Tổng Bí thư: Xóa bỏ tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” trong thi hành pháp luật

Ngày 5/6, Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật.

Theo Cổng thông tin Quốc hội, tại phiên họp, Ban Chỉ đạo nhất trí thông qua: Dự thảo Quy chế làm việc của Ban Chỉ đạo; Dự thảo Thông báo phân công nhiệm vụ của các thành viên Ban Chỉ đạo; Dự thảo Chương trình công tác năm 2025; Dự thảo Kế hoạch chỉ đạo việc rà soát, đề xuất giải pháp tháo gỡ “điểm nghẽn” do quy định pháp luật.

Kết luận phiên họp, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ, Ban Chỉ đạo cơ bản thống nhất với Quy chế làm việc và phân công nhiệm vụ của các thành viên Ban Chỉ đạo do Đảng ủy Bộ Tư pháp đã đề xuất; cơ bản nhất trí với dự thảo Chương trình công tác năm 2025 của Ban chỉ đạo gồm 5 nhiệm vụ trọng tâm và 9 nhiệm vụ cụ thể đã được nêu trong dự thảo này.

Tổng Bí thư đề nghị Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo tiếp thu ý kiến góp ý của các đại biểu dự họp để hoàn thiện các văn bản này. Trong quá trình thực hiện, có thể bổ sung những nhiệm vụ mới phát sinh theo yêu cầu của thực tiễn. Trong từng quý còn lại của năm 2025, cần xác định những nhiệm vụ cụ thể để đôn đốc, thúc đẩy.

Về Tổ giúp việc của Ban Chỉ đạo, Tổng Bí thư cho biết, Ban Chỉ đạo giao đồng chí Ủy viên Thường trực Ban Chỉ đạo, Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo phối hợp với các các bộ, ngành có liên quan để thành lập, đảm bảo hoạt động thực chất và hiệu quả.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật phát biểu kết luận phiên họp

Nhấn mạnh cần quán triệt 4 quan điểm chỉ đạo mang tính nguyên tắc trong hoạt động của Ban Chỉ đạo triển khai Nghị quyết số 66-NQ/TW, Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ:

Quan điểm thứ nhất là việc triển khai cần tập trung vào trọng tâm, trọng điểm các nội dung cốt lõi của Nghị quyết 66-NQ/TW, ưu tiên giải quyết các vấn đề cấp bách, đặc biệt là tập trung lãnh đạo, chỉ đạo để thực hiện thành công mục tiêu năm 2025 cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những điểm nghẽn do quy định pháp luật. Qua đó, công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật phải mở đường cho kiến tạo phát triển, huy động mọi người dân và doanh nghiệp tham gia vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Quan điểm thứ hai là phát huy vai trò cá nhân của từng thành viên Ban Chỉ đạo và tận dụng ý kiến góp ý của đội ngũ chuyên gia đầu ngành, các nhà hoạt động thực tiễn giàu kinh nghiệm, đội ngũ luật gia, luật sư giàu tâm huyết, ý kiến của người dân, cộng đồng doanh nghiệp để đảm bảo các giải pháp hoàn thiện thể chế, pháp luật mang tính thực tiễn và khoa học cao. Những vấn đề chuyên môn sâu có thể trưng cầu các chuyên gia tư vấn.

Quan điểm thứ ba là Ban Chỉ đạo và các thành viên Ban Chỉ đạo cần tập trung và hành động thực chất, tránh hình thức, phối hợp chặt chẽ để bảo đảm sự đồng bộ trong chỉ đạo và thực hiện, tránh tình trạng nghị quyết nói thì rất hay nhưng khi đi vào tình huống cụ thể thì rất khó giải quyết, tuyệt đối tránh tình trạng nói không đi đôi với làm, thể hiện “quyền anh, quyền tôi” hoặc đưa lợi ích cá nhân vào trong công việc.

Quan điểm thứ tư là phải triển khai phải quyết liệt, khẩn trương và phải đo lường được kết quả. “Mỗi nhiệm vụ phải được phân công cụ thể gắn với trách nhiệm cá nhân và cơ quan chủ trì, đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng, các nhiệm vụ cần có chỉ số đo lường rõ ràng dựa trên dữ liệu theo thời gian để theo dõi tiến độ và đánh giá hiệu quả triển khai một cách khoa học”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Các đại biểu tại phiên họp.

