Đánh thuế Trung Quốc, người tiêu dùng Mỹ phải 'chịu trận'?

"Vâng, tôi không phủ nhận điều đó", ông Larry Kudlow, người đứng đầu Hội đồng Kinh tế Quốc gia của Tổng thống Trump, trả lời khi được hỏi liệu có phải các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ là người trả tiền thuế mà Mỹ đánh vào hàng nhập từ Trung Quốc hay không.

Ông Kudlow nói thêm, cả hai bên sẽ trả tiền, nhưng ông chỉ rõ Trung Quốc sẽ chịu tổn thất (về kinh tế) do giảm xuất khẩu sang Mỹ, chứ không phải do trả thuế.

Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow. (Ảnh: AP)

Bình luận của ông Kudlow trái ngược với nhiều bình luận và trạng thái Twitter của ông Trump về tác động của việc các công ty Trung Quốc trả tiền thuế, mà theo quan điểm của ông Trump, là một sự chuyển giao tài sản khổng lồ từ Trung Quốc sang Mỹ.

Tuy nhiên, theo AP, hầu như không có nhà kinh tế nào đồng ý với quan điểm của Trump, và những người kiểm chứng thường xuyên khẳng định các nhà nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc phải trả thuế.

Ông Trump cũng đã khẳng định rằng Mỹ dễ dàng giành chiến thắng trong cuộc chiến tranh thương mại, nhưng ông Kudlow thừa nhận rằng họ phải trả giá cho cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, mặc dù ông đã nói giảm nói tránh về các tác động.

Hôm 10/5, chính quyền Tổng thống Trump đã tăng thuế đối với 200 tỷ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc từ 10% lên 25%, sau khi cáo buộc Trung Quốc rút lại các cam kết mà họ đã đưa ra trước đó trong các cuộc đàm phán. Trước đó Mỹ đã đánh thuế lên 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc với mức 25%.

Ngày 12/5, ông Trump nhắc lại quan điểm của mình trong một trạng thái Twitter: "Chúng tôi sẽ nhận hàng chục tỷ USD từ thuế quan áp với hàng Trung Quốc. Người mua sản phẩm có thể tự sản xuất tại Mỹ (lý tưởng) hoặc mua sản phẩm từ các quốc gia không có thuế."

Tuy nhiên, Carl Weinberg, nhà kinh tế quốc tế tại High Frequency Economics, đã chỉ ra rằng nhiều hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc không được sản xuất ở nơi khác. Đó là lý do tại sao nhiều nhà nhập khẩu Mỹ có ít lựa chọn khác ngoài trả thuế.

"Vì vậy, nếu bạn cần iPad mới, chính bạn sẽ phải trả thuế nhập khẩu, chứ không phải một số công nhân ở Trung Quốc", theo Weinberg viết trong một ghi chú nghiên cứu.

Ông Trump cũng đe dọa sẽ áp thuế nhập khẩu đối với 300 tỷ USD hàng nhập khẩu Trung Quốc còn lại, một bước mà ông Kudlow ước tính sẽ mất vài tháng để thực hiện.

Áp dụng các mức thuế này sẽ tác động đến một loạt các mặt hàng tiêu dùng - quần áo, giày dép, đồ chơi và đồ điện tử như iPhone - và có thể thúc đẩy tăng chi phí cao mà nhiều người Mỹ có thể nhận thấy. Tuy nhiên, ông Kudlow cho biết tác động kinh tế của việc áp thuế đối với tất cả hàng nhập khẩu của Trung Quốc sẽ chỉ làm giảm tăng trưởng kinh tế 0,2%, một con số rất khiêm tốn.

Các nhà kinh tế độc lập lại nghĩ rằng tác động sẽ lớn hơn. Gregory Daco, một nhà kinh tế tại Oxford econom, ước tính áp thuế sẽ làm giảm sự tăng trưởng của Mỹ xuống 0,5% và tiêu tốn 300.000 việc làm.

Ông Kudlow cũng cho biết Mỹ đang chờ trả đũa từ Trung Quốc về mức thuế tăng, sau khi các cuộc đàm phán ở Washington kết thúc vào thứ Sáu mà không có thỏa thuận. Các biện pháp đối phó dự kiến chưa được thực hiện.

Tuy nhiên, cả hai bên vẫn lạc quan khi chỉ ra rằng vẫn còn cơ hội cho các cuộc đàm phán trong tương lai.

Ông Kudlow cho biết hôm 12/5 rằng các quan chức Trung Quốc đã mời Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin đến thăm Bắc Kinh, mặc dù chưa có lịch trình cụ thể. Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, có thể gặp nhau vào cuối tháng 6 tại hội nghị quốc tế G20 tại Nhật Bản.

Bắc Kinh từng trả đũa việc tăng thuế trước đây bằng cách tăng thuế đối với 110 tỷ USD hàng nhập khẩu của Mỹ. Thượng nghị sĩ Rand Paul nói ông đã khuyên Tổng thống sớm hoàn tất thỏa thuận thương mại với Trung Quốc, "bởi vì chúng ta càng tham gia vào trận chiến thuế quan hay chiến tranh thương mại, càng có khả năng chúng ta rơi vào suy thoái vì nó".