Lạng Sơn: "Dân nghèo mua cây giống giá cao"

Theo phản ánh của người dân xã Hưng Đạo, cây giống mà chính quyền địa phương thực hiện cấp phát theo Chương trình 135 có giá cao bất thường. Nghi ngờ có dấu hiệu tiêu cực, nâng giá cây để trục lợi nên đồng loạt người dân trong xã kiên quyết không nhận cây giống.

Được biết, Dự án cấp phát cây giống cho 422 hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn xã Hưng Đạo được triển khai từ năm 2018. Theo dự án, mỗi hộ sẽ được hỗ trợ 700.800 đồng, tương đương 146 cây Mỡ giống với giá 4.800 đồng/cây.

Thế nhưng người dân ở đây cho biết, ngoài thị trường, giá cây Mỡ giống cao khoảng 30-40 cm chỉ có 600 - 650 đồng/cây. Với số tiền 700.800 đồng thì họ có thể mua được từ 1.000 đến gần 1.200 cây Mỡ giống.

Với phân tích trên, toàn bộ hộ dân thuộc diện được cấp giống của xã Hưng Đạo đã từ chối nhận cây giống và đề nghị UBND xã Hưng Đạo phải cấp đủ từ 700 cây đến 1.000 cây/hộ.

Người dân xã Hưng Đạo (Bình Gia, Lạng Sơn) kiên quyết không nhận cây giống giá đột biến

Về vấn đề trên, ông Linh Công Thành - Trưởng phòng Kế hoạch tài chính huyện Bình Gia cho biết, bức xúc của dân là chính đáng và bản thân ông cũng thấy giá không hợp lý. Phòng Kế hoạch Tài chính huyện sẽ tham mưu UBND huyện cương quyết không quyết toán phần chi phí chênh lệch do áp dụng đơn giá không phù hợp.

Theo tìm hiểu của phóng viên, việc kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung ứng cây giống tại địa phương này cũng có nhiều điểm nghi vấn. Cụ thể, ngày 19/12/2018, UBND huyện Bình Gia ra Quyết định số 3019/QĐ-UBND về việc phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án Hỗ trợ cây Mỡ từ nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc Chương trình 135 năm 2018 tại xã Hưng Đạo. Quyết định trên nêu rõ hình thức lựa chọn nhà thầu là “Chào hàng cạnh tranh”; giá gói thầu là 296 triệu đồng.

Cũng trong ngày 19/12/2018, UBND xã Hưng Đạo đã ra quyết định về việc phê duyệt kết quả chào hàng cạnh tranh gói thầu mua giống cây Mỡ. Công ty Cổ phần Giống cây trồng miền Bắc (có trụ sở trên địa bàn tỉnh Hưng Yên) trúng thầu.

Như vậy, kế hoạch lựa chọn nhà thầu và quyết định phê duyệt kết quả được ban hành cùng 1 ngày đã khiến người dân xã Hưng Đạo đã dấy lên nghi vấn về việc quy trình thủ tục lựa chọn nhà thầu.

Nghi vấn trên của người dân là có cơ sở bởi theo Điều 58 Nghị định 63/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, bên mời thầu (cấp xã) sau khi có quyết định lựa chọn nhà thầu (cấp huyện) phải đăng tải thông báo mời chào hàng. Thời gian chuẩn bị hồ sơ đề xuất tối thiểu là 5 ngày, kể từ ngày đầu tiên phát hành hồ sơ yêu cầu. Cùng với đó là một loạt các quy trình, trình tự về đánh giá, thẩm định, phê duyệt kết quả lựa chọn thầu...

Trước sự bất thường nêu trên, ngày 3/4/2019, UBND huyện Bình Gia đã ký ban hành văn bản số 344/UBND-VP về việc yêu cầu khắc phục ngay việc thực hiện hỗ trợ chính sách phát triển sản xuất năm 2018. Văn bản của UBND huyện Bình Gia chỉ rõ, ngày 19/3/2019, UBND huyện đã ban hành văn bản về việc kiểm tra thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất năm 2018. Qua kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện việc thực hiện chính sách hỗ trợ cho nhân dân không đúng quy định, nhất là về trình tự, thủ tục thực hiện, đơn giá, định mức hỗ trợ.

Nguyên nhân dẫn đến sai sót là do UBND các xã lập dự án không đúng quy định, không tuân thủ quyết định của UBND. Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Tài chính kế hoạch thực hiện công tác thẩm định dự án, trả lời giá không tuân thủ quyết định của UBND tỉnh Lạng Sơn, không tham khảo thị trường.

Theo thông tin từ UBND huyện Bình Gia, hiện ngành chức năng của huyện đang chỉ đạo các phòng liên quan điều chỉnh dự án, dự toán dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, hướng dẫn các xã thực hiện khắc phục. Trong trường hợp UBND các xã không khắc phục sai sót, không thực hiện hỗ trợ bổ sung, huyện sẽ kiên quyết không quyết toán phần chi phí chênh lệch do áp dụng đơn giá không phù hợp, yêu cầu hoàn trả lại ngân sách Nhà nước để tiếp tục hỗ trợ sản xuất cho nhân dân.

Về vấn đề trên, ông Bùi Hoàng Nam - Chủ tịch UBND huyện Bình Gia thừa nhận, giá cây giống cao như vậy là do việc xác định giá cơ sở ban đầu thiếu chính xác.

Theo đó, doanh nghiệp cung cấp cây giống cho huyện đã tăng giá lên, trong khi cơ sở không có chuyên môn thẩm định giá. Lãnh đạo huyện cũng chủ quan khi cân nhắc phê duyệt giá. Hình thức lựa chọn nhà thầu là chào hàng cạnh tranh và có khả năng việc thực hiện quy trình đấu thầu chưa chính xác dẫn đến lựa chọn nhà cung cấp giống giá cao.

Nói về hướng xử lý, lãnh đạo UBND huyện Bình Gia khẳng định, việc này có biểu hiện sai phạm. Trước mắt là khắc phục hậu quả, sau đó sẽ kiểm điểm trách nhiệm từng cá nhân liên quan.

Chính quyền huyện tỏ ra khá kiên quyết trong vấn đề trên, tuy nhiên, vấn đề đặt ra là người dân nghèo xã Hưng Đạo đã "lỡ dở" thời vụ. Sâu xa hơn là vấn đề quản lý của chính quyền lỏng lẻo, năng lực cán bộ hạn chế... Điều này không chỉ ảnh hưởng đến bộ phận nhỏ dân nghèo ở Hưng Đạo, mà còn ảnh hưởng đến niềm tin của người dân nghèo nói chung ở Bình Gia - một trong hai huyện nghèo nhất của tỉnh Lạng Sơn. Điều cần nhất bây giờ là sau nhiều tháng dân nghèo "ấm ức", chính quyền các cấp huyện Bình Gia nên sớm khắc phục sai phạm như đã thừa nhận, để đảm bảo quyền lợi cho người dân.