Về tiến độ kết quả sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, Ban Chỉ đạo đánh giá cao nỗ lực của Ủy ban Dự thảo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013, các cơ quan của Quốc hội, của Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan, tổ chức khác có liên quan đã tích cực thực hiện các nhiệm vụ được giao, tổ chức tốt công tác lấy ý kiến, tổng hợp ý kiến của Nhân dân, các ngành, các cấp về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 với nhiều cách làm sáng tạo.

Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, điều này đã góp phần phát huy dân chủ, thực chất, tuân thủ đúng trình tự, thủ tục theo quy định và qua báo cáo của Đảng ủy Quốc hội, Chính phủ, tỉ lệ tán thành của Nhân dân đối với nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 là 99,75%.

Qua đó, phản ánh sự đồng thuận rất cao, gần như tuyệt đối của các tầng lớp nhân dân, các ngành, các cấp. Đây là cơ sở quan trọng để Quốc hội xem xét, quyết định nội dung sửa đổi Hiến pháp tại Kỳ họp thứ 9 trong những ngày tới. Tổng Bí thư đề nghị đồng chí Bí thư Đảng ủy Quốc hội tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, đảm bảo tiến độ, kế hoạch đề ra, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc thực hiện các chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy, sắp xếp các đơn vị hành chính.

Về hoàn thiện pháp luật thực hiện phân cấp, phân quyền, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết, Ban Chỉ đạo ghi nhận và đánh giá cao Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp, Bộ Nội vụ và các bộ, ngành có liên quan trong thời gian ngắn đã bám sát các quan điểm, chủ trương của Đảng, nhất là sự chỉ đạo của Bộ Chính trị để khẩn trương rà soát, hoàn thiện pháp luật thực hiện phân cấp, phân quyền.

Cho biết đến ngày 29/5/2025, các bộ, cơ quan ngang Bộ đã hoàn thành việc xây dựng 28 nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, trình thẩm định, Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng, những công việc này cần tiếp tục được rà soát và triển khai theo đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị, trong đó, Bộ Nội vụ và Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm thẩm định, đảm bảo các nội dung phân cấp, phân quyền theo đúng nguyên tắc mà Bộ Chính trị đã chỉ đạo.

Quang cảnh phiên họp.

Tổng Bí thư đề nghị đồng chí Bí thư Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo các Bộ, cơ quan ngang Bộ trình Chính phủ ban hành các Nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, đồng thời ban hành theo thẩm quyền Thông tư về phân cấp nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quang ngang bộ cho chính quyền địa phương, quy định trình tự, thủ tục, biểu mẫu giải quyết thủ tục hành chính trước ngày 15/6 để chính quyền cấp xã đi vào hoạt động ngay từ ngày 1/7/2025.

Đồng chí Bí thư Đảng ủy Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp và chính quyền địa phương đánh giá việc tổ chức thực hiện pháp luật về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, tiếp tục đề xuất các cơ quan có thẩm quyền kịp thời điều chỉnh, hoàn thiện pháp luật và hướng dẫn áp dụng pháp luật thống nhất với mục tiêu và nhiệm vụ của chính quyền địa phương được tổ chức theo mô hình hai cấp, phải được vận hành thông suốt, hiệu quả, đúng chủ trương “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ và báo cáo đánh giá tổng thể với Ban Chỉ đạo trước ngày 1/9/2025.

Về việc rà soát, đề xuất tháo gỡ các “điểm nghẽn” do quy định pháp luật, Ban Chỉ đạo cơ bản nhất trí với dự thảo kế hoạch để chỉ đạo việc rà soát, đề xuất giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn do quy định của pháp luật.

Lưu ý ngay trong tháng 6 và tháng 7/2025 cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ cụ thể, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị Bí thư Đảng ủy Quốc hội chỉ đạo, bổ sung vào chương trình, báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết của Quốc hội về tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, bất cập do quy định pháp luật vào đợt 2 của kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Đồng thời để nghị Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp các cơ quan có liên quan báo cáo Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, bất cập do quy định của pháp luật.

Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu Bí thư Đảng ủy Bộ Tư pháp chỉ đạo hoàn thành Báo cáo tổng hợp kết quả rà soát, đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật, tháo gỡ những điểm nghẽn do quy định pháp luật, báo cáo Ban Chỉ đạo trước ngày 30/7/2025. Hoàn thiện, vận hành Hệ thống tiếp nhận, phản ánh kiến nghị văn bản quy phạm pháp luật của Cổng Pháp luật quốc gia một cách thực chất để trở thành một kênh tiếp nhận ý kiến của người dân, của doanh nghiệp, chính quyền địa phương - vốn là những chủ thể thực thi pháp luật, hiểu rõ về những bất cập, vướng mắc do quy định của pháp luật, từ đó giúp cho cơ quan có thẩm quyền sớm nhận diện thực chất và có những giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn hiệu quả hơn, kịp thời hơn.

Về một số yêu cầu chung trong chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết 66-NQ/TW của Bộ Chính trị trong thời gian tới, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị các thành viên Ban Chỉ đạo, các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên lưu ý các cấp ủy Đảng phải lãnh đạo toàn diện, trực tiếp về thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng thành pháp luật và tăng cường kiểm tra, giám sát công tác này.

Mỗi cán bộ, đảng viên phải gương mẫu, đi đầu trong chấp hành và tuân thủ pháp luật, lan tỏa tinh thần thượng tôn Hiến pháp, pháp luật, xác định xây dựng và hoàn thiện thể chế, pháp luật và kiểm tra, giám sát việc tổ chức, thi hành pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên của các Bộ, ngành Trung ương; thực hiện nghiêm kỷ cương, kỷ luật về các quy định về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm trong xây dựng và thi hành pháp luật.

Người đứng đầu các bộ, cơ quan ngang Bộ phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật, chịu trách nhiệm chính về chất lượng chính sách, pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý của bộ, ngành mình gắn với công tác đánh giá, khen thưởng, sử dụng cán bộ có chế tài, biện pháp xử lý đối với những người không thực hiện đầy đủ trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật.

Đồng thời tập trung rà soát, tháo gỡ các điểm nghẽn do quy định pháp luật, nhất là những quy định có mâu thuẫn, chồng chéo, các quy định bất hợp lý, không khả thi, các quy định không rõ ràng, tạo ra nhiều cách hiểu khác nhau trong hệ thống pháp luật. Tổng Bí thư khẳng định, đây là nhiệm vụ cấp bách cần làm ngay, làm quyết liệt, làm đến nơi đến chốn.

“Năm 2025, Nghị quyết đã xác định phải cơ bản tháo gỡ các điểm nghẽn do quy định của pháp luật. Đây không chỉ là mục tiêu mà còn là mệnh lệnh chính trị, phải đổi mới căn bản tư duy xây dựng pháp luật, chuyển từ tư duy quản lý sang kiến tạo phát triển, từ bị động sang chủ động, xây dựng pháp luật phải đi trước một bước, đảm bảo tính dự báo cao, phù hợp với thực tiễn và yêu cầu phát triển của đất nước trong tình hình mới. Pháp luật phải góp phần đánh thức mọi tiềm năng, thế mạnh của đất nước, nắm bắt được mọi cơ hội để phát triển”, Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Cùng đó, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật, xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong tổ chức thi hành pháp luật. Xóa bỏ tình trạng “trên nóng, dưới lạnh” trong tổ chức thi hành pháp luật.

Tổng Bí thư yêu cầu nâng cao năng lực, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ làm công tác pháp luật. Xây dựng đội ngũ cán bộ tâm huyết, bản lĩnh, am hiểu thực tiễn, có tư duy cải cách và tinh thần phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, nhạy bén với những xu thế phát triển của thời đại. Do vậy, cần tiếp tục đổi mới cơ chế tuyển chọn lãnh đạo, bồi dưỡng, sử dụng, đánh giá cán bộ làm công tác xây dựng và thi hành pháp luật.

Cùng với đó là thúc đẩy ứng dụng khoa học, công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Đẩy nhanh tiến trình xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về pháp luật, kết nối với Trung tâm Dữ liệu quốc gia theo hướng dễ truy cập, thuận tiện khai thác, sử dụng.

Người đứng đầu Đảng cũng yêu cầu phát huy vai trò giám sát, kiểm tra của Đảng và giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, người dân, cộng đồng doanh nghiệp trong triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW.