Bài 1: Nghị quyết 68 trao “chìa khóa vàng” mở cửa kinh tế đêm

Trông người lại nghĩ đến ta

Thời gian gần đây, ngành du lịch của tỉnh Ninh Bình đã bứt phá mãnh liệt, trở thành điểm nhấn trong bức tranh kinh tế của vùng đất cố đô. Trong hàng loạt sản phẩm du lịch của Ninh Bình, các sản phẩm kinh tế đêm đang dần chiếm tỷ trọng đáng kể, mang lại trải nghiệm đặc sắc cho du khách, từ đó, đưa đến nguồn thu lớn cho tỉnh này.

Đầu tháng 6/20025, người viết có cơ hội trải nghiệm các sản phẩm du lịch đêm tại Ninh Bình. Bài bản, chỉn chu và chiều lòng du khách – đó là ấn tượng rất rõ ràng đối với những người đã dành trọn cả buổi tối tại khu vực phố cổ Hoa Lư, nơi ánh sáng chan hòa cùng núi và nước tạo nên sân khấu kỳ vỹ.

Hơn thế nữa, trung tâm của sân khấu, tức là giữa hồ nước mênh mang, các nhà tổ chức còn mạnh dạn xây dựng những chương trình biểu diễn âm nhạc, thực cảnh hoàn toàn miễn phí. Món quà âm thanh, ánh sáng và nghệ thuật như thỏi nam châm cực mạnh thu hút cả vạn người chen chân ở phố cổ Hoa Lư.

Điểm nhấn khi tới phố cổ Hoa Lư chính là tòa tháp Tứ Ân tọa lạc giữa lòng hồ Kỳ Lân, phát sáng lung linh thu hút mọi ánh nhìn mỗi khi bước qua. (Ảnh: Báo Nhân Dân)

Như một kết quả tất yếu, hàng vạn khách du lịch trong tâm trạng hoan hỉ, sảng khoái đã không tiếc chi tiêu tại dãy kiot bày bán đa dạng các sản phẩm, từ đồ ăn đến quà lưu niệm. Ngay cả người viết cũng không tránh khỏi cảm giác bị “móc túi ngọt ngào” khi lướt qua hầu hết các cửa hàng. Đó cũng là một phần lý do khiến du lịch tỉnh Ninh Bình mang lại doanh thu đến 9.100 tỷ đồng chỉ riêng trong năm 2024.

Trình diễn nghệ thuật tại Tháp Tứ Ân. (Ảnh: Báo Nhân Dân)

Thực tế, thời gian qua, Ninh Bình luôn có những kế hoạch và chiến lược quảng bá tiềm năng du lịch, sản phẩm dịch vụ du lịch đặc trưng của Ninh Bình, đặc biệt là giá trị kinh tế nổi bật toàn cầu, giá trị kinh tế, thương hiệu của Di sản thế giới Quần thể Danh thắng Tràng An.

Năm 2024 là năm đánh dấu thành công nổi bật của ngành du lịch Ninh Bình, với nhiều sự kiện văn hóa, du lịch của tỉnh được tổ chức trong nước và quốc tế. Lượng khách đến Ninh Bình tăng trưởng mạnh mẽ, toàn tỉnh đã đón được 8,7 triệu lượt khách, tăng 30% so với năm 2023, trong đó 1,5 triệu lượt khách quốc tế, tăng 221% so với năm 2023.

Trong 3 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh Ninh Bình ước đón 4,4 triệu lượt khách, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó: Khách nội địa đón 3,9 triệu lượt khách; khách quốc tế đón trên 516 nghìn lượt khách. Doanh thu ước đạt trên 5,1 nghìn tỷ đồng, tăng 39% so với cùng kỳ năm trước.

