Tiết lộ gây sốc: Các phi công chỉ được học lái 737 MAX qua iPad
Khi Boeing phát triển 737 MAX, các nhà quản lý khẳng đinh phi công có thể điều khiển phi cơ này mà không cần đào tạo bổ sung vì về cơ bản chúng giống như thế hệ trước. Ảnh: The New York Times.
Thông thường, trước khi tiếp nhận loại máy bay mới, phi công của các hãng hàng không được học và tập luyện hàng giờ trong các buồng huấn luyện mô phỏng hiện đại trị giá hàng triệu USD. Những trải nghiệm này giúp họ nắm chắc những tính năng và hệ thống điều khiển mới. Tuy nhiên, ở Mỹ hiện chỉ có duy nhất một thiết bị mô phỏng được thiết kế riêng cho dòng phi cơ MAX.
Theo các phi công của hai hãng hàng không Mỹ Southwest Airlines và America Airlines, họ đã nhiều lần yêu cầu Boeing cung cấp chương trình lái mô phỏng của dòng máy bay MAX nhưng không được đáp ứng. Phía nhà sản xuất và Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cho rằng, MAX 737 về cơ bản giống các dòng máy bay tiền nhiệm và các phi công đã có đủ kinh nghiệm. Do vậy, Boeing chỉ cung cấp cho các phi công "khoá đào tạo" kéo dài hai giờ qua iPad.
Ông Jon Weaks, Chủ tịch Hiệp hội phi công hãng Southwest Airlines cho hay, Boeing thậm chí chưa hoàn thành buồng lái mô phỏng cho MAX khi dòng máy bay này được xuất xưởng. Lãnh đạo hãng này cho biết thêm, chỉ khi phi cơ chuẩn bị được đưa vào vận hành, dữ liệu phần mềm lái mô phỏng mới được hoàn thiện.
Vài giờ sau vụ tai nạn của hãng hàng không Ethiopia, ông Tajer, phát ngôn viên của liên minh American Airlines đã yêu cầu Boeing cung cấp chương trình mô phỏng bay 737 MAX. Tuy nhiên, thiết bị này cần được "đặt hàng", các phi công của hãng này cần phải chờ đến cuối năm. United Airlines, hãng hàng không lớn thứ ba thế giới, cũng phải chờ đến năm 2020.
Năm 2017, các phi công của hãng United Airlines đã phải tự soạn tài liệu hướng dẫn bay trước khi nhận máy bay 737 MAX mà chưa từng có bất cứ trải nghiệm nào về loại phi cơ này. Ông James LaRosa, cán bộ của Hiệp hội đào tạo của hãng cho biết, buồng lái mô phỏng 737 MAX do Boeing cung cấp cũng không có đầy đủ tính năng như thông thường.
Theo các chuyên gia, sự thiếu hụt về đào tạo này là sự thiệt thòi cho các phi công, đặc biệt với những ai đến từ các hãng hàng không ngoài Mỹ khi nhiều quốc gia chưa thể theo kịp về đào tạo công nghệ.
Trên thực tế, dòng máy bay 737 MAX được áp dụng Hệ thống đặc tính truyền động tăng cường (MCAS) mới nhất trong 100 năm qua, đồng thời có nhiều khác biệt về động cơ và hệ thống hiển thị so với các dòng máy bay tiền nhiệm.
Điều tra bước đầu, MCAS được cho là mắc nhiều lỗi hệ thống giống nhau bất thường trong hai thảm kịch hàng không xảy ra ở Indonesia và Ethiopia. Các điều tra viên nghi ngờ cảm biến hỏng khiến MCAS đọc sai thông tin, khiến máy bay vượt khỏi tầm kiểm soát của các phi công, tự động động chúc mũi cho đến khi rơi xuống.
Hiện nay, phi cơ Boeing 737 MAX đã bị cấm bay toàn cầu.