Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt vi phạm liên quan đến Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam

Hàng loạt sai phạm nghiêm trọng

Theo đó, tại thông báo kết luận thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra một số tồn tại, hạn chế trong quản lý, sử dụng vốn, tài sản thuộc trách nhiệm của Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam như: Một số công ty thành viên chưa ban hành quy chế quản lý, sử dụng tài sản; Chưa xây dựng định mức dự trữ hàng tồn kho; Lượng hàng tồn kho lớn gây ứ đọng vốn, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh; Chưa ban hành quy định về lựa chọn nhà thầu để áp dụng thống nhất trong các hoạt động bảo đảm tính liên tục cho sản xuất, kinh doanh thường xuyên của doanh nghiệp…

Thanh tra Chính phủ chỉ ra nhiều vi phạm liên quan đến Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam

Trong việc nhập thuốc lá nguyên liệu; Trồng, chế biến nguyên liệu thuốc lá; Sản xuất thuốc lá điếu; Phân phối sản phẩm thuốc lá, Thanh tra Chính phủ xác định còn một số tồn tại cần khắc phục như: Hoạt động mua nguyên liệu thuốc lá của người trồng theo hình thức mua xô; Bán lại nguyên liệu thuốc lá khi không có giấy phép mua bán nguyên liệu; Không tổ chức chào hàng cạnh tranh để quyết định giá mua nguyên liệu; Sử dụng nguồn phát triển thị trường tổ chức đi nước ngoài, trong đó nhiều đối tượng không đúng với mục đích chuyến đi; Nguồn gốc một số nguyên liệu thuốc lá của Doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung bán cho một số công ty thành viên có dấu hiệu hợp thức hóa nguyên liệu thuốc lá không hợp pháp.

Đặc biệt, liên quan đến lĩnh vực đầu tư xây dựng, kết luận thanh tra thể hiện, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam đã có sai phạm trong việc thực hiện góp vốn dự án tại 152 Trần Phú, TP HCM.

Cụ thể, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam đã không thực hiện đánh giá lại tài sản là không đúng quy định về quản lý tài sản doanh nghiệp Nhà nước; Làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vi phạm pháp luật về chuyển nhượng tài sản doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ khi chuyển nhượng 30.927,7m² đất tại 152 Trần Phú không xin phép Thủ tướng Chính phủ; Không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, có nguy cơ thất thoát tiền của Nhà nước, của doanh nghiệp.

Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra việc thực hiện dự án tại số 235 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội đã có một số sai phạm. Dự án kéo dài ảnh hưởng đến tiến độ di dời Nhà máy Thuốc lá Thăng Long, ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn của Tổng công ty Thuốc lá.

“Kể từ khi Thủ tướng cho phép thực hiện dự án đến nay đã hơn 10 năm, nhiều cơ chế chính sách, pháp luật về đất đai, đầu tư, quản lý tài sản Nhà nước tại doanh nghiệp đã có sự thay đổi mà thực tế dự án chưa được triển khai, cần phải báo cáo Thủ tướng trước khi tiếp tục thực hiện”, thông báo kết luận nêu rõ.

Bên cạnh đó, kết luận thanh tra cũng chỉ rõ, một số dự án đầu tư chậm tiến độ, thủ tục phải phê duyệt điều chỉnh nhiều lần ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn và hiệu quả sản xuất kinh doanh. Điển hình như: Dự án chiều sâu phân xưởng sợi; Dự án đầu tư thiết bị cho kho nguyên liệu và kho thành phẩm của Công ty Thuốc lá Sài Gòn; Dự án xây dựng trụ sở của Vinataba tại 30 Nguyễn Du (Hà Nội); Dự án đầu tư di dời Công ty Thuốc lá Thăng Long.

Kiến nghị xử lý vi phạm

Theo kết luận thanh tra, để xảy ra những vi phạm nêu trên, trách nhiệm thuộc về Hội đồng thành viên, Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc, Ban lãnh đạo Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Thăng Long, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Hải Phòng, Công ty TNHH MTV Viện thuốc lá...

Thông báo kết luận thanh tra, kiến nghị xử lý vi phạm liên quan đến Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam

Từ kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Thuế kiểm tra việc kê khai, nộp thuế đối với các trường hợp thu mua nguyên liệu thuốc lá của các hộ nông dân được thực hiện bằng hình thức bảng kê để xác định giá tính thuế thu nhập doanh nghiệp phù hợp; Xác định lại thuế thu nhập doanh nghiệp đối với Doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung do bảng kê nguyên liệu thuốc lá không phù hợp.

Chỉ đạo Bộ Công thương chỉ đạo rà soát hoạt động mua, bán nguyên liệu thuốc lá của Công ty CP Hòa Việt, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn, Công ty TNHH MTV Viện thuốc lá; Xử lý kịp thời các trường họp vi phạm trong hoạt động kinh doanh nguyên liệu thuốc lá.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì cùng Bộ Tài chính, UBND TP HCM, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam và các Bộ, ngành liên quan thu hồi cơ sở nhà đất 30.927,7m² tại 152 Trần Phú, TP HCM và xử lý các phát sinh trong quá trình thu hồi cơ sở nhà đất này. Trong quá trình thực hiện nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm hoặc đến ngày 31/12/2023 chưa thực hiện được việc thu hồi thì chuyến cơ quan Điều tra, Bộ Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, chỉ đạo Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam báo cáo quá trình thực hiện dự án tại 235 Nguyễn Trãi để xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ trước khi tiếp tục thực hiện; Đồng thời, chỉ đạo xem xét trách nhiệm và có hình thức kỷ luật đối với các tổ chức, cá nhân để xảy ra những thiếu sót, vi phạm thuộc thẩm quyền quản lý.

Riêng đối với Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam, Thanh tra Chính phủ yêu cầu đơn vị này rà soát, chấn chỉnh lại toàn bộ hoạt động mua nguyên liệu thuốc lá, đảm bảo thực hiện thống nhất trong toàn bộ các công ty thuộc Tổng Công ty, xử lý kịp thời khi phát hiện các sai phạm, tiêu cực; Chỉ đạo các công ty thành viên, đơn vị phụ thuộc ban hành quy trình lựa chọn nhà phân phối, thực hiện chào giá cạnh tranh đối với việc mua nguyên liệu thuốc lá đảm bảo công khai, minh bạch, nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam đẩy nhanh thực hiện các dự án trọng điểm để sớm khai thác có hiệu quả; Chỉ đạo các công ty thành viên, đơn vị phụ thuộc còn một số tồn tại liên quan đến sử dụng đất khẩn trương hoàn thiện các bước thủ tục về đất đai để ký hợp đồng thuê đất với UBND các địa phương, xin cấp GCNQSDĐ theo quy định và hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đối với Nhà nước.

Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam yêu cầu các đơn vị thành viên thực hiện nộp số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp tính thiếu do một số khoản chi không được giảm trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp số tiền hơn 38,5 tỷ đồng.

Cuối cùng, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an điều tra, xác minh, làm rõ những vụ việc mua bán nguyên liệu của Doanh nghiệp tư nhân Tuấn Dung có dấu hiệu của tội “Trốn thuế” theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015.