Cấm xe xăng: “Mách nước” cho Hà Nội

Chia sẻ tại tọa đàm "Quyết liệt bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe người dân Thủ đô", chiều 15/7, TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam cho biết, trên thế giới có rất nhiều những bài học, bài học thành công cũng có, bài học thất bại cũng có để giải quyết những vấn đề ô nhiễm môi trường, trong đó có vấn đề ô nhiễm không khí.

Theo ông Tùng, chúng ta có thể dễ thấy nhất, gần đây nhất và cũng gần chúng ta là thành phố Bắc Kinh (Trung Quốc).

Cách đây hơn 10 năm, Bắc Kinh là thành phố rất ô nhiễm, luôn luôn đứng đầu trên thế giới. Nhưng qua nỗ lực rất lớn của chính quyền cũng như Nhân dân, doanh nghiệp, đến bây giờ chất lượng không khí của Bắc Kinh đã được cải thiện lên rất nhiều. Những vấn đề ô nhiễm từ các nguồn giao thông, người ta đã giải quyết rất triệt để.

TS Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam.

Ông Tùng cho rằng, có các nguyên nhân ô nhiễm không khí, cũng giống như Hà Nội, từ các cơ sở sản xuất, từ giao thông, từ các hoạt động dân sinh.

Song, ông Tùng nhấn mạnh ở đây là vấn đề giao thông, họ cũng có những bước chuyển đổi rất lớn, ví dụ như họ quyết tâm chỉ trong 1, 2 năm, họ chuyển toàn bộ xe buýt sang xe điện, rất nhanh, rất quyết liệt, cũng giống như Chỉ thị 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

"Họ đầu tư một khoản rất lớn, ví dụ như chuyển đổi các xe, người ta cũng làm từ vùng lõi trước rồi mở rộng ra, và có rất nhiều chính sách hỗ trợ chuyển đổi. Hiện nay rất nhiều thành phố của Trung Quốc đã chuyển đổi sang xe điện, không chỉ Bắc Kinh", ông Tùng dẫn chứng.

Cũng theo ông Tùng, để giải quyết không khí từ các phương tiện giao thông thì các vùng phát thải thấp cũng được rất nhiều thành phố ở Châu Âu làm như thế. Họ thành lập ra các vùng phát thải thấp, khoảng 300 vùng, họ đánh giá và thấy vùng phát thải thấp rất hiệu quả.

Một số nước chỉ cho đi lại những phương tiện xanh, cấm hẳn những phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch.

Theo ông Tùng, người ta chỉ cho đi lại những phương tiện xanh, cấm hẳn những phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, cấm một số phương tiện gây ô nhiễm. Việc chuyển đổi như thế cũng diễn ra ở Bangkok (Thái Lan), Indonesia.

"Ví dụ Indonesia họ cũng có những bài học thất bại. Từ đầu họ chuyển đổi chỉ bằng cách hỗ trợ, thế nhưng về sau người ta nghiên cứu thấy hỗ trợ không thì chưa đủ, và người ta vừa cấm hoạt động một số loại xe máy chạy xăng, vừa hỗ trợ, vừa sử dụng các phương tiện giao thông công cộng… Người ta thấy rằng đấy là kịch bản hiệu quả nhất", ông Tùng chia sẻ.

Ông Tùng cũng cho rằng, với tất cả các đô thị trên thế giới, không chỉ riêng Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, nguyên nhân ô nhiễm từ các phương tiện giao thông chạy nguyên liệu hóa thạch là chắc chắn, đã có những nghiên cứu khoa học, có những số liệu. Theo đó, phát thải CO2 khi đi xe điện giảm tới 70% so với đi xe máy chạy xăng, những chất khác cũng giảm rất nhiều.

"Tôi nghĩ rằng chúng ta không nên băn khoăn là xe máy có phải nguyên nhân gây ô nhiễm chính hay không. Bây giờ đòi hỏi có những giải pháp cực kỳ quyết liệt như Chỉ thị 20/CT-TTg.

Tôi thấy rất mừng vì vừa rồi Hà Nội đã nhanh chóng có những hành động triển khai như vậy, đã thành lập ngay Ban tư vấn, chỉ đạo. Những biện pháp như thế tôi nghĩ rất kịp thời", ông Tùng nói thêm.

Vị này cho rằng, người dân nên ủng hộ vì điều này sẽ mang lại sức khỏe đến mỗi gia đình. Tuy nhiên, người dân cũng rất mong các chính sách hỗ trợ, an toàn, mạng lưới sạc, giao thông công cộng triển khai, công bố nhanh, công bố sớm.

Đó cũng là kinh nghiệm của các nước, các chính sách hỗ trợ làm rất công khai, minh bạch, kịp thời. Thậm chí họ còn đưa lên các trang web, app để người dân thấy việc chuyển đổi đó như thế nào.

"Tôi cũng rất hy vọng Hà Nội với tinh thần quyết liệt như vừa qua sẽ triển khai sớm những biện pháp như thế để tạo điều kiện cho người dân chuyển đổi nhanh chóng, thuận lợi, giảm những tác động đến cuộc sống", ông Tùng chia sẻ.

TS Hoàng Dương Tùng cũng cho rằng những điều đó rất cần thiết và chúng ta cũng gần như không còn đường lùi nữa. Chúng ta càng đi chậm từng nào thì càng thiệt hại từng đấy, tốn kém từng đấy và các giải pháp càng phức tạp.

"Tôi rất ủng hộ những chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng cũng như những hành động nhanh chóng, kịp thời của Thủ đô Hà Nội trong thời gian vừa qua", TS Hoàng Dương Tùng nói.