Khu vực phố cổ đón tiếp rất nhiều lượt khách ghé thăm, đặc biệt là vào dịp cuối tuần. (Ảnh: Báo Nhân Dân)

Ninh Bình cũng là địa phương liên tục nhận nhiều giải thưởng danh giá từ các tổ chức và chuyên trang quốc tế, nổi bật như: Top 10 trải nghiệm cuốn hút nhất năm 2024; top 10 điểm đến thân thiện nhất thế giới; top 10 kỳ quan thế giới dành cho những người không thích đám đông; điểm đến có ảnh hưởng trên thế giới…

Du khách trải nghiệm phố cổ Hoa Lư

Tỉnh Ninh Bình xác định phát triển theo phương thức "Xanh, bền vững và hài hòa", dựa trên nền tảng giá trị văn hóa, con người và thiên thiên, nhất là tinh hoa văn hóa cố đô Hoa Lư, nguồn nhân lực chất lượng cao và cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, đặc biệt phát triển du lịch, công nghiệp văn hóa gắn với kinh tế di sản làm mũi nhọn là một trong bốn trụ cột phát triển kinh tế của tỉnh.

Đối với Thủ đô Hà Nội, theo tinh thần Kết luận của Bộ Chính trị về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, kinh tế đêm sẽ tiếp tục được nhận diện là đòn bẩy thúc đẩy sự bứt phá của Hà Nội.

Song, các chuyên gia cho rằng, để hiện thực hoá các mục tiêu về kinh tế đêm nhằm tương xứng với tiềm năng, lợi thế, trước hết, cần mạnh dạn nhận diện những khó khăn, “điểm nghẽn” đang bủa vây, kéo chậm sự tăng trưởng của nền kinh tế vào ban đêm tại Thủ đô.

Trở lại với câu chuyện phát triển sản phẩm du lịch đêm tại thị xã Sơn Tây. “Phiên chợ làng Mô” cũng là một sản phẩm du lịch đêm đang tạo được nhiều hiệu ứng tích cực. Diễn ra ngay cạnh không gian sóng nước mang mang của hồ Đồng Mô, chợ phiên du lịch làng Mô là sân chơi cộng đồng của các đơn vị phát triển dịch vụ du lịch xứ Ðoài và cộng đồng dân cư bản địa ven hồ.

Với mong muốn phát triển một sân chơi giúp cho du khách có cơ hội tìm hiểu đời sống bản địa, tham gia vui chơi giữa cảnh quan thiên nhiên, trải nghiệm các mô hình du lịch xứ Ðoài…, Chợ phiên du lịch làng Mô đã ra đời với lịch “họp chợ” thí điểm vào thời gian từ 17h – 21h thứ Bảy hàng tuần. Hiện tại, mỗi phiên chợ đón từ 4.000 - 6.000 du khách.

Tích cực như vậy, song, theo anh Khuất Văn Thắng, người đưa ra ý tưởng và trực tiếp thuyết phục các chủ homestay trên địa bàn thị xã Sơn Tây vào lân cận tham gia chợ phiên làng Mô, anh chỉ đủ can đảm dùng 2 từ “thí điểm”.

Tour du lịch đêm Hoả Lò độc đáo luôn hút khách du lịch trong và ngoài nước (Ảnh DTPT)

“Cơ chế, chính sách, các quy định hành chính là rào cản khiến chúng tôi không thể vượt qua để triển khai một phiên chợ đúng nghĩa” – anh Khuất Văn Thắng thừa nhận – “Nhu cầu của du khách về các sản phẩm đêm là hiện hữu. Nguồn lực từ văn hoá, địa lý cũng rất đầy đủ. Nhưng, yêu cầu về bộ máy tổ chức, an ninh an toàn, hay thời gian … lại không ủng hộ chúng tôi”.

Thực tế, quy định về thời gian hoạt động (thường phải kết thúc trước 23h hàng ngày với lý do về an ninh trật tự) hạn chế khá nhiều các hoạt động giải trí, mua sắm, trải nghiệm về đêm.

