Nhiều ý tưởng của thanh niên dù rất hay nhưng rất khó tiếp cận nguồn vốn

TS. Phạm Huy Hiệu, Giảng viên, nhà nghiên cứu, Giám đốc Khoa học trường Đại học VinUni cho biết như vậy tại sự kiện Thủ tướng Chính phủ đối thoại với thanh niên Việt Nam năm 2025 với chủ đề “Thanh niên Việt Nam tiên phong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”, chiều 24/3.

Tại sự kiện, TS. Phạm Huy Hiệu đã đưa ra 3 kiến nghị tới Thủ tướng Chính phủ và các vị lãnh đạo.

Theo đó, TS. Phạm Huy Hiệu kiến nghị Chính phủ nghiên cứu thành lập Chương trình quốc gia có cơ chế tài chính hỗ trợ các trường đại học nghiên cứu trọng điểm. Theo định nghĩa chung của các trường đại học thì trường đại học là nơi sản sinh ra tri thức mới, các ý tưởng mới để làm nguồn đầu vào của quá trình đổi mới sáng tạo.

Thủ tướng Phạm Minh Chính trao đổi, làm rõ thêm nội dung mà các đại biểu nêu ra.

Tuy nhiên hiện nay ở Việt Nam, phần lớn nguồn lực của các trường đại học đều đang dành cho các hoạt động giảng dạy là hoạt động cốt lõi nhất và các giảng viên, nhà nghiên cứu chưa thực sự có đủ nguồn lực để có thể tạo ra những nghiên cứu chuyên sâu, các công nghệ làm nguồn đầu vào cho đổi mới sáng tạo.

"Làm sao chúng ta hình thành được mạng lưới các trường nghiên cứu thực thụ để tạo ra các sản phẩm làm đầu vào cho quá trình đổi mới công nghệ", TS. Phạm Huy Hiệu đặt vấn đề.

Cũng theo TS. Phạm Huy Hiệu, hầu hết các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đến từ sinh viên, thanh niên Việt Nam hiện nay đang rất khó tiếp cận các quỹ đầu tư.

Ở Việt Nam có các quỹ đầu tư quốc tế, tuy nhiên họ thường đầu tư vào các dự án có tiềm năng thương mại rất rõ ràng, có thị trường, có công nghệ rất rõ ràng. Thành ra ý tưởng của các bạn thanh niên dù rất hay nhưng rất khó có khả năng tiếp cận các nguồn vốn.

"Tôi kiến nghị Thủ tướng và lãnh đạo Chính phủ xem xét nghiên cứu thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm dành cho các dự án khởi nghiệp ở giai đoạn đầu. Đây là điều rất có ý nghĩa với các dự án khởi nghiệp", TS. Phạm Huy Hiệu nói.

TS. Phạm Huy Hiệu, Giảng viên, nhà nghiên cứu, Giám đốc Khoa học trường Đại học VinUni.

Bên cạnh đó, TS. Phạm Huy Hiệu cũng cho biết, ở Việt Nam không thiếu những nhà khoa học trẻ, tài năng và có khát vọng cống hiến cho đất nước. Do đó, ông kỳ vọng Thủ tướng, lãnh đạo Chính phủ nghiên cứu một quỹ tài chính chuyên biệt dành cho các nhà khoa học trẻ dưới 35 tuổi để họ có cơ hội biến ý tưởng nghiên cứu thành các giải pháp tạo ra tác động trên thực tế.

TS. Phạm Huy Hiệu đặt vấn đề làm sao để có các Hội đồng Quỹ có khả năng đánh giá khách quan, công bằng dựa trên tính mới, tiềm năng triển khai ở trong thực tế, tạo ra các tác động xã hội và lựa chọn đầu tư cho các dự án có tác động xã hội.

Tại buổi đối thoại, làm rõ thêm nội dung cho các câu hỏi của các bạn đại diện cho thanh niên Việt Nam, Thủ tướng Phạm Minh Chính khái quát thành một số từ khóa.

Thứ nhất là "thể chế". Ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 57 về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Nghị quyết 193 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Từ khóa thứ hai là "huy động nguồn lực". Chúng ta có rất nhiều cơ chế như hợp tác công tư, nguồn vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp, nguồn lực của doanh nghiệp, nguồn lực của người nghiên cứu để thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

Theo người đứng đầu Chính phủ, về bố trí nguồn lực cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, năm nay, ngân sách nhà nước bố trí khoảng 3% cho lĩnh vực này, tăng 1% so với trước khi ban hành Nghị quyết 57 và sang năm sẽ bố trí khoảng 5% ngân sách nhà nước. Nguồn lực nhà nước mang tính dẫn dắt, kích hoạt nguồn lực ngoài nhà nước.

Từ khóa thứ ba là "an ninh, an toàn". Vừa thúc đẩy phát triển vừa bảo đảm an ninh, an toàn là hai mặt song song của một quá trình, thì mới phát huy được khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Đặc biệt, sử dụng công nghệ số phải an toàn về dữ liệu cá nhân, không bị tấn công, không bị đánh cắp, không bị lừa đảo.

Từ khóa thứ tư là "nhân lực". Phải có cơ chế, chính sách để đào tạo, phát huy, giữ chân nhân lực chất lượng cao, chúng ta đang làm tích cực với việc sửa đổi, hoàn thiện các luật liên quan.