữ thịt lợn đông lạnh, Chính phủ sẽ có biện pháp khuyến khích hỗ trợ. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn khuyến cáo người dân không tăng đàn lợn lúc này, vì nguy cơ rủi ro cao; thúc đẩy các nhóm chăn nuôi đại gia súc (trâu, bò); gia cầm; thuỷ sản. Còn các cơ quan chức năng đang tập trung nghiên cứu vắcxin; thực hiện chính sách hỗ trợ nông dân và các thành phần kinh tế.

Kịch bản, chiến lược chăn nuôi mới sẽ được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trình Chính phủ vào tháng 10/2019.