Chia sẻ vấn đề chất lượng các sản phẩm kinh tế đêm, PGS.TS Phạm Trung Lương, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch, nêu ý kiến: Chúng ta đã đã đã thống nhất nhận thức rằng phát triển kinh tế đêm không thể thiếu được các sản phẩm du lịch. Nghiên cứu tại Hà Nội, tôi cho rằng chúng ta vẫn chỉ tập trung vào phố đi bộ, phố ẩm thực và chợ đêm.

Đối với những sản phẩm du lịch đích thực về đêm, chúng ta vẫn còn hạn chế. Hạn chế thứ hai nằm ở vấn đề quy mô – Hà Nội hiện nay chỉ vận hành những mô hình quy mô nhỏ và lẻ tẻ, chưa hình thành một sản phẩm du lịch đêm chung của thành phố. Quan trọng hơn cả, các sản phẩm, mô hình về đêm của Thủ đô còn thiếu tính đột phá, sáng tạo, hấp dẫn.

“Tại Hà Nội, chi phí của một khách du lịch cho kinh tế đêm chỉ khoảng 5,5 USD. Trong khi đó, tại Thái Lan, con số này vào khoảng 30,8 USD, tại Singapore là 100,3 USD. Điều này cho thấy rằng, tính hấp dẫn của các sản phẩm kinh tế đêm tại Hà Nôi còn thấp. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến hai chỉ tiêu rất quan trọng của du lịch là số ngày lưu trú trung bình và mức chi tiêu trung bình của khách”, PGS.TS Lương phân tích.

“Chìa khóa vàng” mở cánh cửa kinh tế đêm

Ngày 4/5/2025, thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. Nghị quyết đã chỉ rõ và đề ra các giải pháp cụ thể nhằm xóa bỏ tình trạng chồng chéo trong quy định pháp luật, cắt giảm thủ tục hành chính rườm rà, và tạo lập sân chơi bình đẳng cho các loại hình doanh nghiệp.

Đặc biệt, Nghị quyết 68 cũng xây dựng hệ thống chính sách hỗ trợ phân tầng theo quy mô doanh nghiệp. Nhờ đó, các doanh nghiệp tư nhân - từ nhỏ đến lớn - từng bước được tiếp cận tốt hơn với nguồn lực, thị trường và cơ hội tăng trưởng, tạo tiền đề để khu vực này thực sự cất cánh, trở thành động lực chủ lực trong phát triển kinh tế đất nước.

Đến ngày 11/5/2025, bài viết "Động lực mới cho phát triển kinh tế" của Tổng Bí thư Tô Lâm, đăng trên các cơ quan báo chí có thể xem là một cột mốc quan trọng trong tư duy lý luận và thực tiễn phát triển kinh tế của Việt Nam trong giai đoạn mới.

Biểu diễn sân khấu hoá tại tour đêm

Tổng Bí thư dẫn lại tư tưởng của Lenin trong Chính sách Kinh tế mới (NEP), khi lãnh tụ cách mạng Nga chủ động khôi phục các yếu tố thị trường và kinh tế tư nhân để khôi phục nền kinh tế hậu chiến. Lenin từng nói rõ: "Chúng ta không phủ nhận chủ nghĩa tư bản nhà nước… mà sử dụng nó như một phương tiện để chuyển sang chủ nghĩa xã hội".

Tổng Bí thư vận dụng tinh thần ấy một cách nhuần nhuyễn và hiện đại: sở hữu tư nhân, nếu được dẫn dắt đúng thể chế và kiểm soát quyền lực hiệu quả, sẽ không cản trở tiến trình CNXH mà ngược lại – có thể tăng tốc tiến trình đó thông qua tăng trưởng, đổi mới và nâng cao đời sống nhân dân.

Đây là một bước tiến rất quan trọng trong tư duy lý luận. Cùng với Nghị quyết 68, nó giúp hóa giải định kiến kéo dài nhiều thập kỷ về sự đối lập giữa CNXH và kinh tế tư nhân, đồng thời tạo nên nền tảng vững chắc cho chính sách phát triển hiện nay.

