Hồi chuông cảnh báo về tội phạm trẻ hóa và ảnh hưởng từ game bạo lực

Giết bà nội vì bị mắng, thuê bạn quen qua game

Theo thông tin ban đầu từ cơ quan chức năng tỉnh Hưng Yên, Nguyễn Đức Tú (SN 2008, trú tại xã Đông Tảo, huyện Khoái Châu) thường xuyên bị bà nội là bà L nhắc nhở vì lười học, ham chơi, nhiều lần đi khuya không về.

Do bực tức, Tú nảy sinh ý định giết bà và đã liên hệ với Lê Gia Bảo (SN 2010, trú tại Tây Ninh) – người quen qua mạng xã hội và các trò chơi điện tử. Tú hứa trả 5 triệu đồng và lo toàn bộ chi phí đi lại, ăn ở để Bảo ra Hưng Yên cùng thực hiện kế hoạch.

Rạng sáng 19/3, Bảo vượt hơn 1.700km ra Bắc, cùng Tú trèo tường vào nhà bà L mang theo dao và áo vải. Khi bà L tỉnh dậy, cả hai dùng áo siết cổ, dao đâm khiến nạn nhân bất tỉnh. Sau đó, Tú lấy 180.000 đồng từ túi quần bà, rồi cùng Bảo kéo xác nạn nhân dìm xuống đầm nước sau nhà. Trước khi bỏ đi, Tú còn châm lửa đốt bếp để phi tang dấu vết.

Cả hai đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự

Trao đổi với phóng viên báo Tuổi trẻ Thủ đô, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường - Ủy viên Ban chấp hành Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, cả hai đối tượng đều đủ 14 tuổi nên hoàn toàn có thể bị khởi tố về tội giết người theo khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự.

Đối tượng và tang vật vụ án

Tuy nhiên, do chưa đủ 18 tuổi nên sẽ được áp dụng các chính sách hình sự đặc thù dành cho người chưa thành niên. Cụ thể, Tú (16 tuổi) có thể bị phạt tù tới 18 năm, còn Bảo (15 tuổi) tối đa 12 năm tù theo quy định tại Điều 101 Bộ luật Hình sự.

Ngoài ra, cơ quan điều tra sẽ làm rõ các hành vi cướp tài sản (chiếm đoạt tiền của nạn nhân), hủy hoại tài sản (đốt bếp), để xử lý thêm tội danh nếu đủ căn cứ, đồng thời tổng hợp hình phạt theo đúng quy định.

Tội ác lạnh lùng ở tuổi vị thành niên: Vì đâu nên nỗi?

Vụ án khiến nhiều người rùng mình không chỉ vì hành vi tàn nhẫn mà còn bởi tuổi đời quá trẻ của hai hung thủ. Đặc biệt, chỉ vì 5 triệu đồng, đối tượng 15 tuổi sẵn sàng vượt 1.700km để giết người không quen biết. Đây là minh chứng rõ ràng cho thực trạng tội phạm hóa trong giới trẻ đang có chiều hướng gia tăng và ngày càng manh động.

Tiến sĩ Đặng Văn Cường cho rằng, vụ việc là biểu hiện rõ nét của sự xuống cấp đạo đức, sự lỏng lẻo trong quản lý của gia đình, nhà trường và sự nguy hiểm khi giới trẻ bị ảnh hưởng bởi môi trường mạng, game bạo lực.

Theo thống kê, năm 2024 trung bình mỗi năm có khoảng 13.000 thanh thiếu niên vi phạm pháp luật. Riêng tại TP HCM, trong 6 tháng đầu năm, ghi nhận 151 vụ án do người dưới 18 tuổi thực hiện, xử lý hình sự hơn 100 đối tượng.

Tại Hà Nội, 5 năm qua phát hiện 858 vụ với 3.150 đối tượng dưới 18 tuổi vi phạm pháp luật. Năm 2023, số vụ tăng gấp 6 lần so với năm 2018. Trong số này, gần 60% là học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, chủ yếu vi phạm các tội danh như giết người, cưỡng đoạt, trộm cắp, cố ý gây thương tích…

Đặc biệt, độ tuổi phạm tội ngày càng trẻ hóa, trong đó có hơn 25% từ 14 đến dưới 16 tuổi, và gần 3% dưới 14 tuổi.

Theo Luật sư Cường, các chuyên gia pháp lý và giáo dục nhận định, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này gồm: Trẻ dậy thì sớm, phát triển thể chất nhanh nhưng thiếu nền tảng đạo đức; Cha mẹ bận rộn, ly hôn, bỏ bê hoặc làm gương xấu; Ảnh hưởng tiêu cực từ mạng xã hội, phim ảnh, game bạo lực; Thiếu kỹ năng sống, thiếu giáo dục pháp luật trong nhà trường; Thiếu quản lý trẻ trên không gian mạng, tự do cá nhân nhưng thiếu kiểm soát.

Trên cơ sở đó, một số giải pháp cấp thiết hiện nay bao gồm: Hoàn thiện chính sách pháp luật dành cho người chưa thành niên; Tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật và kỹ năng sống trong học đường; Quản lý chặt trẻ trên không gian mạng, kiểm soát nội dung độc hại; Phối hợp giữa gia đình, nhà trường, chính quyền và các thiết chế xã hội để hỗ trợ trẻ em trong hoàn cảnh đặc biệt; Đổi mới hình thức giáo dục qua các phiên tòa giả định, phim tư liệu, kịch tuyên truyền; Tăng trách nhiệm của nền tảng mạng xã hội trong việc lọc nội dung xấu độc.