Bài viết của Tổng Bí thư không chỉ làm rõ về mặt lý luận, mà còn chỉ rõ mối quan hệ hữu cơ giữa phát triển kinh tế tư nhân và hiện thực hóa các giá trị cốt lõi của CNXH.

Một xã hội "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh" không thể được tạo lập nếu thiếu động lực tăng trưởng, thiếu việc làm, thiếu nguồn lực cho giáo dục, y tế và phúc lợi xã hội. Trong khi đó, khu vực kinh tế tư nhân đang đóng góp trên 51% GDP, hơn 82% việc làm và ngày càng vươn ra quốc tế. Tư nhân – nếu được khơi thông và bảo vệ – chính là nguồn lực thực tiễn lớn nhất để kiến tạo một xã hội hài hòa và công bằng theo đúng tinh thần CNXH Việt Nam.

Không phải ngẫu nhiên, Tổng Bí thư khẳng định: "Đảng và Nhà nước không đứng ngoài kinh tế, mà phải chủ động thiết kế không gian phát triển, kiến tạo hệ sinh thái công bằng, bảo vệ các giá trị nền tảng của thị trường".

Điểm mới nổi bật, mang tính đột phá sâu sắc của Nghị quyết 68 chính là sự thay đổi căn bản trong nhận thức về vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân.

Nếu trước đây, khu vực này thường được nhắc đến như một “thành phần” quan trọng, thì nay, Nghị quyết đã khẳng định một cách mạnh mẽ: Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Sự chuyển đổi mang tính bước ngoặt này không chỉ là sự thay đổi về mặt ngôn từ, mà còn là sự thay đổi sâu sắc trong tư duy chiến lược, thể hiện tầm nhìn xa trông rộng của Đảng và Nhà nước trong bối cảnh mới.

Sau gần 40 năm Đổi mới, đặc biệt là giai đoạn đất nước mở cửa và hội nhập quốc tế sâu rộng, kinh tế tư nhân Việt Nam đã trỗi dậy mạnh mẽ. Từ chỗ chỉ là một thành phần kinh tế nhỏ bé, kinh tế tư nhân đã không ngừng lớn mạnh về số lượng, quy mô và chất lượng, đóng góp ngày càng lớn vào GDP, tạo công ăn việc làm và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Đối với nhiệm vụ phát triển kinh tế đêm tại Hà Nội, trước mục tiêu xây dựng các sản phẩm kinh tế đêm chất lượng, thu hút du khách và kích thích tiêu dùng, các chuyên gia cho rằng, Hà Nội cần xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù. Các quy định về thời gian hoạt động, khu vực triển khai và đãi ngộ dành cho nhân sự tham gia vận hành nên được xem xét thấu đáo. Hơn hết, cái bắt tay giữa cơ quan quản lý, các nhà nghệ thuật và đơn vị doanh nghiệp sẽ tạo ra chuỗi liên kết đem lại hiệu quả cao nhất cho các sản phẩm kinh tế sau 18h.

Thực tế, những năm năm qua, sự phát triển các sản phẩm kinh tế đêm của Hà Nội hầu như đều có đóng góp, hoặc ít hoặc nhiều, từ các doanh nghiệp, các đơn vị lữ hành. Không chỉ đóng vai trò đưa khách tới các hoạt động giải trí, mua sắm, một số công ty lữ hành thậm chí đi xa hơn, bằng cách phối hợp với các di tích, danh thắng hay trung tâm thương mại nhằm hình hành các sản phẩm đêm đặc thù.

Như vậy, các chuyên gia cho rằng, sự tham dự của thành phần kinh tế tư nhân, với “chìa khóa vàng” là Nghị quyết 68 có ý nghĩa then chốt.

Còn tiếp...